به گزارش آتیه آنلاین، محمد محمدی، معاون بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی ۱۷ اردیبهشت ماه سال جاری در همایش مدیران کل تأمین اجتماعی استان‌ها و رؤسای شعب پیشران، از تصویب آیین‌نامه‌های جدیدی خبر داده بود که به موجب آن، گروه‌های فاقد بیمه مانند شاغلان پلتفرم‌ها تحت پوشش قرار خواهند گرفت. آیین‌نامه‌هایی توسط دولت برای معافیت‌های بیمه‌ای گروه‌های خاص، رانندگان پلتفرمی و کارگاه‌های کوچک تصویب شده که گامی مهم در راستای صیانت از حقوق بیمه‌شدگان و کارفرمایان است.

در حال حاضر با توجه به فعالیت ۱۸ صندوق بیمه‌گر در کشور، ضریب نفوذ بیمه‌ای به عدد ۷۳ درصد رسیده که ۵۳ درصد افراد بیمه‌شده را سازمان تأمین اجتماعی به تنهایی تحت پوشش دارد و از طرفی دیگر ۲۰ درصد دیگر از ۱۷ صندوق و سازمان بازنشستگی استفاده می‌کنند، با وجود این، این نهاد بزرگ بیمه‌ای همچنان به دنبال جذب افراد بیمه‌شده جدید در بخش‌های مختلف کسب‌وکار است.

اگرچه ۵۳ درصد جامعه از خدمات گسترده بخش‌های بیمه‌ای، درمانی و بازنشستگی سازمان تأمین اجتماعی استفاده می‌کنند، اما جذب بیمه‌شدگان جدید آن هم در بخش رانندگان پلتفرمی، فعالان فضای مجازی، گروه‌های خاص و همه گروه‌های بدون بیمه در دستور کار این سازمان قرار دارد به طوری که در سال‌های اخیر حدود سه میلیون نفر به جمع بیمه‌شدگان این نهاد بیمه‌گر اضافه شده‌اند.

در همین رابطه، پوشش بیمه‌ای افراد شاغل بدون بیمه با جامعه آماری ۶ تا ۸ میلیون نفری در دستور کار سازمان تأمین اجتماعی قرار دارد تا بتواند از ۲۷ درصد افراد فاقد بیمه بخشی از این گروه‌ها را به عنوان بیمه‌پردازان جدید جذب کند. البته این موضوع علاوه بر صیانت از حقوق این افراد، بر افزایش منابع پایدار سازمان می‌افزاید.

ازآنجا که ظرفیت افراد فاقد بیمه اجتماعی در کشور بسیار قابل توجه است، تصویب این آیین‌نامه برای سازمان تأمین ‌اجتماعی یک فرصت بسیار مناسب است تا ضمن تقویت پایداری منابع خود به تحقق اصل فراگیری پوشش بیمه‌ای ۲۹ قانون اساسی عمل کند، البته این سازمان بزرگ بیمه‌گر طبق اصل ۲۹ قانون اساسی و اصل یکم قانون تأمین اجتماعی، تکلیف و وظیفه ذاتی در بخش توسعه پوشش بیمه‌ای به عهده دارد.

همه اقدامات سازمان تأمین اجتماعی به شیوه‌ای دنبال شده که اکنون حدود ۴۰ میلیون نفر به عنوان خانواده بیمه‌شدگان تحت پوشش و خانواده‌های مستمری‌بگیران به حدود ۹ میلیون نفر رسیده اما همچنان جذب بیمه‌شدگان جدید براساس قوانین تکلیفی دنبال می‌کند تا خدمات را به تعداد بیشتری از افراد جامعه گسترده‌تر کند.

الزام بیمه رانندگان و پلتفرمی‌ها

از آنجا که سازمان تأمین اجتماعی به دنبال جذب بیمه‌شدگان جدید است و از طرفی دیگر رانندگان و شاغل در حوزه پلتفرم‌ها نیز به دنبال دریافت خدمات از سازمان‌های بیمه‌گر هستند، به همین دلیل براساس تصویب‌نامه هیأت وزیران درباره آیین‌نامه اجرایی بند «چ» ماده ۲۸ قانون برنامه پنج ساله هفتم توسعه، موضوع بیمه اجتماعی ارائه‌کنندگان خدمات حمل و نقل بار و مسافر از طریق سکوهای مجازی، روز نهم اسفندماه سال گذشته به سازمان تأمین‌ اجتماعی ابلاغ شد.

برمبنای این تصویب‌نامه سازمان تأمین اجتماعی مکلف است نسبت به پوشش بیمه‌ای مشمولان مطابق این آیین‌نامه و ماده واحده اصلاحی قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری مصوب ۱۳۸۸ و سایر شرایط مندرج در قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ اقدام کند.

همچنین سازمان تأمین اجتماعی مکلف شده است، دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه برای مشمولان را مطابق با ماده ۳۵ قانون تأمین اجتماعی به صورت مقطوع تعیین کند. بر مبنای این آیین‌نامه مقرر شده به منظور توسعه و گسترش پوشش بیمه‌های اجتماعی و تسهیل در پوشش بیمه‌ای مشمولان، سازمان مجاز است حسب توافق با صاحبان سکوهای مجازی و اعلام موافقت بیمه شده، نسبت به پرداخت درصدی از سهم درآمد صاحبان هر سکو به عنوان حق بیمه سرانه اقدام کند، در این صورت معادل دریافتی از صاحبان سکوهای مجازی از حق بیمه مربوط کسر خواهد شد.

خلق منابع جدید با جذب شاغلان کسب‌وکارهای اینترنتی

فرامرز ادراکی، کارشناس حوزه تأمین اجتماعی پیشتر در گفت‌وگو با آتیه آنلاین گفت: جذب گروه‌های مختلف شغلی به‌ویژه صاحبان و شاغلان کسب‌وکارهای اینترنتی و مجازی و حضور آنان در جمع بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی در راستای خلق منابع جدید برای این سازمان و پایداری این نهاد بسیار تأثیرگذار است.

ادراکی ادامه داد: طبیعتاً حرکت به سمت بیمه‌های خوداظهاری در حوزه کسب‌وکارهای شخصی مبتنی بر پایه فضای مجازی و اینترنت و بهره‌مندی از ظرفیت آن‌ها موجب رشد و توسعه سازمان تأمین اجتماعی می‌شود. بیمه‌های خوداظهاری یا اختیاری در چارچوب بیمه‌های خاص و میزان تزریق منابع آن‌ها به تأمین اجتماعی در آینده، منبع مهم درآمدی برای این سازمان محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: با توجه به اکثریت جمعیت جوان شاغل در حوزه کسب‌وکارهای مجازی و نیازمندی کمتر آنان به خدماتی نظیر سرویس‌های درمانی تأمین‌اجتماعی، برای کاهش درصد پرداختی حق‌بیمه این افراد می‌توان نرخ‌های مختلف را به‌صورت اختیاری برای آنان در نظر گرفت. طبیعتاً انتخاب استفاده یا عدم بهره‌مندی از مزایایی نظیر خدمات درمان برعهده خود بیمه‌شدگان است. این رویکرد باید با اهداف توسعه‌محوری در خدمت پویایی تأمین اجتماعی قرار گیرد. به این واسطه پایداری این سازمان بیمه‌ای و ماندگاری آن در راستای ارائه خدمات به آیندگان محقق می‌شود.

فراهم شدن امکان خوداظهاری شاغلان بدون بیمه

سازمان تأمین اجتماعی در راستای گسترش پوشش بیمه‌ای، جلوگیری از فرار بیمه‌ای و تضییع احتمالی حقوق بیمه‌ای کارگران زمینه‌ای را فراهم کرده که امکان خوداظهاری برای جامعه کارگران در سامانه خدمات غیرحضوری و برنامه تأمین من وجود داشته باشد تا بیمه‌شدگان و کارفرمایان نیز بتوانند از مزایای این خدمت بهره‌مند شوند.

اجرای این برنامه علاوه بر تسهیل دسترسی به خدمات، ارائه درخواست انواع خدمت بدون نیاز به مراجعه به شعب را برای گروه‌های مدنظر فراهم کرده است، به همین واسطه برای گسترش و توسعه پوشش بیمه‌ای و صیانت از حقوق بیمه‌ای کارگران، گزینه خوداظهاری و ثبت درخواست برای افراد فاقد گزارش بازرسی، در سامانه خدمات غیرحضوری سازمان به نشانی es.tamin.ir و برنامه کاربردی «تأمین من» فعال کرده است.

در همین رابطه، بیمه‌شدگان شاغل در کارگاه‌های مختلف می‌توانند با مراجعه به سامانه خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی، تمامی بازرسی‌های بیمه‌ای انجام شده که نام آنان در آن بازرسی‌ها درج شده باشد را مشاهده و در صورت مغایرت دستمزد، نوع شغل و مدت کارکرد، اعتراض خود را در سامانه خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی برای بررسی ثبت کنند.

کارفرمایان می‌توانند طبق مفاد ماده ۴۷ قانون تأمین‌اجتماعی، نتیجه گزارش بازرسی انجام شده از کارگاه یا کارگاه‌های خود را با مراجعه به سامانه خدمات غیرحضوری این سازمان مشاهده و در صورت اعتراض، درخواست خود را به‌صورت غیرحضوری در این سامانه اعلام کنند.

توسعه پوشش بیمه‌ای کسب‌وکارهای اینترنتی با هدف تأمین منابع پایدار

حمیدرضا نائب خسروشاهی، کارشناس بیمه‌های اجتماعی گفت: سازمان تأمین اجتماعی به عنوان بزرگترین نهاد بیمه‌گر در سال‌های اخیر توسعه پوشش بیمه‌ای برای همه گروه‌های مشمول را در دستور کار خود قرار داد و همه این اقدامات و اثرات مثبت آن برای بیمه‌شدگان جدید از طرفی به تضمین آینده این گروه‌ها کمک خواهد کرد و از سویی دیگر تأمین منابع پایدار این سازمان را به دنبال خواهد داشت.

خسروشاهی در گفت‌وگو با آتیه آنلاین افزود: اگر برنامه‌ریزی داشت که بتوان همه گروه‌های فاقد بیمه در بخش کسب‌وکارهای اینترنتی را جذب این سازمان بزرگ بیمه‌گر کرد، علاوه بر افزایش ضریب نفوذ بیمه‌ای، پایداری منابع سازمان تأمین اجتماعی به وضعیت مطلوبی خواهد رسید.

وی ادامه داد: اگرچه براساس برخی آمارها حدود نیمی از جمعیت کشور در قالب ۵۳ درصد از خدمات گسترده این سازمان بیمه‌ای استفاده می‌کنند اما گسترش پوشش بیمه‌ای برای گروه‌های فاقد بیمه موضوعی است که سازمان تأمین اجتماعی براساس قوانین تکلیفی به دنبال آن است تا به این گروه‌ها هم بتوانند خدمات سه‌گانه بیمه‌ای، درمانی و بازنشستگی خود را ارائه دهد.

این کارشناس حوزه تأمین اجتماعی درباره اینکه بیش از ۶ تا ۸ میلیون نفر افراد بدون بیمه در بخش‌های مختلف فضای کسب‌وکار به ویژه پلتفرم‌ها از هیچ بیمه‌ای برخوردار نیستند، نیز گفت: براساس آمارهای موجود اکنون این تعداد افراد فاقد بیمه در مشاغل زیرزمینی شاغل فعالیت دارند که بخشی از این جمعیت در قالب پلتفرم‌ها و مشاغل اینترنتی مشغول بکارند که اکنون با اقدامات سازمان تأمین اجتماعی و براساس تصویب هیأت دولت، زمینه پوشش بیمه‌ای این افراد فراهم شده است.

جذب بیمه‌شدگان جدید در بخش پلتفرم‌ها

خسروشاهی در ادامه همچنین به این موضوع اشاره کرد که باید پلتفرم‌ها که جمعیت زیادی از شاغلان بدون بیمه را تشکیل می‌دهند به صورت ویژه دیده شوند تا از خدمات گسترده سازمان تأمین اجتماعی استفاده کنند. البته معتقدیم که این نهاد بیمه‌گر می‌تواند در قالب بازنگری در قوانین و مقررات و تعریف مزایای خاص برای این پلتفرم‌ها و مشاغل زیرزمینی، در راستای جذب بیمه‌شدگان جدید از میان این گروه‌های شاغل اقدام کند.

به گفته وی، همچنین باید قوانین و مقررات تأمین اجتماعی که از سال ۱۳۵۴ به تصویب رسیده به‌روزرسانی شود. اگرچه اخیرا اقداماتی در این زمینه انجام شده اما باید کسب‌وکارهای دیجیتال و رانندگان تاکسی‌های اینترنتی که مزایای خاصی از بیمه‌های اجتماعی نداشته و کارگاه به معنا واقعی ندارند در قالب پلتفرم‌ها تعریف و افراد شاغل در این بخش‌ها را تحت پوشش قرار داد.

کارشناس بیمه‌های اجتماعی با اشاره به اینکه تصویب آیین‌نامه جدید از سوی هیأت وزیران می‌تواند بخشی از مشکلات موجود را حل کند، گفت: آگاه کردن فعالان حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی نسبت به فواید پوشش بیمه‌ای تأمین اجتماعی، مزایای بازنشستگی و تعهدات کوتاه‌مدت و بلندمدت این سازمان، نیز به عنوان یکی از مسیرهای کمک‌کننده در این مسیر است تا از این طریق با جذب اغلب این گروه‌ها، منابع تأمین اجتماعی را به سمت روند افزایشی سوق داد.

حال که آیین‌نامه پوشش بیمه‌ای برای فعالان کسب‌وکارهای اینترنتی و سکوهای مجازی به تصویب رسیده باید فعالان این بخش با استقبال از اجرای این طرح بیمه‌ای آینده خود و خانواده را با استفاده از خدمات گسترده سازمان تأمین اجتماعی تضمین کنند.