تجدید ارزیابی دارایی‌ها در اصل به معنای به‌روز کردن ارزش دارایی‌هاست. عموماً در کشورهایی که تورم را تجربه می‌کنند، بعد از مدتی ارزش تاریخ دارایی‌ها به نسبت ارزش روز کمتر نشان داده می‌شود، اما با وجود به‌روز بودن ارزش بدهی‌ها، در حال حاضر ارزش دفتری صورت مالی شرکت‌ها قابل اتکا نیست. همین امر موجب عدم اتکا به حقوق سهام‌داران می‌شود. این درحالی است که طبق استاندارد شماره (۱۱) حسابداری ایران تجدید ارزیابی شامل دارایی‌های ثابت، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و دارایی زیستی مولد است. در حال‌حاضر بر اساس پیشنهادی که سازمان بورس به منظور تهیه برنامه هفتم توسعه به مجلس ارائه کرده تجدید ارزیابی معطوف به سه مورد مذکور نخواهد بود و تمام دارایی‌ها را دربر می‌گیرد.
به بیان دیگر به هر میزان اطلاعات و صورت‌های مالی شرکت‌ها به‌روزتر باشد برای ذی‌نفعان (سرمایه‌گذاران و سهام‌داران) قابل اتکاتر و با ارزش‌تر خواهد بود. همچنین در مورد وثایقی که شرکت‌ها عموماً به منظور تأمین مالی ارائه می‌دهند در صورت تجدید ارزیابی، ارزش دارایی‌ها واقعی‌تر شده و همین امر بر روند تأمین مالی تأثیر مطلوب‌تری خواهد داشت. در فضای کلی اقتصاد نیز با به‌روزرسانی اطلاعات مالی از سوی شرکت‌ها امکان تأمین مالی سرمایه‌گذاری‌ها فراهم خواهد شد.
البته ذکر این نکته ضروری است که در کنار درخواست سازمان بورس به مجلس به منظور درج مسئله تجدید ارزیابی دارایی‌ها در برنامه هفتم توسعه، در این رابطه مالیات نیز باید مورد توجه باشد، زیرا شرکتی که تجدید ارزیابی انجام می‌دهد، مطابق قانون مازاد استهلاک آن برای شرکت معافیت مالیاتی ایجاد نمی‌کند. بنابراین باید معافیت مالیاتی نیز در نظر گرفته شود. با توجه به مواردی که به آن‌ها اشاره شد شستا در نظر دارد تمامی زیرمجموعه‌هایش تجدید ارزیابی دارایی‌ها را در دستور کار خود قرار دهند.
مزایای تجدید ارزیابی دارایی‌ها
تجدید ارزیابی دارایی‌ها مزایای متعددی برای شرکت‌های بورسی به دنبال دارد. در وهله اول، تجدید ارزیابی دارایی‌ها به شرکت‌ها اجازه می‌دهد دارایی‌های خود را بهبود بخشند و از آن‌ها به نحو بهینه‌تری استفاده کنند. این بهینه‌سازی می‌تواند به کاهش هدررفت دارایی‌ها، بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها منجر شود. با افزایش ارزش دارایی‌ها، شرکت می‌تواند منابع مالی بیشتری به دست آورده و از طریق افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و پروژه‌های مؤثرتر درآمدزایی کند. از سویی این نوع افزایش سرمایه به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در بازار رقابتی‌تری حضور یابند، زیرا با بهبود دارایی‌ها و کاهش هزینه‌ها، شرکت‌ها می‌توانند بهترین محصولات و خدمات را با قیمت‌های رقابتی ارائه دهند. در وهله دوم نیز تجدید ارزیابی دارایی‌ها می‌تواند به افزایش اعتبار شرکت‌ها در بازار سرمایه منجر شود. این اعتبار افزایش جلب سرمایه بیشتر را فراهم می‌کند.
از طرفی با انجام این امر شرکت‌ها می‌توانند بهترین استراتژی‌ها برای مدیریت ریسک‌های مختلف را تعیین کنند. این امر می‌تواند به حفاظت از دارایی‌ها در مقابل تغییرات اقتصادی و بازار کمک کند. در وهله سوم این کار می‌تواند به شرکت‌ها این امکان را بدهد تا فرصت‌های جدیدی در بازار کشف کنند و به رشد و گسترش کسب‌وکار خود بپردازند. در نهایت این مسئله موجب افزایش شفافیت، اخذ تسهیلات بیشتر از بانک‌ها به پشتوانه دارایی‌ها، خروج شرکت‌های زیان‌ده از شمول ماده (۱۴۱) قانون تجارت، مقایسه صورت‌های مالی شرکت‌ها و رقیق شدن قیمت سهام شرکت‌ها خواهد شد. دست آخر نیز با اجرای تجدید ارزیابی تمام طبقات دارایی‌ها برای شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان بورس، نسبت‌های مالی مهم دیگری همچون گردش دارایی‌های ثابت و ضریب حقوق صاحبان سهام کاهش خواهد یافت، که این مسئله هم از نظر مدیریت شرکت‌های بورسی یک امر مهم تلقی می‌شود. بنابراین شرکت‌های بورسی و فرابورسی می‌توانند با اعمال افزایش سرمایه سروسامانی به وضعیت مالی خود بدهند و به نوعی از این فرصت نهایت استفاده را ببرند. حال باید دید آیا این پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار مورد موافقت مجلس و دولت قرار می‌گیرد و در لایحه هفتم توسعه گنجانده خواهد شد یا خیر.
تجدید ارزیابی و تأمین مالی
شرکت‌هایی که ارزش دفتری دارایی‌های آن‌ها به نسبت ارزش روزشان پایین است، به منظور ایجاد ظرفیت بیشتر برای انتشار اوراق بهادارِ بدون ضامن و وثیقه، می‌توانند دارایی‌های خود را تجدید ارزیابی کنند. در این رابطه در سال ۱۴۰۱ ضوابط انتشار اوراق بهادار با استفاده از رتبه اعتباری به تصویب هیأت‌مدیره سازمان بورس رسید. در حال حاضر تقریباً بیش از یک‌سال از ضوابط گذشته و در تاریخ ۱۶ مردادماه امسال مقررات جدیدی جایگزین موارد قبلی شده تا انتشار اوراق بهادار از طریق رتبه‌بندی تسهیل شود. طبق مقررات جدید اگر شرکتی قصد انتشار اوراق بدون ضامن داشته باشد، به‌رغم دارا بودن وثیقه، می‌بایست رتبه‌بندی شود. از سویی رتبه‌بندی، چشم‌انداز اعتباری اوراق بهادار در آینده را روشن می‌کند و اطلاعاتی ضروری برای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران است. در مجموع می‌توان گفت، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها برای شرکت‌های زیرمجموعه شستا از اهمیت بسزایی برخوردار است و می‌تواند بهبود عملکرد آن‌ها را در حوزه مالی و همچنین بازار سرمایه رقم زند. برخی از زیرمجموعه‌ها این کار را انجام داده‌اند و سایر شرکت‌ها نیز درصدد عملیاتی کردن آن هستند.
نظر شما