به گزارش آتیه‌آنلاین، بی‌شک برخورداری از پوشش بیمه‌ای ساکنان استان، می‌تواند تضمین‌کننده آینده زندگی آنها و دسترسی به نیازهای درمانی باشد. شعبه تأمین‌اجتماعی مانند نگین درخشانی در دل شهر برای ارائه خدمات بیمه‌ای مردم خودنمایی می‌کند و بسیاری از افراد جامعه و بنگاه‌های اقتصادی از خدمات این شعبه بهره‌مند می‌شوند. این شعبه از سال ۱۳۵۴ تاکنون در خدمت بیمه‌شدگان قرار دارد و ساختمان جدید آن که در سال ۱۳۸۰ در مساحتی به وسعت ۲ هزار مترمربع در سه طبقه احداث شده است، خدمات مورد نیاز بیمه‌شدگان، مستمری‌بگیران و کارفرمایان را ارائه می‌کند.
واحد نامنویسی، ورودی و خروجی سازمان
مسئول امور نام نویسی شعبه تأمین‌اجتماعی یاسوج در گفت‌وگو با آتیه‌نو، نام نویسی را ورودی و خروجی تأمین‌اجتماعی عنوان کرد؛ زیرا افرادی که برای نخستین‌بار تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند از خدمات این واحد بهره‌مند می‌شوند و پس از اینکه به شرایط بازنشستگی رسیدند بازهم لازم است درخواست خود را به این واحد اعلام کنند. وی همچنین خدمات الکترونیک را منجر به ایجاد تغییرات شگرف در ارائه خدمات سازمان توصیف کرد.
سیده زهرا راستی‌نژاد با اشاره به ارائه خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی افزود: «خدمات غیرحضوری سبب کاهش چشمگیر مراجعه‌کنندگان شده است. پیش از این حدود هزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار نفر برای انجام امور بازنشستگی و سایر خدمات به این واحد مراجعه می‌کردند و ترافیک کاری در شعب بسیار زیاد بود. این شرایط باعث افزایش حجم کاری کارکنان و نیز تردد ارباب‌رجوع می‌شد. خوشبختانه با استقرار سیستم متمرکز خدمات غیرحضوری از تعداد مراجعه‌کننده‌ها بسیار کاسته شده و می‌توان گفت به یک‌سوم تقلیل یافته است.»
وی اظهار کرد: «صدور دفترچه نیز از مواردی بود که ضرورت مراجعه حضوری به شعبه را ایجاد می‌کرد؛ زیرا افرادی که تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار می‌گیرند، می‌توانند از خدمات درمانی نیز بهره‌مند شوند و تا قبل از خدمات غیرحضوری برای آنها دفترچه کاغذی صادر می‌شد. در این شعبه روزانه بین ۷۰۰ تا هزار و ۵۰۰ دفترچه چاپ و تمدید می‌شود که با حذف دفترچه از این میزان مراجعه و خدمت‌رسانی کاسته شده است.»
اهمیت خدمات غیرحضوری
مسئول امور نام نویسی شعبه یاسوج گفت: «همچنین اعلام سوابق نیز از جمله مواردی بود که بر تعداد مراجعه‌کننده‌ها افزوده بود. این خدمت نیز به سامانه خدمات غیرحضوری منتقل شده و هر بیمه شده‌ای می‌تواند با مراجعه به سامانه سوابق خود را مشاهده کند و در صورت مشاهده کم‌وکاستی‌های سوابق، اعتراض خود را در همان سامانه اعلام کند تا درخواست او بدون نیاز به مراجعه حضوری رسیدگی شود. از سوی دیگر، امکان ارسال سوابق بیمه‌ای برای سایر نهادها نیز در قالب سامانه میسر می‌شود و چنانچه بیمه‌شدگان بخواهند به دلایل مختلف از جمله استخدام، ارتقاء گروه شغلی یا بازنشستگی سوابق بیمه‌ای خود را برای نهاد مورد نظر خویش ارسال کند، می‌تواند با مراجعه به سامانه خدمات غیرحضوری، درخواست خود را مندرج کند تا سامانه نیز با ارائه یک بارکد، دسترسی به سابقه او را برای آن نهاد میسر سازد.»
راستی‌نژاد تصریح کرد: «دریافت استحقاق درمان نیز از دیگر مزایایی خدمات الکترونیک به شمار می‌رود که بیمه‌شدگان می‌توانند هم با مراجعه به سامانه و نیز شماره‌گیری *۴*۱۴۲۰# از آخرین وضعیت بیمه‌ای خود اطلاع یابند و بتوانند از خدمات درمانی بهره‌مند شوند.»
وی با بیان اینکه خدمات نام نویسی برای دو گروه بیمه‌شدگان اصلی و تبعی ارائه می‌شود، ادامه داد: «بیمه‌شدگان اصلی افرادی هستند که در یک کارگاه اقتصادی مشغول به فعالیت هستند و افراد تبعی نیز شامل همسر، فرزندان و والدین بیمه‌شده (با شرط سنی) می‌شود که به واسطه کارکرد بیمه‌شده اصلی می‌توانند از خدمات درمان تأمین‌اجتماعی بهره‌مند شوند.»
مسئول امور نام نویسی شعبه یاسوج عنوان کرد: «یکی دیگر از خدمات غیرحضوری شامل معرفی نیروهای استخدامی از سوی کارفرمایان به تأمین‌اجتماعی است. کارفرمایان می‌توانند در سامانه خدمات غیرحضوری، اطلاعات هویتی کارگران را ثبت کرده و موارد توسط حساب‌های انفرادی شعبه رسیدگی و تأیید می‌شود. روزانه ثبت‌نام حدود ۷۰ تا ۸۰ بیمه شده اصلی در این سامانه انجام می‌شود که برخی از این افراد تغییر کارگاه داده‌اند و برخی استخدام جدید هستند. همچنین روزانه حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ بیمه شده تبعی خواهان رسیدگی به وضعیت بیمه‌ای خود به دلیل تغییر کارگاه بیمه شده اصلی یا ثبت‌نام برای بار نخست هستند.»
راستی‌نژاد با اشاره به آمار بیمه‌شدگان اصلی شعبه یاسوج به تعداد حدود ۴۰ هزار نفر که حدود سه برابر این میزان را نیز بیمه‌شدگان تبعی تشکیل می‌دهد، در خصوص میزان استقبال از خدمات غیرحضوری افزود: «این استقبال ابتدا بسیار کمرنگ بود؛ زیرا مردم برای انجام امور بیمه‌ای خود عادت به مراجعه حضوری داشتند و تصور می‌کردند انجام امور در قالب سامانه نمی‌تواند نتیجه‌بخش باشد اما کم‌کم با اطلاع‌رسانی‌های تأمین‌اجتماعی به مزایای خدمات غیرحضوری پی بردند و متوجه شدند که بدون اتلاف وقت برای تردد در سطح شهر و از منزل یا نزدیکترین کارگزاری‌ها و کافی‌نت‌ها می‌توانند از این خدمات بهره‌مند شوند. سازمان همچنین برای فراگیر کردن خدمات غیرحضوری برای تمام نهادها و بنگاه‌های اقتصادی کارگاه‌های آموزشی برگزار کرد.»
وی یکی از مهمترین چالش‌های حوزه نام نویسی را عدم آشنایی مردم با قوانین تأمین‌اجتماعی برشمرد و گفت: «برای مثال یکی از شرایط پوشش بیمه درمان والدین، شرط سنی است که مادر باید ۵۵ ساله و پدر ۶۰ ساله باشد؛ اما به‌رغم اعلام شرط سنی در سامانه، باز هم درخواست خود را ثبت می‌کنند که درخواست آنها رد می‌شود.»
پوشش بیمه‌ای مردم استان
مسئول امور نام نویسی شعبه یاسوج با اشاره به وضعیت اقتصادی استان کهگیلویه و بویراحمد و اهمیت پوشش بیمه‌ای مردم، اظهار کرد: «با توجه به کمرنگ بودن مشاغل صنعتی در استان و محدود بودن کارخانجات، بیمه‌شدگان استان را معدود کارگران اجباری و مشاغل آزاد تشکیل می‌دهد؛ اما در سال‌های اخیر با توجه به اطلاع‌رسانی سازمان از مزایای بیمه‌ای و ایجاد فرصت‌های پوشش بیمه‌ای برای زنان خانه‌دار و دانشجویان، استقبال از پوشش بیمه‌ای در استان رو به گسترش است.»
یاسوج؛ شعبه مادر تأمین‌اجتماعی
مسئول امور فنی مستمری‌های شعبه تأمین‌اجتماعی یاسوج این مرکز را «شعبه مادر» استان نام برد که بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی و کارگاه‌های فعال، تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی این شعبه قرار دارند. وی خدمات غیرحضوری را سبب تسهیل در دسترسی به خدمات از جمله درخواست‌های بازنشستگی عنوان کرد که با استقبال مردم مواجه شده است.
پروین کریمی با اشاره به میزان مراجعه روزانه به واحد بازنشستگی، افزود: «این مرکز به عنوان یک شعبه مادر، پذیرای روزانه تعداد زیادی از مراجعه‌کننده‌ها است که از خدمات متنوع و گوناگون شعبه بهره‌مند می‌شوند.»
وی اظهار کرد: «در این شعبه ماهیانه حداقل برای ۶۰ نفر برقراری مستمری انجام می‌شود. علاوه بر آن اقدامات دیگری مانند پیگیری مطالبات سازمان بر اساس ماده ۶۶ (حوادث ناشی از کار به دلیل قصور کارفرما) و ماده ۹۰ (معاینات قبل از استخدام) قانون تأمین‌اجتماعی نیز در این واحد انجام می‌شود که بسیار زمان‌بر است. عدم اجرای این قوانین سبب ایجاد بدهی کارفرمایان به تأمین‌اجتماعی می‌شود که باید رسیدگی شود.»
مسئول امور فنی مستمری‌های شعبه یاسوج گفت: «همچنین در این واحد تعداد ۶ هزار و ۷۵۰ نفر مستمری‌بگیر شامل مستمری‌بگیران اصلی، ازکارافتاده، بازنشسته و بازماندگان از خدمات تأمین‌اجتماعی بهره‌مند می‌شوند که در برخی از موارد، برای پیگیری امور خود به طور حضوری مراجعه می‌کنند. این در حالی است که منطبق با چارت سازمانی در این واحد با این میزان مراجعه ارباب‌رجوع، تنها سه نیروی انسانی مشغول به فعالیت هستند و این محدودیت نیرو، فشار کاری همکاران را افزایش می‌دهد.»
کریمی در خصوص خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی و تأثیر آن در کاهش مراجعه‌کننده‌ها، تصریح کرد: «در سامانه خدمات غیرحضوری، اصلی‌ترین امور مرتبط با این واحد، برقراری مستمری بازنشستگی است. متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سامانه، درخواست خود را ثبت و مدارک لازم را بارگذاری کنند تا به کار آنها رسیدگی شود. معمولاً درخواست‌ها به صورت روزانه بازبینی شده و با ارسال پیامک به متقاضیان، نتیجه کار اعلام می‌شود. پس از تأیید مراتب، سایر اقدامات مربوط به بازنشستگی در این واحد، پیگیری شده و در مرحله آخر نیز متقاضیان برای انجام اقداماتی مانند احراز هویت و سایر امور، لازم است به صورت حضوری مراجعه کنند. درخواست‌های ازکارافتادگی و بازماندگان نیز به همین ترتیب است و این متقاضیان نیز بدون نیاز به مراجعه حضوری می‌توانند درخواست‌های خود را در سامانه به ثبت رسانند.»
وی با اشاره به کاهش مراجعه حضوری به شعب تأمین‌اجتماعی به دلیل غیرحضوری شدن خدمات، ادامه داد: «در این واحد نیز ابتدا، خدمات غیرحضوری با مقاومت بیمه‌شدگان مواجه شده بود اما در عمل وقتی مردم متوجه مزایا و آسانی دریافت خدمات از این سامانه شدند، استقبال از خدمات غیرحضوری رو به فزونی گذاشت.»
مسئول امور فنی مستمری‌های شعبه یاسوج در خصوص آن دسته از خدماتی که به صورت غیرحضوری ارائه می‌شود، عنوان کرد: «درخواست‌هایی مانند نامه‌های مستمری، نامه‌های کسر اقساط، صدور احکام، صدور فیش‌های حقوق، احراز هویت فرزندان اناث، استعلام سایر دستگاه‌ها و... در قالب خدمات غیرحضوری ارائه می‌شود. پیش از این، ارباب‌رجوع برای هر یک از این موارد در صف‌های طولانی می‌ایستاد که هم مستلزم صرف زمان و نیز هزینه رفت‌وآمد بود؛ اما اکنون درخواست این موارد در هر لحظه از زمان در قالب سامانه میسر شده و از وقت و نیروی انسانی صرفه‌جویی می‌شود.»
شعب تأمین‌اجتماعی مراکز ارتباط با مخاطبان
رییس شعبه تأمین‌اجتماعی یاسوج، شعب تأمین‌اجتماعی را علاوه بر ارائه خدمات بیمه‌ای به عنوان مراکز تقویت‌کننده تعاملات و ارتباطات سازمان با مخاطبان خویش برشمرد. وی با وجود امکانات محدود اقتصادی استان، اما استقبال از پوشش بیمه‌ای تأمین‌اجتماعی را به دلیل افزایش آگاهی مردم از مزایا و نیز برخورداری از بینش آینده‌نگرانه، رو به گسترش توصیف کرد.
مهراب هدایت جهان‌آباد در خصوص جایگاه تأمین‌اجتماعی در این استان، افزود: «با وجود تمام محدودیت‌های اقتصادی که در استان وجود دارد و نیز به‌رغم سیطره کرونا که موجب محدودیت کسب‌وکار شده بود، اما ما شاهد رشد استقبال مردم از خدمات تأمین‌اجتماعی هستیم؛ زیرا مفهوم تأمین‌اجتماعی در بین مردم شفاف‌سازی شده و آگاهی عموم افراد جامعه نسبت به مزایای تأمین‌اجتماعی که می‌تواند تضمین‌کننده رفاه و آسایش در زمان حال و نیز آینده باشد، افزایش یافته است.»
وی با اشاره به تعداد ۴۲ هزار نفر بیمه‌شده اصلی در استان، اظهار کرد: «همچنین حدود ۷ هزار نفر مستمری‌بگیر در استان وجود دارد. در مقام مقایسه می‌توان گفت، حدود ۲۰ سال قبل هنگامی که در شعبه مشغول به کار شدم، حدود ۷۰۰ نفر مستمری‌بگیر وجود داشت اما اکنون این میزان ۱۰ برابر افزایش یافته و برآورد می‌شود تا پنج سال آینده تعداد مستمری‌بگیران استان به دو برابر میزان فعلی برسد. این میزان پوشش بیمه‌ای خود نشانگر جایگاه تأمین‌اجتماعی در استان است.»
رییس شعبه یاسوج، تعداد کارگاه‌های فعال تحت پوشش این شعبه را حدود ۷ هزار و ۵۰۰ واحد عنوان کرد و گفت: «برخی از کارگاه‌های غیرفعال نیز وجود دارد. اما با توجه به غیرصنعتی بودن استان، تنها دو کارخانه سیمان تحت پوشش این شعبه وجود دارد و نیز برخی شرکت‌های مهم تولیدی در این استان فعالیت دارد و باقی کارگاه‌ها از نوع کوچک است.»
هدایت جهان‌آباد با بیان اینکه این استان از ظرفیت مناسبی برای گسترش پوشش بیمه‌ای برخوردار است، تصریح کرد: «یاسوج به دلیل بارش فراوان، دارای باغات زیادی است و محصولاتی مانند گردو، بادام، انگور، سیب و... در این باغات تولید می‌شود. از این‌رو گسترش پوشش بیمه‌ای باغداران بسیار مهم است. در حال حاضر این گروه شغلی از حمایت دولت برای پوشش بیمه‌ای برخوردارند و از حق بیمه ۳۰ درصدی، ۱۰ درصد را کارفرمایان باغدار پرداخت می‌کنند و ۲۰ درصد باقی را دولت می‌پردازد. اما گسترش این پوشش بیمه‌ای مستلزم پرداخت به‌موقع مطالبات از سوی دولت و افزایش سهمیه پوشش بیمه‌ای است...»
مراکز بیمه‌ای؛ خانه تعامل تأمین‌اجتماعی با مردم
رییس شعبه یاسوج ادامه داد: «همچنین بافندگان و صنایع دستی شامل قالیبافان، جاجیم‌بافان، گلیم‌بافان و صنایع‌دستی تزیینی نیز از گروه‌هایی به شمار می‌روند که در استان فعالیت گسترده داشته و ضرورت پوشش بیمه‌ای آنها وجود دارد اما متأسفانه سهمیه جدیدی برای پوشش این گروه نیز اختصاص داده نشده است. این در حالی است که در روستاهای اطراف یاسوج، زنان ایلی، عشایری و روستایی صنایع‌دستی و بافندگی‌هایی را انجام می‌دهند که به دلیل برخورداری از روح سنتی و بدون ورود تکنولوژی، محصولات آنها به کشورهای همسایه مانند امارات، کویت، عمان و حتی آلمان صادر می‌شود.» رییس شعبه یاسوج با اشاره به اهمیت خدمت‌رسانی تأمین‌اجتماعی و ضرورت پرداخت به‌موقع مطالبات این نهاد از سوی دولت، عنوان کرد: «اگر تأمین‌اجتماعی نباشد، بسیاری از بیمه‌شدگان تحت پوشش حمایت دولت، سرنوشت آینده‌شان نامعلوم می‌ماند؛ به‌ویژه با توجه به اهمیت بخش کشاورزی که در عرصه اقتصادی کشور پیشرو هستند، برخورداری از پوشش بیمه فعالان این عرصه می‌تواند ثبات و امنیت اجتماعی به وجود آورد و آرامش روحی را برای کارگران ایجاد کند. بنابراین به‌رغم برخی برداشت‌های غلط از تأمین‌اجتماعی می‌توان گفت ما سازمان محدودکننده نیستیم بلکه یک نهاد توسعه‌گرا و در خدمت تولید کشور به شمار می‌رویم.»
هدایت جهان‌آباد در خصوص مزایای خدمات غیرحضوری افزود: «یکی از مهمترین مزایای آن، مانع شدن از رفت‌وآمدهای غیرضروری در سطح شهر است. بسیاری از بیمه‌شدگان ما را افراد روستایی و عشایر ساکن در اطراف شهر تشکیل می‌دهند که برای حضور در شعب تأمین‌اجتماعی مجبور به طی مسافت طولانی بودند اما حذف دفترچه و خدمات غیرحضوری این رفت‌وآمدها را غیرضروری کرده است.»
وی اظهار کرد: «مسأله دیگر، کاهش بار روانی ارباب‌رجوع و نیز کارکنان شعب است. اکنون مردم می‌توانند در بازه زمانی ۲۴ ساعته در منزل یا کافی‌نت‌ها امور بیمه‌ای خود را انجام دهند و دیگر ضرورتی برای حضور در شعبه در ساعات کاری و منتظر ماندن در صف‌های طولانی برای دریافت خدمات نیست و تنش‌ها و چالش‌های ناشی از دریافت خدمات به صورت حضوری از بین رفته است. از سوی دیگر، نتایج حاصل از بار مالی خدمات غیرحضوری نیز مهم است. در یک برآورد تنها با حذف دفترچه سالانه بیش از هزار میلیارد تومان در سطح کشور صرفه‌جویی مالی ایجاد شده است.» رییس شعبه یاسوج گفت: «همچنین خدمات غیرحضوری سبب تقویت اعتماد مردم به سازمان شده و ضریب امنیت کار افزایش یافته است؛ زیرا تمامی امور سیستمی است و تمامی مدارک بیمه‌شدگان اسکن شده و پرونده الکترونیک تشکیل می‌شود. در نتیجه مسائلی مانند گم شدن مدارک، کپی گرفتن و دست به دست چرخاندن پرونده‌ها از بایگانی به واحدها وجود ندارد و بیمه‌شده با اطمینان از خدمات بهره‌مند می‌شود.»
کمبود نیروی انسانی وجود ندارد
هدایت جهان‌آباد در خصوص مسأله کمبود نیرو که از سوی کارکنان این شعبه مطرح شده، تصریح کرد: «معتقدم از نظر کمیت نیرو در شعبه نه‌تنها مشکلی وجود ندارد، بلکه افزایش نیرو نیز وجود دارد. بحث بر این است که از نظر کیفیت نیرو با مشکل مواجه هستیم. در سرشماری‌ها نباید تصور شود که هرچه جامعه آماری کارکنان بالاتر باشد، بهتر است. لازم است از نظر کیفیت اصلاحاتی انجام شود. بسیاری از نیروهای شعب را افراد شرکتی، ماده (۵) و ماده (۲۰) تشکیل می‌دهد که تبدیل وضعیت شده و به کارشناس تبدیل شده‌اند. به طور حتم کارایی این افراد در مقایسه با کسانی که فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های معتبر هستند، کمتر بوده و دانش کمتری دارند.»
چالش‌های مدیریتی
وی در بیان مسائل پیش‌روی این شعبه، ادامه داد: «یکی از این مسائل، مقاومت شدید شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی برای پرداخت بدهی‌های معوق خود است. هر زمان که برای دریافت مطالبات دورخیز می‌کنیم، با مقاومت و موانعی روبه‌رو می‌شویم. بحث دیگر، بیمه کارگران ساختمانی است. متأسفانه مشاهده می‌کنیم به جای اینکه این پوشش بیمه اهرمی برای تبلیغ سازمان باشد، به اهرم فشار تبدیل شده است. پوشش بیمه کارگران ساختمانی، فرمولی تعریف شده دارد اما برخی از افراد هرچند با پایش‌های زیاد سازمان، خواهان برخورداری غیرحق این بیمه هستند که با شناسایی و خروج این افراد نارضایتی در جامعه ایجاد می‌شود و از طرفی با توجه به محدودیت هزینه‌های مالی این پوشش که از سوی دولت حمایت می‌شود، پوشش بیمه کارگران ساختمانی محدودیت خود را دارد.» رییس شعبه یاسوج عنوان کرد: «چالش بعدی، بیمه‌گریزی در برخی از کارگاه‌ها است که مقاومت‌هایی در این زمینه مشاهده می‌شود. از سوی دیگر، مسأله پیر شدن جمعیت و کوچک شدن تعداد خانوارها سبب پایین آمدن نرخ نیروی فعال کار در بازار تولید شده و در نهایت منجر به کاهش شدید بیمه‌پردازی می‌شود.»
اقدامات مثبت فرهنگی سازمان
هدایت جهان‌آباد اقدامات سازمان را برای فرهنگ‌سازی بیمه‌پردازی از نکات برجسته عنوان کرد و افزود: «سازمان در سال‌های اخیر مبادرت به برگزاری کلاس‌های آموزشی برای کارفرمایان در حوزه قوانین بیمه‌ای کرده که نتایج درخشانی را دربر داشته است. این آموزش‌ها کمک کرده تا کارفرمایان از بیمه‌گریزی یا پوشش غیرحق کارگران خودداری کنند؛ زیرا آنها متوجه شده‌اند که رد کردن اسامی افراد غیرشاغل می‌تواند تبعات زیان‌باری را برای آنها رقم بزند. من به عنوان کسی که فارغ‌التحصیل رشته بیمه هستم و سابقه تدریس در دانشگاه دارم، به کارفرمایان و پیمانکاران می‌گویم بی‌دلیل برای کسی حق‌بیمه رد نکنید؛ زیرا ممکن است این افراد خواهان مواردی مانند ازکارافتادگی و موارد مشابه شوند. سازمان نیز با تحقیق درباره این افراد، حقیقت را کشف کرده و منجر به جرائم سنگین برای کارفرمایان می‌شود. خوشبختانه به صراحت می‌توانم بگویم این اتفاق‌ها نسبت به سال‌های قبل بسیار کاهش یافته است.»
نظر شما