به گزارش آتیهآنلاین، این روزها بار دیگر با پیش آمدن ماجرای کوروش کمپانی عده نه چندان کمی از هموطنان در شرایط سخت اقتصادی دچار مشکل شده و سرمایه خود را از دست دادهاند. اگرچه پیش از وقوع این حادثه لازم بوده بخشهای مختلفی از اتحادیههای صنفی گرفته تا نهادهای اطلاعاتی با این پدیده مقابله میکردند، اگرچه بسیاری از بازیگران، ورزشکاران، چهرههای معروف و به اصطلاح سلبریتیها نباید بدون تحقیق کافی به این معضل دامن میزدند، اگر چه نباید مالک این مجموعه موفق میشد به این راحتی به کشوری دیگر بگریزد اما در کنار تمام این اگرها یک نکته هم قابل کتمان نیست و آن لزوم هوشیاری مردمی که با سودای به دست آوردن آیفون ۲۰ میلیونی وارد این گود شدند.
در دورهای که هوش مصنوعی روی کار آمده و زندگی بشر تغییرات اساسی کرده است لازم است که همواره مردم قبل از انجام هر کاری درباره آن مطالعه کافی داشته و از منابع اطلاعاتی بسیاری که در دسترس هستند، کسب اطلاع کنند. اینکه قیمت یک آیفون ۱۳ حتی با قیمت کارخانهای آن و بدون در نظر انواع هزینههایی که باید برای وارد کردن آن به کشور متقبل شد با دلار ۵۰ هزار تومانی رقمی بین ۳۵ تا ۴۰ میلیون تومان میشود و یک مجموعه وعده فروش آن با ۲۰ میلیون تومان طی مدت ۴۰ روز را میدهد باید برای خریدار و تبلیغکننده و نهاد نظارتی این پرسش را ایجاد کند که کجای کار میلنگد؟ اما وقتی تمام ما سعی میکنیم خود را درگیر این موضوعات نکرده و تنها سود احتمالی را در نظر بگیریم طبیعی است که مشکلاتی نیز ایجاد شود.
ماجرای کوروش کمپانی چه بود؟
در روزهای اخیر خبری مبنی بر فرار مالک اصلی شرکتی به نام کوروش کمپانی بر سر زبانها افتاد. شرکتی که تحت عنوان «کوروشپردازان آیسا» در تاریخ هشتم بهمن ماه سال ۱۳۹۹ با مسئولیت محدود، شماره ثبت ۵۷۲۲۱۰ و شناسه ملی ۱۴۰۰۹۷۶۳۲۶۹ به ثبت رسیده است. مدیران کوروش کمپانی به مردم وعده داده بودند که با دریافت مبلغ تنها ۲۰ میلیون تومان و پس از گذشت بین ۴۵ تا ۵۰ روز ، تلفنهای همراه آیفون ۱۳ که قیمت آن در بازار در حدود ۵۰ میلیون تومان است، را به دست خریداران برسانند.
انتشار این وعده اما با کمک سلبریتیها، بلاگرها و چند رسانه تصویری در فضای مجازی فراگیر شد. تا جایی که صفحه این شرکت در اینستاگرام که در ابتدای فعالیتش محدود به تعمیرات تلفن همراه و آموزش ترفندهای نرمافزارهای موبایلی بود با تبلیغات منتشر شده در صفحات مجازی سلبریتیها به بیش از یک میلیون دنبال کننده رسید. این شرکت برای مدتی در راستای اعتمادسازی آیفونهای مذکور را با همان قیمت وعده داده شده به گروهی از مشتریان تحویل داد اما پس از چند ماه در این روند کندیهایی ایجاد شد که عدهای آن را به افزایش نرخ ارز ارتباط دادند. در نهایت نیز مدیران این شرکت پس از اعلام فراخوانها و تخفیفهای بسیار، با پولهای دریافتی از مردم، به خارج از کشور متواری شدند.
خسارت کوروش کمپانی
سردار سعید منتظرالمهدی، سخنگوی فراجا طی روزهای گذشته به ارائه توضیحاتی درباره این پرونده پرداخت و با تاکید بر اینکه تعداد شکات بسیار زیاد است، متذکر شد: «همچنان نیز روند ثبت شکایت ادامه دارد. آمار قطعی در این خصوص پس از تجمیع شکایات اعلام خواهد شد.»
با این وجود طی روزهای گذشته مالک کوروش کمپانی در خارج از ایران مصاحبهای غیر رسمی داشته و در قالب آن چنین اعلام کرده که میزان سرمایه افرادی که کالای خود را تحویل نگرفتهاند حدود ۱۳۰ تا ۱۵۰ میلیارد تومان است. بهطور طبیعی واضح است که این گفتهها را نمیتوان بدون بررسی و اعلام از سوی مراجع رسمی تائید یا حتی تکذیب کرد.
مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضاییه نیز اظهاراتی در این باره داشته و اعلام کرده است: «از آبان ماه سال جاری رسیدگی به این موضوع بر اساس گزارشهای واصله از سوی ضابطان خاص صورت شروع شده و وزارت اطلاعات گزارشدهنده این پرونده بوده است.»
وی با بیان اینکه تا دو هفته گذشته هیچگونه شکایتی علیه مدیرعامل و این شرکت نداشتهایم، گفت:« ۲۸ بهمن ماه با دستور مقام قضایی صالح، بنری نصب شد تا اگر کسی از این شرکت شکایتی دارد، شکایت خود را با اسناد و ادله به پلیس تخصصی مربوطه تسلیم کند. تاکنون هزار و ۵۰۰ نفر در تهران علیه این شرکت شکایت کردهاند.»
امیرحسین شریفیان کوروش کمپانی کیست؟
طبق آنچه در خبرهای رسمی آمده، امیرحسین شریفیان مالک این مجموعه بوده که حال نیز متواری شده و در غیاب او پدرش دستگیر شده است. امیرحسین شریفیان متولد ۱۳۷۵ مالک اصلی مجموعه "کوروش کمپانی" است که با ۱۸۰ روز غیبت اولیه اقدام به تکمیل دفترچه سربازی میکند و در تقسیمبندیها، او سرباز نیروی زمینی ارتش میشود، اما از رفتن به سربازی خودداری کرده و از سال ۱۴۰۰ تا امروز "سرباز فراری" است.
حال عده بسیاری نیز این سئوال را مطرح کردهاند که چگونه این فرد بدون انجام خدمت سربازی توانسته شرکت ثبت کند. برخی دیگر نیز به طرح این پرسش پرداختهاند که وی با داشتن چنین شرایطی چگونه توانسته از کشور خارج شود که در پاسخ به این افراد سردار منتظرالمهدی، سخنگوی فراجا چنین توضیح داده است که «پلیس این موضوع را مورد بررسی قرارداد. این فرد هیچگونه خروجی رسمی از مرزهای بینالمللی کشور نداشته است. در واقع خروج این فرد به شکل رسمی از هیچیک از مرزهای هوایی، زمینی و دریایی ما ثبت نشده است. بررسیهای پلیس نشان میدهد که این فرد یک بار در سال ۹۲ و در حالی که کمتر از ۱۸ سال سن داشته است، پاسپورت گرفته و با اجازه پدرش از کشور خارج شده است. او دو روز بعد نیز دوباره به کشور برگشته و از سال ۹۷ نیز پاسپورت وی باطل شده است.»
در ماجرای کوروش کمپانی بازیگران چه نقشی داشتند؟
شریفیان در مصاحبه غیر رسمی خود چنین اعلام کرده که برای تبلیغ مجموعه او حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ چهره معروف در حوزههای مختلف هنر و ورزش همکاری داشتهاند و حال نیز بحثهای بسیاری در این زمینه مطرح شده و حتی اعلام شده این افراد ملزم به بازگرداندن این مبلغ هستند البته شریفیان در گفتههای غیر رسمی خود چنین گفته که رقم پرداختی به این افراد بین ۱ تا ۲۰ میلیون تومان بوده است؛ عددی که قطعا منطقی به نظر نمیرسد. برخی بازیگران مانند الهام حمیدی نیز با انتشار اخباری در فضای مجازی از بازگرداندن این رقم خبر داده و حتی عکسی هم از مستندات منتشر کردهاند اما رقمی که بازگشت دادهاند پوشانده شده است.
حال در این شرایط عده بسیاری مسئولیت این ماجرا را به گردن سلبریتیها انداختهاند، اگرچه قطعا نمیتوان سهم این افراد را نادیده گرفت اما واقعیت این است که با وجود این حجم تبلیغ صورت گرفته انتظار میرفته مدتها پیش از این از سوی نهادهای ناظر نحوه فعالیت این مجموعه زیر ذره بین قرار گیرد.
در این باره رئیس انجمن واردکنندگان موبایل چنین اعلام کرده که «این شرکت اصلا مجوز واردات آیفون نداشته و موبایلها را از طریق شرکتهای واردکننده داخلی تهیه و به فروش رسانده است.»
اما محمدرضا فرجیتهرانی، نایب رئیس اتاق اصناف تهران، خود اتحادیه فروشندگان موبایل را در این کلاهبرداری، مقصر دانسته و تاکید کرده است «اتحادیه میتوانست با پیگیری بیشتر درباره نحوه فعالیت این کمپانی راه حمایت اتاق اصناف را باز بگذارد.»
به گفته او «در اخذ اینماد توسط این شرکت، بزرگترین ضعف را در عملکرد اتحادیه فروشندگان دستگاههای صوتی و تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی تهران میبینیم؛ چراکه نظارتی بر فعالیت این واحد صنفی آن هم با چنین تبلیغات گستردهای نبوده است.»
در این مدت نقدهای متعدد دیگری نیز نسبت به عملکرد نهادهای دیگری مانند وزارت صمت منتشر شده که هر کدام این دستگاهها با انتشار توضیحاتی این مسئولیت را از خود سلب کردهاند.
امیرحسین شریفیان نیز در اظهاراتی که پس از متواری شدن داشته به نکتهای اشاره کرده و چنین مدعی شده است که مگر زمانی که در قالب "پدیده شاندیز" کلاهبرداری شد و مردم متضرر شدند کسی از صدا و سیما بابت تبلیغ برای این مجموعه خسارتی گرفت که حال گفته میشود افرادی که برای کوروش کمپانی تبلیغ کردهاند باید مبالغ مربوطه را بازگردانند؟
نکته جالبتر اینکه دقیقا همین چند وقت پیش و در فیلم "برادران لیلا" هم این شیوه درآمدزایی به تصویر کشیده شده بود اما همچنان با وجود گذشت ۱۰۰ سال از فعالیت به روش پانزی و اتفاقات بسیاری که در این سالها و به ویژه سالهای اخیر منجر به متضرر شدن مردم شد عدهای ترجیح میدهند ریسک کرده و سودای دریافت سود از این شیوه را در سر میپرورانند به گونهای که روزنامه فرهیختگان لیستی ۳۲ موردی از کلاهبرداریهای سالهای اخیر در این زمینه منتشر کرده و حال نیز رسانههای مختلف نسبت به فعالیتهایی که در حوزههای مختلف از خودرو و طلا گرفته تا اسپانسری تیم استقلال صورت میگیرد؛ هشدار میدهند.
پانزی چیست؟
اما اگر بخواهیم بررسی کنیم که ترفند پانزی چیست و چگونه باعث بر باد رفتن سرمایه افراد میشود باید گفت؛ طرح پانزی نوعی از کلاهبرداری مالی است که سرمایهگذاران را با وعده سود یا بازده بالا فریب میدهد، اما بهجای ایجاد سودمشروع، از سرمایهگذاران جدید برای پرداخت سود به سرمایهگذاران قبلی استفاده میکند؛ به محض آنکه اعتماد مردم جلب و تعداد زیادی سرمایهگذار پا به عرصه گذاشت، دیگر خبری از سوددهی نیست و تحویل کالا یا خدمت وعده داده شده نیست. اسم این سیستم بر اساس اسم چارلز پانزی که برای استفاده از این ترفند در سال ۱۹۲۰ بدنام شده بود انتخاب شدهاست. پانزی این سیستم را اختراع نکرده بود اما عملیات او چنان پولی را به خود جذب کرد که اولین موردی بود که در سرتاسر ایالات متحده شناخته شد. سیستم پانزی ابتدا بر اساس خرید و فروش همزمان کوپنهای بینالمللی تمبر پستی بود، اما او به زودی پول سرمایهگذاران را جهت پشتیبانی پرداخت به سرمایهگذاران قبلی و خودش بکار گرفت.
حال بار دیگر پس از اختلاسهای متعدد و کلاهبرداریهای مختلف در شرایطی این پدیده رخ داده که عبدالصمد خرمشاهی، حقوقدان و وکیل دادگستری در این باره به ایسنا گفته است: «به فرض این که این فرد از طریق پلیس بین الملل دستگیر و بازگردانده شود، فایدهای ندارد زیرا معمولا این افراد مالی از خودشان مستقیما به جا نمیگذارند. درست است که مجازات مرتکبین لازم است و باید برخورد جدی شود ولی با توجه به تبلیغات گسترده و با عنایت به قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، نهایتا مجازات این شخص تا ۱۰ سال حبس است و زمانی که مالی از آنها باقی نمیماند، مال باختهها دیگر دستشان به جایی بند نیست و همین خسارت مالی ممکن است بیشترین تبعات منفی را در جامعه به جا بگذارد.»
فارغ از اینکه چه سرنوشتی در انتظار متهمان و مالباختگان و افراد شرکتکننده در تبلیغات کوروش کمپانی است و اینکه آیا نهادها و بخشهایی که باید در این زمینه دقت نظر و نظارت میداشتهاند و نداشتهاند، مورد بازخواست قرار میگیرند یا نه امید میرود حداقل این بار داستان کلاهبرداریهای پانزی شکل در ذهن مردم بماند تا شاید در دفعات بعدی شاهد خساراتی چنین سنگین به آنها نباشیم.
نظر شما