به گزارش آتیه‌آنلاین، اسپانیا و مراکش چند هفته‌ای است که وارد فازی از تنش و درگیری‌ها شده‌اند. این تنش‌ها طی روزهای اخیر آنچنان بالا گرفته که شماری از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه پیشنهاد داده‌اند تا میان دو کشور میانجی‌گری کرده و راهی برای حل اختلاف‌ها پیدا کنند.

سفر پردردسر

اما ریشه اختلاف‌های اخیر چیست؟ روابط رباط و مادرید پس از آنکه اسپانیا «ابراهیم غالی»، رهبر جبهه پولیساریو را با هویت جعلی برای درمان کرونا پذیرفت، دچار تنش شد و تنها ظرف چند روز هشت مهاجر به اسپانیا سرازیر شدند. این امر البته تنش‌ها را به سطحی جدید برد و مراکش نسبت به فرار رهبر پولیساریو از اسپانیا هشدار داد و اعلام کرد که اگر وی در مادرید دادگاهی نشود، روابط میان دو کشور متشنج خواهد شد. «کریمه بنیعیش»، سفیر مراکش در اسپانیا هشدار داد که اگر مادرید بخواهد با همان ابهامی که ابراهیم غالی‌ را وارد خاک خود کرد از این کشور خارج کند، در این صورت در واقع وخامت روابط با رباط را انتخاب کرده است.

مراکش پس از آن هشدار داد که دادگاه عالی اسپانیا با درخواست بازداشت ابراهیم غالی قبل از موعد حضورش در دادگاه که قرار است اول ژوئن باشد، مخالفت کرده است و از طرفی هم مراکش نگران است رهبر پولیساریو فرار کند. روسیا الیوم در این خصوص گزارش داده که سفیر مراکش در اسپانیا اعلام کرده که مسئله رهبر پولیساریو آزمونی برای استقلال دستگاه قضایی اسپانیا است که مراکش به آن کاملا اعتماد دارد و در عین حال آزمونی برای اسپانیا است که آیا تحکیم روابط با مراکش را انتخاب می‌کند یا همکاری با دشمنان این کشور را ترجیح می‌دهد؟ وی افزود: «متاسفانه اسپانیا ابهام و پنهانی کار کردن را انتخاب کرده است. مادرید از رهبر پولیساریو استقبال می‌کند، به بهانه‌های بشردوستانه از او حفاظت می‌کند و به این شکل عزت ملت مراکش را خدشه دار می‌کند».

بنیعیش گفت که مراکش دنبال امتیازگیری نیست و فقط می‌خواهد به روح شراکت و اجرای قانون انسانی درباره ابراهیم غالی احترام بگذارد که به ارتکاب جنایت‌های ضد انسانی و نقض‌های حقوق بشری و حقوق زنان متهم است. سفیر مراکش در اسپانیا در پیام‌هایی به مادرید اعلام کرد که اگر این کشور به رهبر پولیساریو بدون دادگاهی شدن اجازه خروج دهد، روابط میان دو کشور در بوته آزمایش قرار خواهد گرفت و به حالت طبیعی خود باز نخواهد گشت. این در حالی است که منابعی در اسپانیا اعلام کردند که ابراهیم غالی دادگاهی نمی‌شود؛ زیرا ممکن است گذرنامه دیپلماتیک الجزایر را داشته باشد که در این صورت مصونیت خواهد داشت.

اسپانیا نیز از سوی دیگر، مراکش را به امتیازگیری با بهره‌گیری از کارت مهاجران متهم می‌کند. پس از آنکه وزارت خارجه اسپانیا کریمه بنی‌عیش‌ را در اعتراض به ورود مهاجران غیرنظامی از مراکش به شهر سبته فراخواند، رباط سفیر خود در مادرید را برای رایزنی احضار کرد. گفتنی است که شهر سبته در شمالی‌ترین نقطه مراکش واقع شده و تحت حاکمیت اسپانیا است. رباط این شهر را «روزنه اشغالگری» از طرف اسپانیا می‌داند که با شش کیلومتر سیم خاردار آن را احاطه کرده است. از سوی دیگر وزیر دفاع اسپانیا در پی تنش‌ها میان دو کشور در شهر سبته، مراکش را به اخاذی از کشورش و استفاده از کودکان متهم کرد.

افزایش تنش

ماجرا البته همچنان ادامه پیدا کرده و به نظر می‌رسد که دو طرف علاقه‌ای به بهبود اوضاع ندارند. القدس العربی یکشنبه گذشته گزارش داد که فعالان مراکشی کمپینی را برای تحریم تولیدات اسپانیایی در پی تنش روزافزون میان رباط و مادرید به راه انداختند. در همین راستا فعالان هشتگ «تحریم کالاهای اسپانیایی» را در شبکه‌های اجتماعی فیس‌بوک و توئیتر به زبان‌های عربی، فرانسوی و اسپانیایی ترند کرده و هزاران مراکشی نیز از این هشتگ استفاده کردند. هزاران فعال مراکشی نیز تصویر پروفایل‌های خود در توئیتر و فیس‌بوک و دیگر شبکه‌های اجتماعی را تغییر داده و تصویری را برای تحریم کالاهای اسپانیایی گذاشتند تا بر حمایت از کشورشان در بحران روزافزون با مادرید تاکید کنند.

از سوی دیگر، «المصطفی العسری»، روزنامه‌نگار مراکشی در توئیتی خواهان تحریم کالاهای اسپانیایی در داخل بازارهای مراکش شد. گفتنی است که آمارهای رسمی در رباط نشان می‌دهد مادرید نخستین شریک تجاری اسپانیا از سال ۲۰۱۲ است و بیش از ۸۰۰ شرکت اسپانیایی در مراکش فعال هستند و در بازارهای مراکش کالاهای اسپانیایی بسیاری از جمله مواد غذایی، صنعتی و غیره وجود دارد.

طی روزهای اخیر نیز وزیر خارجه مراکش از اسپانیا خواست از وخامت بیشتر بحران میان دو کشور که در پی استقبال مادرید از رئیس جبهه پولیساریو ایجاد شده، خودداری کند. بر این اساس ناصر بوریطه، وزیر خارجه مراکش گفت: «اجازه دادن به ابراهیم غالی، رهبر جبهه پولیساریو برای بازگشت و نادیده گرفتن قربانیان به منزله دعوت به وخیم کردن اوضاع است. باید برای ممانعت از وخامت بحران، تحقیقات شفافی درباره شرایط ورود وی به اسپانیا و بررسی شکایت‌های مطرح شده علیه وی به اتهام شکنجه و نقض حقوق بشر و ربودن اجباری انجام شود». وی گفت: «این مسئله آزمونی برای شراکت استراتژیک میان دو کشور به ویژه درباره مبارزه با مهاجرت غیرقانونی است. وظیفه مراکش حفاظت از مرزها نیست اما این اقدام را در راستای شراکت دو کشور انجام می‌دهد». بوریطه گفت: «سال ۲۰۱۷، بیش از ۴۰۰۰ شبکه مهاجرت غیرقانونی را خنثی کردیم و ۱۴۰۰۰ تلاش برای عبور از مرزها را ناکام گذاشتیم. کمک مالی اروپا برای تحقق این هدف ۳۰۰ میلیون یورو در سال بود و این مبلغ کمتر از ۲۰ درصد هزینه‌ها است».

از سوی دیگر، روز گذشته (یکشنبه) گزارش شد که ارتش اسپانیا مخالفت خود را با شرکت در رزمایش‌های نظامی در مراکش با مشارکت تعدادی از کشورها از جمله آمریکا اعلام کرد. مجله ال پاییس اعلام کرد که دلیل عدم مشارکت اسپانیا در این رزمایش‌ها، برگزاری آن در بخشی از صحرای غربی است.

تنش‌ها آنچنان بالا گرفت که پاریس نیز وارد این معادلات شد. فرانسه به امکان میانجیگری میان مراکش و اسپانیا جهت کاهش شدت تنش‌ روبه‌فزونی که اخیرا میان دو کشور ایجاد شده، اشاره کرد. «ژان ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه در گفت‌وگویی با شبکه فرانسوی ال‌سی‌آی اظهار کرد: «با ناصر بوریطه، وزیر خارجه مراکش در راستای از سرگیری گفت‌وگوها میان رباط و مادرید حرف زدم». لودریان گفت: «روابط میان مراکش و اسپانیا در حال حاضر بسیار پیچیده شده و امیدوارم این روابط به زودی بهبود یابد».

با نگاهی به این مولفه‌ها این چنین به نظر می‌رسد که روابط رباط و مادرید دستکم تا مشخص شدن وضعیت رهبر جبهه پولیساریو همچنان مخدوش باقی خواهد ماند و انتظار نمی‌رود که طی روزهای آینده بهبودی در وضعیت این دو کشور ایجاد شود.

گزارش: فرزاد سیف‌نیا