به گزارش آتیه‌آنلاین، با افزایش ناامنی و پیشروی بدون وقفه طالبان در شهرهای مختلف افغانستان روز گذشته (جمعه) نخست‌وزیر سابق این کشور و رهبر حزب اسلام (حزب اسلامی گلبدین) در اظهاراتی عنوان کرد که یک آتش‌بس موقت، حتی اگر بر اساس شروط تعیین شده توسط طرف‌های درگیر در افغانستان باشد، می‌تواند به ثبات اوضاع در این کشور درگیر جنگ کمک کند.

تقاضا برای آتش‌بس

در همین راستا خبرگزاری اسپوتنیک روسیه با انتشار گزارشی در خصوص سخنان گلبدین حکمتیار و نگاهی جامع به پیشنهاد او نوشت: «گلبدین حکمتیار، رهبر پیشین حزب اسلامی افغانستان با اشاره به فرا رسیدن عید قربان به عنوان دلیلی خوب برای برقراری این آتش‌بس موقت اعلام کرد که‌ اگر کشورهای منطقه و جهان برای اعمال فشار به طرف‌های درگیر در افغانستان برای دستیابی به تفاهم مورد نیاز برای یک آتش‌بس توافق کنند و طرف‌های درگیر هم به این درک برسند، می‌توان اوضاع را بهبود بخشید».

به نوشته خبرگزاری اسپوتنیک این اظهارات حکمتیار در حالی از سوی وی مطرح شده که اغلب کارشناسان داخلی و خارجی افغانستان بیم آن را دارند که کشور با حرکت در مسیر فعلی وارد یک جنگ داخلی تمام عیار شود. جنگی که به اعتقاد برخی از کارشناسان حوزه تروریسم نه تنها میان کابل و طالبان رخ میدهد، بلکه پای طرف‌های اثرگذار دیگر چون داعش، شبکه حقانی و در نهایت القاعده را به این جنگ باز می‌کند.

بر همین اساس حکمتیار در سخنان خود ابتدا بر روی ضرورت یک توافق با هدف ایجاد یک آتش‌بس تاکید کرد و مدعی شد، بر این باورم که آتش‌بس مذکور می‌تواند گامی به سوی ایجاد یک دولت موقت در افغانستان باشد و این توافق می‌تواند نخست کوتاه مدت و بعداً بلند مدت شود.

وی در ادامه اظهارات خود با بیان اینکه ما باید مقاماتی را قبول کنیم که اکثریت مردم افغانستان به آنها رأی خواهند داد تاکید کرد: «یکسری شرایط باید کاملاً از لیست حذف شود و اگر همه طرف‌ها از جمله دولت افغانستان این شرایط را بپذیرند، ما آماده شرکت در روند صلح خواهیم بود».

این در حالی است که اخیراً شبکه خبری طلوع‌نیوز افغانستان از قول منابعی گزارش کرد که کابل قرار است هیات عالی رتبه شامل حامد کرزای، رئیس جمهوری سابق و عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی را به دوحه بفرستد تا مذاکراتی با طالبان داشته باشند.

به نوشته خبرگزاری طلوع‌نیوز افغانستان ریاست هیات بر عهده عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه است. در این هیات که ده عضو دارد، عطا محمد نور، رئیس شاخه انشعابی حزب جمعیت اسلامی، محمد کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت اسلامی، محمد معصوم استانکزی، رئیس هیات مذاکره‌کننده، باتور دوستم، فاطمه گیلانی، سلام رحیمی و سعادت نادری، وزیر دولت در امور صلح شرکت دارند.

البته بر خلاف گزارش قبلی، حامد کرزای، رئیس جمهوری پیشین برای ابراز حمایت از این هیأت تنها تا فرودگاه کابل آنرا بدرقه کرده است. با تمام این تفاسیر خشونت‌ها در افغانستان در هفته‌ اخیر شدت گرفته و طالبان از زمان آغاز خروج نیروهای خارجی از این کشور حملات خود را شدت بخشیده است.

ورود مسکو به کانال سیاسی

از طرفی با رشد روافزون درگیری‌ها در شهرهای مختلف که منجر به تصرف بخش‌های مختلفی از مرزهای افغانستان به دست عناصر طالبان به خصوص پایانه‌های مرزی و گمرک‌های مشترک با کشورهای همسایه شده، مسکو و برخی از شرکاء روسیه نه تنها نسبت به این تحولات خنثی نبوده بلکه با بازیگری و نقش‌آفرینی درصدد دستیابی به فرمت‌های جدید و قابل قبولی از سوی همه طرف‌های درگیر در این کشور است. فرمت‌هایی که بتواند مسیر گفت‌وگو، تعامل و در نتیجه رسیدن به راه حل نهایی برای برقراری آتش‌بس و محصولی قابل قبول برای همه طرف‌های فعال را مهیا سازد. بر همین اساس وزیر خارجه روسیه روز گذشته در نشست آسیای مرکزی و جنوبی در تاشکند از تلاش مسکو با شرکایش درباره بررسی فرمت‌های مذاکره در افغانستان با هدف برگزاری گفتگوهای قابل قبول با محوریت صلح خبر داد.

در این میان خبرگزاری راشاتودی در گزارشی با اشاره به مواضع مسکو و وزیرخارجه روسیه در قبال افغانستان نوشت، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در نشست آسیای مرکزی و جنوبی در تاشکند اذعان داشت: «مکانیسم‌های اثبات شده فرمت مسکو موسوم به گروه تماس افغانستان - سازمان همکاری شانگهای و همچنین تروئیکای گسترش یافته شامل روسیه، چین، آمریکا و پاکستان به ایجاد شرایط ضروری برای حرکت به سوی روند صلحی با دوام و طولانی مدت در کشور جنگ زده افغانستان کمک کرده است و سایر بازیکنان خارجی با نفوذ شاید به این تروئیکا ملحق شوند. ما درباره چنین احتمالاتی با همتایان خود در حال گفت‌وگو و رایزنی هستیم و در نهایت به دنبال بسط فرمت‌های گفت‌وگو برای دستیابی به صلحی با دوام در افغانستان خواهیم بود».

به نوشته راشاتودی لاوروف همچنین نسبت به خطر گسترش ناآرامی‌های افغانستان به کشورهای همسایه هشدار داد و تاکید کرد: «اوضاع در افغانستان به سرعت رو به وخامت است. ‌ تهدید چنین سناریویی همچنان مانعی بزرگ برای حضور افغانستان در همکاری‌های منطقه‌ای به شمار می‌رود و متاسفانه در روزهای گذشته ما شاهد وخامت سریع اوضاع در افغانستان بوده‌ایم».

بر اساس آنچه در گزارش راشاتودی آمده است در نتیجه خروج عجولانه نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان، عدم اطمینان درباره بهبود شرایط سیاسی و نظامی در این کشور همچنان وجود دارد و روز به روز بر شدت آن افزوده می‌شود. بحران افغانستان، همچنین تهدید تروریستی و مشکلات مربوط به قاچاق مواد مخدر را نیز شدت می‌بخشد و به یک سطح غیرمنتظره‌ای رسیده است. تهدید حملات تروریستی در افغانستان در نتیجه خروج نیروهای آمریکایی از این کشور افزایش یافته است و این خروج یک تاییدیه دو فاکتو به حساب می‌آید که نشان می‌دهد ماموریت آمریکا در افغانستان شکست خورده است.

در آخر باید خاطرنشان کرد که مشکلات افغانستان از کانال سیاسی به فاز امنیتی - نظامی تغییر ماهیت داده و این در حالی است که با خروج اشغالگران آمریکایی از این کشور نه تنها مشکلات آنها حل نشده، بلکه کابل و ملت این کشور در لبه پرتگاه جنگ داخلی ایستاده‌اند. جنگی که در صورت وقوع و همه‌گیری آن، تاکنون از سوی تحلیلگران پایان مشخصی برای آن متصور نبوده است.

گزارش: اردشیر حبیبی