در حال حاضر ۵۷ خدمت هوشمند گوناگون بخش‌های بیمه‌ای و درمانی در سامانه خدمات غیرحضوری سازمان تأمین‌اجتماعی برای ارائه به شرکای اجتماعی در قالب بیمه‌شدگان، کارفرمایان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران تدوین و اجرایی شده که بخش قابل توجهی از این خدمات برای تسهیل دسترسی و دریافت خدمت و جهت تسهیل ارتباط و توسعه تعامل با کارفرمایان در دسترس این بخش از جامعه تحت پوشش تأمین‌اجتماعی است.

«دامون خدابنده» رییس مرکز فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات سازمان تأمین‌اجتماعی در راستای اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مخاطبان، ذی‌نفعان و جامعه تحت پوشش تأمین‌اجتماعی، جزییات پروژه هوشمندسازی محاسبه و ارسال لیست یا فهرست حق‌بیمه از سوی کارفرمایان، اهداف توسعه خدمات الکترونیک به جامعه کارفرمایی، مزایای اجرای این طرح برای ذی‌نفعان و چشم‌انداز این پروژه هوشمند را تشریح کرد.

***

پیشینه‌ پروژه فهرست هوشمند حق‌بیمه ارسالی کارفرمایان را تشریح کنید؟

طراحی و ساخت پروژه هوشمندسازی لیست‌های حق‌بیمه ارسالی کارفرمایان در سازمان تأمین‌اجتماعی از ابتدای سال ۱۴۰۱ آغاز و با توجه به گستردگی و اهمیت پروژه، پس از طی کردن فاز آزمایشی از ۲۰ مهرماه سال گذشته در شعبه ۱۳ تهران به صورت عملیاتی پایلوت شد.

پروژه فهرست هوشمند حق‌بیمه ارسالی کارفرمایان با چه اهدافی آغاز شده و با چه رویکردی دنبال می‌شود؟

این پروژه با هدف متمرکزسازی تمامی مراحل ارسال و پرداخت لیست حق‌بیمه کارگاه‌ها، تسهیل در فرایند پرداخت حق‌بیمه و جلوگیری از ایجاد و انباشت بدهی‌های بیمه‌ای کارفرمایان با فراهم شدن امکان ارائه بازخوردهای نظارتی و کنترلی به کارفرما در زمان آماده‌سازی و تکمیل لیست حق‌بیمه اجرا شده است. بر اساس این پروژه، بخش عمده کنترل‌هایی که تاکنون بعد از تکمیل و ارسال لیست حق‌بیمه در شعب و در غیاب کارفرما روی لیست‌های دریافتی اعمال و در مواردی سبب ایجاد بدهی یا اعمال جریمه برای کارفرمایان می‌شد، به ‌صورت برخط و در زمان ثبت لیست بر روی آن اعمال و بازخورد لازم برای اصلاح اشکالات و نواقص احتمالی به کارفرما داده می‌شود. با اجرای این طرح و پرداخت برخط حق‌بیمه، بیمه‌شدگان علاوه بر مزایای اشاره شده می‌توانند از سابقه و دستمزد و مزایای مشمول ‌حق‌بیمه ارسالی توسط کارفرما به‌ صورت برخط آگاه شوند.

توسعه پروژه تعریف شده در ارتباط با فهرست هوشمند حق‌بیمه را با چه رویکردی دنبال می‌کنید؟

این پروژه با رویکرد هوشمندسازی و کاهش فرایندهای زائد در ارتباط با ارسال لیست حق‌بیمه و اجرای بهنگام تعهدات مرتبط با لیست‌های مذکور دنبال می‌شود.

در صورت تحقق کامل فهرست هوشمند حق‌بیمه چه مزایایی برای تأمین‌اجتماعی و بیمه‌شدگان پیش‌بینی می‌شود؟

اعمال ۳۳ گزاره کنترلی درباره هوشمندسازی لیست حق‌بیمه ارسالی کارفرمایان، هوشمندسازی محاسبات فنی-انفرادی و ریاضی لیست، پردازش لیست و جلوگیری از ایجاد بدهی‌ها و جرایم پرداخت لیست، پرداخت برخط و آسان‌، عدم ایجاد بستانکاری‌های کاذب، کنترل عناوین شغلی و ریزدستمزدها، کنترل میزان رشد دستمزدها و مزایای مشمول کسر حق‌بیمه و جلوگیری از تضییع حقوق بیمه‌شدگان با ایجاد خطای کاربری بخشی از مزایای تحق کامل فهرست یا لیست هوشمند حق‌بیمه ارسالی کارفرمایان محسوب می‌شوند. همچنین حذف خطای کاربری و جلوگیری از فراهم آمدن اعتراضات کارفرمایان در کمیته‌های مرتبط اجرایی- استانی- ستادی، کاهش ازدحام در شعب و متعادل‌سازی حجم کاری شعب، مدیریت بهینه منابع انسانی و افزایش بهره‌وری، تسهیل فرایند انجام خدمات با هدف افزایش رضایتمندی مخاطبان، پردازش لیست مستند به اطلاعات کشوری (نه محلی) در راستای اصل عدالت‌محوری و احتساب مقیاس کشوری وقایع در پردازش لیست در راستای هوشمندسازی خدمات را باید از دیگر مزایای این طرح برشمرد.

البته حذف چندگانگی و ایجاد و حفظ یکپارچگی اطلاعاتی در راستای اصل امانتداری، انجام برخط پردازش‌های لیست و مطلع شدن برخط کارفرمایان از نتیجه پردازش‌ها در راستای اصل شفافیت، حذف فعالیت‌های هزینه‌بر و فاقد ارزش از جریان ارائه خدمت و کاهش هزینه‌ ارائه سرویس، کاهش حداقل ۵۰ درصدی در تبادل اطلاعات مرتبط بین شعب و مرکز و کاهش هزینه‌ ارائه سرویس و حذف فرایندهای کنترلی پسین و اقدامات مطالباتی مترتب بر آن در راستای صیانت از منابع سازمان و بیمه‌شدگان را نیز باید از مزایای پرشمار اجرای پروژه مذکور برای سازمان تأمین‌اجتماعی، بیمه‌شدگان و کارفرمایان دانست.

از آغاز تکمیل پروژه فهرست هوشمند حق‌بیمه تاکنون چه میزان لیست هوشمند محقق شده است؟

این پروژه با مشارکت و همکاری حوزه بیمه‌ای سازمان تأمین‌اجتماعی در همه شعب استان‌های سمنان شامل (۱۰ شعبه)، البرز (۹ شعبه)، مرکزی (۱۵ شعبه)، قزوین (۸ شعبه) و هشت شعبه استان تهران به صورت کامل عملیاتی شد و تعمیم این پروژه در سایر استان‌ها نیز در دستور کار قرار دارد.

چه برنامه‌های بلندمدتی در حوزه خدمات قابل ارائه در سامانه خدمات غیرحضوری و برنامه کاربردی تأمین من هدفگذاری شده است؟

در راستای تحقق سیاست‌های راهبردی تأمین‌اجتماعی در حوزه فناوری (IT) و اجرایی شدن برنامه‌های عملیاتی این سازمان در حوزه خدمات الکترونیک و غیرحضوری به مخاطبان، امکان اتصال به میز خدمات الکترونیکی دولت، پروژه بیمه متمرکز به‌عنوان محور اصلی و پیش‌نیاز اجرای سایر امور و در قالب برنامه بلندمدت و تکمیلی سازمان مطرح است. در این پروژه، متمرکزسازی تمامی سیستم‌های بیمه‌ای سازمان در حوزه‌های مرتبط با بیمه‌شدگان، کارگاه‌ها، کارفرمایان و مستمری‌بگیران تحت سکوی جدید مبتنی بر وب، تبدیل و انتقال داده‌ها از سرورهای شعب به مرکز داده‌های سازمان نیز در دستور کار قرار دارد. در این ارتباط، تمرکز هوشمند اطلاعات و ایجاد سوابق مالی و بیمه‌ای ذی‌نفعان در ستاد مرکزی به سازمان کمک می‌کند هرچه بیشتر و در زمان اندک، شناخت عمیق‌تری از منابع و مصارف خود حاصل و تصمیمات مدیریتی در سطح کلان اتخاذ کند.

چه برنامه‌های تکمیلی توسط سازمان تأمین‌اجتماعی در این راستا دنبال می‌شود؟

هوشمندسازی محاسبات پرونده و کنترل صحت اطلاعات مربوطه قبل از پرداخت، دسترسی کارفرمایان به سوابق و جزییات محاسبات پرونده، دسترسی کارفرمایان به سوابق پرداخت‌های حق‌بیمه و بدهی‌های مطالباتی و هوشمندسازی صدور احکام مطالباتی امکان دریافت آنی وصولی‌های سازمان که از درگاه‌های مختلف نظیر اینترنت، ‌(pos)، (atm) و... که انجام و ارائه خدمات بر پایه آن پیش‌بینی شده را می‌توان بخشی از برنامه‌های تکمیلی سازمان تأمین‌اجتماعی در حوزه خدمات مربوط به لیست هوشمند حق‌بیمه از سوی کارفرمایان به ‌شمار آورد. همچنین تعامل برخط با بانک‌های عامل در هنگام پرداخت حق‌بیمه و سایر بدهی‌های بیمه‌شدگان، کارفرمایان، حذف مکاتبات کاغذی، حذف فرایندهای کاری غیرضرور، ایجاد سیستم مانیتورینگ جهت کنترل و نظارت در سطح شعب، استان و ستاد، ایجاد پورتال اطلاعاتی بیمه‌شدگان، کارفرمایان و مستمری‌بگیران جهت اطلاع‌رسانی متمرکز و بروز، امکان بهره‌مندی از اطلاعات متمرکز جهت ارائه سرویس‌های فراشعبه‌ای و امکان ایجاد سامانه سرویس‌های مبتنی بر موبایل که با فرایندهای هسته مرکزی سیستم بیمه‌ای تعامل مستقیم داشته و ارائه سرویس نمایند، تکمیل‌کننده روند مذکور محسوب می‌شوند.

در ضمن با توجه به استقبال و رضایتمندی مخاطبان و بازخوردهای دریافتی از کاربران، برنامه‌ریزی‌های لازم به منظور ارتقای سامانه و تداوم توسعه در راستای افزایش دسترس‌پذیری به خدمات غیرحضوری با اضافه شدن بیش از ۱۰ سرویس دیگر از جمله درخواست خرید خدمت سربازی، تقسیط و پرداخت بدهی و... در دستور کار سازمان تأمین‌اجتماعی است. انعقاد و پرداخت قرارداد تکمیل سوابق بیمه کسری از ماه، درخواست بخشودگی جرائم کارفرمایان، مشاهده فرم‌های مبانی محاسباتی، صدور مفاصاحساب واگذارندگان، ثبت درخواست تقسیط بدهی و پرداخت بدهی به صورت آنلاین، مکاتبات غیرحضوری کارفرمایان با شعبه، دریافت گواهی پرداخت حق‌بیمه ساختمانی و درخواست برقراری مستمری از کارافتادگی از جمله سرویس‌های پیش‌بینی شده محسوب می‌شوند. همچنین محاسبه خرید خدمت سربازی، ثبت درخواست کمیسیون پزشکی، درخواست برقراری- ابطال کفالت، ثبت درخواست تسهیلات ویژه مستمری‌بگیران و ارسال لیست حق‌بیمه نیز در این فهرست قرار دارند.

در حوزه تأمین‌اجتماعی هوشمند چه افق و چشم‌اندازی دیده می‌شود؟

انتظار می‌رود در افق سال ۱۴۱۰، سازمان تأمین‌اجتماعی با بهره‌گیری از قابلیت‌های هوش مصنوعی در زمینه‌های بیمه، درمان و سرمایه‌گذاری، در بین پنج سازمان برتر کشور قرار گیرد که تسهیل در ارائه خدمات و ارتقای رفاه اجتماعی و عمومی مردم را به دنبال داشته باشد. در این ارتباط، ایجاد زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری متناسب با بهره‌گیری از هوش مصنوعی در سازمان تأمین‌اجتماعی، به‌کارگیری هوش مصنوعی در پاسخگویی به مخاطبان و ذی‌نفعان و شناسایی سازوکارهای قابل انجام با استفاده از هوش مصنوعی و پیاده‌سازی حداقل۱۰ مورد آنها، سیاست‌های کلان سازمان تأمین‌اجتماعی در بهره‌گیری از هوش مصنوعی به شمار می‌روند.