به گزارش آتیه‌آنلاین، خردادماه سال گذشته از طرح کالابرگ الکترونیک در قالب اولین طرح سه‌گانه امنیت غذایی رونمایی شد. طرح‌های تغذیه کودکان زیر پنج سال و مادران دارای کودکان شیرخوار زیر دو سال نیز به ترتیب در آبان و دی‌ماه این سال روی شبکه ملی اعتبار اجرایی شد. در حال حاضر ۶۱ میلیون نفر در قالب هفت دهک تحت‌پوشش کالابرگ قرار دارند و از امنیت پایدار غذایی بهره می‌برند. «علیرضا عسگریان»، معاونت رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این‌باره می‌گوید: «امکان اجرای هر طرحی بر روی بستر شبکه ملی اعتبار وجود دارد، بدون آنکه بار مالی جدیدی به کشور تحمیل شود. این طرح در راستای اجرای سیاست‌های حمایتی رئیس‌جمهور شهید، با استفاده از روش‌های فناورانه و در بستر شبکه ملی اعتبار با استفاده از توان هوش مصنوعی برای نخستین بار اجرایی شد. طرح کالابرگ الکترونیک با موفقیت هم‌اکنون در حال اجراست.»

شبکه ملی اعتبار با نام «شما» و توجه به سیاست‌گذاری‌های رفاهی کلان دولت به‌صورت دقیق براساس کد ملی افراد فعال است. از این طریق ضمن پایش‌های دقیق زندگی و سطح معیشتی، افراد در دهک‌های درآمدی اول تا نهم از خدمات رفاهی بهره‌مند می‌شوند. درباره خدمات حوزه رفاه دولت با «حمید حاج‌اسماعیلی»، کارشناس مسائل اقتصادی حوزه کارگری به بحث و گفت‌وگو نشستیم.

آیا اجرای طرح کالابرگ الکترونیک بهتر از پرداخت یارانه نقدی است و توان یاری رساندن به طبقات پایین درآمدی جامعه را دارد؟

یارانه نقدی سال‌های سال ادامه پیدا کرد، اما تورم اثرگذاری آن را تا حد زیادی از بین برد؛ به‌طوری که تأثیر زیادی در زندگی مردم به‌ویژه طبقات پایین نداشت. از این‌رو تبدیل آن به کالابرگ مثبت بوده و شبیه حالتی است که در زمان جنگ وجود داشت و از آن به‌عنوان دوران کوپنی یاد می‌کنیم. دولت سیزدهم این حق را به مردم داد تا بین یارانه نقدی و طرح کالابرگ آزادانه انتخاب کرده و با مزایای آن آشنا شوند. بنابراین هر دو طرح با افزایش حمایت‌های دولتی احیا شد. یارانه‌ با اختصاص به طبقات پایین جامعه اثرگذاری درستی در اقتصاد کلان خواهد داشت. تبدیل یارانه نقدی به طرح کالابرگ الکترونیک در معیشت مردم باعث شد مردم بتوانند ۱۱قلم کالای اساسی و روزانه را از طریق این طرح تهیه کنند.

طرح کالابرگ الکترونیک چقدر در بهبود معیشت مردم نقش داشت؟

در ارتباط با موضوع هدفمندی یارانه‌ها یکی از مباحث صریح این است که به مردم کمک شود تورم در کالاهای مشمول از بین برود. به هر حال دولت به چند شکل می‌تواند این مهم را انجام دهد و قیمت‌ها را پایین نگه دارد که یکی از راهکارها افزایش یارانه نقدی و طرح کالابرگ الکترونیک محسوب می‌شود. افزایش یارانه نقدی ممکن است به دلیل ایجاد نقدینگی منجر به تورم شود، اما کالابرگ اثر کاهش تورمی دارد. به‌این ترتیب براساس طرح فوق، کالاها با قیمت‌های پایین به‌ویژه در سال ۱۴۰۱ عرضه شد. این تفاوت قیمت، کمک شایانی به معیشت مردم و خانوارهای کم‌درآمد و ضعیف جامعه داشت. هدف‌گذاری طرح کالابرگ الکترونیک کاهش تورم در کشور بود که همه از آن سود می‌بریم. هرچه نظارت در پرداخت یارانه‌ها بیشتر شود و گروه‌های ضعیف دریافت‌کننده این نوع حمایت‌های کالابرگی با مشوق‌های مختلف روبه‌رو شوند، شاهد تقویت معیشت اقشار مختلف جامعه به‌ویژه اقتصاد خانوار خواهیم بود.

در نظر گرفتن چه مواردی برای ادامه اجرای طرح کالابرگ الزامی است؟

تبدیل یارانه نقدی به طرح کالابرگ الکترونیک منجر به تحول در یارانه‌ها شده است. طرح کالابرگ الکترونیک یکی از اقدامات مثبت در کارنامه دولت سیزدهم به شمار می‌رود. این امر تأثیرگذاری در معیشت و اقتصاد کشور را در پی داشت که باید با تنوع کالاها، تسریع در دسترسی آسان و حذف شرط خرید ادامه پیدا کند.

ارزیابی شما از ادامه طرح کالابرگ الکترونیک با شیوه‌های نوین چیست؟

طرح یارانه نقدی در این دولت ارتقا پیدا کرد و تلاش‌ها و اقدامات شهید آیت‌الله رئیسی و گروه اقتصادی او، آن را به ثمر نشاند. این طرح خوب می‌تواند با شیوه‌های نوین و مدرن‌تر ادامه پیدا کند. باید با رفع نواقص و اعمال سیاست‌های تشویقی، سهم کالابرگ را در سبد غذایی خانوارها افزایش داد. هرچند پرداخت یارانه نقدی ضعف‌های زیادی داشته، اما می‌تواند در اقتصاد کشور و کمک به معیشت مردم مؤثر واقع شود. در دولت‌های گذشته هم موضوع یارانه نقدی مطرح بود، اما کارایی لازم را نداشت. در دولت سیزدهم با تبدیل یارانه نقدی به کالابرگ الکترونیک مورد استقبال اقشار مختلف جامعه به‌ویژه خانوارهای دهک‌های اول تا هفتم قرار گرفت.

به نظر می‌رسد طرح مذکور با روش‌های اجرایی طرح‌های مشابه در دوره‌های گذشته، تفاوت داشته باشد. شما چطور این موضوع را تحلیل می‌کنید؟

یکی از دستاوردهای دولت سیزدهم ارائه طرح کالابرگ الکترونیک در بستر یک شبکه ملی است. «زیرساخت اعتباری» مسئله اصلی و مهمی به حساب می‌آید که به‌عنوان شاه‌کلید «طرح کالابرگ الکترونیک» مطرح شده و آن را از همه طرح‌های مشابه متمایز کرده است. همان‌طور که می‌دانید یکی از مؤلفه‌های خرید در بازارهای جهانی خرید اعتباری با مستر کارت یا ویزا کارت است. به‌ این‌معنا مردم به‌عنوان مصرف‌کننده نهایی، می‌توانند با استفاده از کارت‌های بانکی خود یک ماه زودتر از هر فروشگاه یا سوپرمارکتی با اعتبار یارانه خود، کالای مورد نظر را که در لیست اقلام یارانه‌ای قرار دارد، خریداری کنند؛ چراکه دولت اعتبار آن‌ها را تضمین کرده است.