به گزارش آتیه‌آنلاین، «اورسولا فون در لاین»، رئیس کمیسیون اروپا در تاریخ ۱۶ سپتامبر اعلام کرد که این بلوک باید در زمینه مبارزه با نژادپرستی اقدام‌های ویژه‌ای انجام دهد. این در حالی است طی چند ماه گذشته، جهان شاهد اعتراض‌های سراسری به قتل «جرج فلوید»، شهروند سیاه‌پوست آمریکایی بود، امری که بار دیگر توجه‌ها را به مسئله نژادپرستی در قاره سبز معطوف کرد.
فون در لاین در این رابطه خواستار آن شد که بودجه‌ای در اتحادیه اروپا برای مبارزه با تبعیض نژادی در زمینه‌هایی چون آموزش، استخدام و خدمات سلامت اعمال شود تا این پدیده اجتماعی و تبدیل آن به معضل امنیتی از حیات زندگی اروپایی رخت ببندد. این اقدام از معدود دفعاتی بود که اروپا با چنین سرعتی به این وضعیت واکنش نشان داده است.
با این همه، آنچه نباید از یاد برد این است که اگر اسلام‌هراسی نیز به عنوان شکی از تبعیض نژادی یا دیگرهراسی شناخته نشود، این طرح نخواهد توانست راه به جایی ببرد. از یاد نباید برد که تبعیض علیه مسلمانان و تعصب علیه مریدان این دین آسمانی در سراسر قاره سبز در اشکال گوناگون به چشم می‌خورد. این امر خود را در زمینه افزایش خشونت علیه مسلمانان و همچنین تعبیض قائل شدن در مورد آنان نشان می‌دهد.
بیگانه‌هراسی در قاره سبز
از زمان شروع بحران پناهجویان در سال ۲۰۱۵ و حملات تروریستی در فرانسه، بلژیک، آلمان و اسپانیا، نام اسلام و مسلمانان مورد اهانت و پیش‌داوری‌های بسیار قرار گرفته است. براساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۹ میلادی صورت گرفت، بخش قابل‌توجهی از مردم اروپا نسبت به مسلمانان پیش‌داوری داشته و به این قشر اعتماد ندارند. در آلمان و سوئیس، از هر دو نفر یک تن اسلام را تهدیدی علیه خود می‌داند. در بریتانیا، از هر پنج نفر یک تن معتقد است که اسلام تهدید محسوب می‌شود. در اسپانیا و فرانسه، ۶۰ درصد معتقدند که اسلام با ارزش‌های غربی سازگار نیست. در اتریش نیز وضعیت چندان تعریفی ندارد؛ چراکه از میان هر سه نفر یک تن علاقه‌ای به داشتن همسایه مسلمان ندارد.
این در حالی است که سازمان امنیت و همکاری اروپا در یکی از آخرین بیانیه‌های خود این یافته‌ها را تایید کرده و بر افزایش نفرت و تبعیض علیه مسلمانان انگشت گذارده است. یوروپل (پلیس اتحادیه اروپا) نیز تایید کرده که از سال ۲۰۱۹ به این سو، جرم و جنایت‌های مرتبط با تروریسمِ راست افراطی رو به افزایش داشته است.
از سوی دیگر، کشته شدن «ساموئل پتی»، معلم تاریخ فرانسوی در پی نمایش کاریکاتورهای موهون و توهین‌آمیز علیه پیامبر اسلام (ص) بار دیگر بحث تنوع دینی و مذهبی در اروپا را بر سر زبان‌ها انداخت. فرد مهاجم به این معلمِ تاریخ به ضرب گلوله پلیس فرانسه کشته شد. این حادثه حدود ساعت ۱۷ به وقت محلی در شهر کوچک «کونفلان سنت اونورین» در منطقه «ایولین» در نزدیکی پاریس روی داد و سروصدای زیادی در رسانه‌ها به پا کرد و با واکنش بسیاری میان مقام‌های فرانسوی همراه بود. «ژان کاستکس»، نخست‌وزیر فرانسه تاکید کرد که کشورش به بریده شدن سر یک معلم پس از ارائه کاریکاتور موهن به پیامبر (ص) به دانش‌آموزان خود به سختی پاسخ خواهد داد.
کاستکس در پیامی توئیتری گفت: «این اقدامی تروریستی است که قلب جمهوری فرانسه را هدف قرار داد و دولت در همبستگی با اساتید خود با نهایت قاطعیت برخورد خواهد کرد تا جمهوری و شهروندان آن آزاد زندگی کنند و ما هرگز تسلیم نخواهیم شد.»
این در حالی است که رسانه‌های فرانسه از اقدام نیروهای امنیتی این کشور به بازداشت‌های جدید در چارچوب تحقیقات در پرونده معلم تاریخی خبر دادند که در یکی از مدارس در نزدیکی پاریس کشته شد. یک مقام قضایی در آنموقع اعلام کرد که پنج نفر دیگر در ارتباط با این پرونده دستگیر شده‌اند و بر این اساس شمار افراد بازداشت شده به ۹ نفر می‌رسد که در بین آن‌ها والدین دانش‌آموزی که معلم خود را کشته نیز وجود دارند. اینها فقط بخش کوچکی از اتفاق‌هایی است که طی ماه‌های اخیر رخ داده؛ چراکه همین چهار روز پیش (سه‌شنبه هفته گذشته) ما شاهد آن بودیم که یک شهروند آلمانی گروهی از عابران را در خیابان شهر تریر آلمان زیر گرفت و در نتیجه آن دو کشته و ۱۰ زخمی برجای ماند و به نظر نمی‌آید این روال به پایان رسیده باشد.
واقعیت تلخ
شورای اروپا در گزارش اخیر خود به تاریخ ۲۷ فوریه عنوان کرد که اتحادیه اروپا «با واقعیتی شوکه‌آور» مواجه است: یهودستیزی، اسلام‌ستیزی و دیگر جرایم برآمده از خشم و نفرت با شیبی هشداردهنده در حال افزایش هستند.» سازمان همکاری و امنیت اروپا نیز در گزارش‌های خود بر این امر صحه گذاشته است. «ایگیبیروگ سولرون گیسلاوتیر»، دبیرکل دفتر حقوق بشر سازمان امنیت و همکاری اروپا در این رابطه اعلام کرده که «تبعیض و نفرت می‌تواند به جرائمی بینجامد که یک گروه مشخص را هدف قرار داده است. به همین خاطر باید با یکدیگر همکاری کرده و به سوی تحمل و خویشتن‌داری بیشتری پیش برویم. امنیت تنها زمانی ممکن است که جوامع‌مان مبتنی بر برابری و احترام باشد.»
با نگاهی به این آمار و ارقام و اظهارنظرهای رنگارنگ که از سوی مقامات اروپایی برخاسته است به این نتیجه می‌رسیم که چنین موضوعی برای قاره‌ای که به نوعی خود را گهواره تمدن و آزادی می‌دانند، مایه محنت و پریشانی است. از اسپانیا گرفته تا بلغارستان، از فنلاند تا فرانسه، مردم دچار حس تبعیض و غرض‌ورزی نسبت به مسلمانان شده‌اند، حال اندازه جامعه مسلمانان آن کشور چه کوچک باشد یا بزرگ.
یک مقایسه می‌تواند به توضیح این وضعیت کمک کند: جامعه مسلمانان آلمان چهار میلیون و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت دارد که پنج و هفت دهم درصد از کل مردم این کشور را شکل می‌دهد که ۲۰۰ برابر بیشتر از شمار مسلمانان در لهستان (حدود ۲۰ هزار تن یا پنج دهم درصد از جمعیت کشور) است. باید این نکته را نیز لحاظ کرد که تولید ناخالص داخلی آلمان هفت برابر بزرگ‌تر از لهستان است و تنوع دینی بالاتری هم دارد. در زمینه بحران پناهجویان نیز آلمان نشان داد که از لهستان بهتر عمل کرده و شمار زیادی از پناهجویان را پذیرفت، حال آنکه کشور دوم (لهستان) هیچ مهاجری را به مرزهای خود راه نداد.
نکته عجیب اما اینجاست که دو کشور درصد یکسانی از عدم خویشتن‌داری و مدارا نسبت به مسلمانان را دارا هستند؛ ۵۲ درصد از شرکت‌کنندگان در یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۹ میلادی، اسلام را تهدیدی برای خود تلقی کردند. در لهستان هم همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد شمار کمتری از مسلمانان را در خود جای داده است. به گونه‌ای که یک نظرسنجی در سال ۲۰۲۰ نشان داده ۵۵ درصد از شرکت‌کنندگان دیدگاهی مشابه به اسلام دارند.
به گفته «پاتریشیا سانسال»، رئیس مرکز تحقیقات بین‌المللی در انستیتو لهستان، اروپا بدل به خاستگاه اسلام‌هراسی شده است. وی معتقد است که این پدیده موقتی نبوده و در صورتی که اتحادیه اروپا دست به اقدامی هماهنگ و جدی برای مبارزه با آن نزند، شکاف‌هایی جدی در دل ساختار این قاره روی خواهد داد. نمونه علنی آنرا دو روز پیش در فرانسه مشاهده کردیم؛ به گونه‌ای که ژرالد دارمنن، وزیر کشور فرانسه، در صفحه توییتر خود نوشت که مطابق دستورالعمل‌های رئیس جمهوری، «جمعیت ضد اسلام هراسی در فرانسه» در شورای وزیران منحل شد. حال باید دید گام بعدی در قاره‌سبز چیست و تبعات آن چه خواهد بود.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما