به گزارش آتیه‌آنلاین، سال ۹۸ جزو سال‌های پرمخاطب سینمای ایران بود که تنها در شش ماه نخست سال با ۱۶.۶ میلیون مخاطب موفق شد به فروش ۱۹۹ میلیارد دست یابد. سالی که با «متری شیش و نیم» و «رحمان ۱۴۰۰» و «تگزاس ۲» اکران نوروزش را طوفانی آغاز کرد و  با اضافه شدن «شبی که ماه کامل شد» و «سرخپوست» که دو فیلم مهم و پرطرفدار جشنواره فجر بودند رکورد فروش سال‌های گذشته را جابجا کرد. درحالی که اواخر اسفند ۹۸ اسامی فیلم‌های برگزیده برای اکران در نوروز ۹۹ اعلام شده بود و پیش‌بینی می‌شد سینمای ایران بتواند رکورد فروش سال گذشته را بشکند خبر همه‌گیری کرونا و تعطیلی عمومی، سینماها را در شوک فرو برد.  

تا اینکه سرانجام سینماها پس از چهار ماه تعطیلی در تاریخ ۴ تیر ۱۳۹۹ با نمایش دو فیلم «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت و «خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری» ساخته پیمان قاسم‌خانی رسماً فعالیت خود را از سر گرفتند. فیلم‌هایی که اگر کرونایی درکار نبود می‌توانستند فروش چشمگیری داشته باشند. «شنای پروانه» که تا اینجا پرفروش‌ترین فیلم ۹۹ محسوب می‌شود در تاریخ ۲۵ تیرماه از ادامه اکران انصراف داد و با فروش ۲.۳ میلیارد به اکران خود پایان داد.

در واقع بازگشایی این مراکز چندان موفقیت‌آمیز نبود؛ سالن‌ها تا ۵۰ درصد ظرفیت خود حق بلیت‌ فروشی داشتند و همچنین، ترس از انتقال ویروس نیز سبب شد مردم چندان رغبتی به تماشای فیلم در سینماها نداشته باشند. ضمن آن که بازگشایی این مراکز با اوج گیری دوباره کرونا در کشور همراه شد که تا امروز ادامه دارد. به طور کلی می‌توان سال ۹۹ را سالی بسیار کم‌رونق برای سینمای ایران دانست.

سینماها در شش ماه نخست سال جدید با ۳۳۷ هزار مخاطب به فروش حدود ۵.۲ میلیارد رسیده است که این فروش نسبت به سال قبل حدود ۹۸ درصد کاهش داشته است. بنابراین اگر سینماها به اجبار به تعطیلات کرونایی نمی‌رفتند می‌توانستند حداقل به فروشی معادل ۲۰۰ میلیارد تومان دست یابند. به عبارت دقیق‌تر سینماها تا شش ماه، بیش از ۱۹۵ میلیارد تومان آسیب دیدند.

از طرفی باید به این نکته هم توجه داشت که رقم ذکر شده تنها ضرری‌ست که به صورت مستقیم به فروش فیلم‌های سینما وارد شده است. اگر فروش بوفه سینماها را نیز به طور میانگین به اندازه نیمی از فروش سینما در نظر بگیریم با ضرری بیش از ۸۰ میلیارد مواجه خواهیم شد.

در این اوضاع، اکران آنلاین هم که بنا بود مجالی برای جبران ضرر و زیان کرونایی سینما باشد، به ‌دلیل ضعف زیرساختی و قاچاق مجازی به جایی نرسیده و این آخرین سنگر سینما برای نجات نیز راه به جایی نبرد.

در سایر کشورها دولت‌ها کمک هزینه‌هایی برای احیای سالن‌های سینما و سایر مراکز فرهنگی در شرایط شیوع ویروس پرداخت کرده‌اند. در کشور ما نیز باید چنین حمایت‌هایی انجام شود. سینماداران کورسوی امیدشان به همین حمایت‌ها است و اگر دولت از کمک به این مراکز سر باز بزنند، صنعت سینمای ایران وارد بزرگترین بحران خود خواهد شد.

سینماها نیز همچون سایر مراکز فرهنگی، بهداشتی و گردشگری باید از حمایت‌های مالی دولت بهره‌مند شوند. هزینه‌های بسیاری برای تولید یک فیلم سینمایی صرف می‌شود و استعدادهای بسیاری در این صنعت وجود دارد که شیوع کرونا نباید باعث ورشکستگی این صنعت پرطرفدار شود.

سینمای ایران خیلی وقت است ورشکسته شده

در همین راستا غلامرضا آزادی  تهیه‌کننده سینما با بیان اینکه در شرایط فعلی تا سال آینده بعید است سینمای ایران بتواند به فعالیت طبیعی خود ادامه دهد، بر لزوم توجه به مشکلات و رفع آنها تاکید کرد.

این تهیه‌کننده و کارگردان سینما با اشاره به وضعیت سینماها در دوران کرونا  گفت: متاسفانه سینمای ایران به دلیل تاثیرپذیری از فضای سیاسی و اجتماعی جامعه خیلی جلوتر از شیوع ویروس کرونا از بین برود. کرونا به این روند نابودی سرعت بیشتری بخشید و بخش‌هایی از عیب‌های سینمای ایران که موجب نابودی آن شد را بیشتر عیان کرد.

وی با اشاره به اینکه مسائل و مشکلات سینمای ایران ریشه در گذشته دارد، گفت: مشکلاتی که امروز بیشتر در رسانه‌ها مطرح می‌شود در گذشته شکل گرفته است و مشکلات ریشه در گذشته دارد. مسائل خانه سینما، اتحادیه تهیه‌کنندگان و مشکلاتی که بر سر اعطای مجوز نمایش خانگی امروز مطرح می‌شود چند سالی است که آغاز شده و امروز خودش را بیشتر نشان می‌دهد. تنها ضربه‌ای که کرونا به سینما وارد کرد از ناحیه اقتصادی بود. به دلیل ضعف معیشتی خانواده‌ها، سینما از سبد کالای فرهنگی مردم حذف شد و دیگر کسی به سینما نرفت. از طرفی به خاطر مسائل بهداشتی و حفظ فاصله‌های اجتماعی دیگر کمتر کسی به سالن‌های سینما رغبتی نشان داد و امروز وضعیت سالن‌های سینما چندان مساعد نیست. وقتی قدرت خرید مردم تا حدی پایین می‌آید که تخم‌مرغ هم نمی‌توانند بخرند طبیعی است که اولویتی برای سینما رفتن ندارند.

تعامل بین سینما و ارشاد دوطرفه باشد

غلامرضا فرجی، مدیر پخش حوزه هنری هم در نقد عملکرد دولت و سازمان سینمایی گفت که قول‌هایی برای کمک از طرف دولت به سینماداران برای حل مشکلات سینماداران داده شده بود اما در عمل برخی از آن‌ها انجام نشد و باعث خلل در روند کاری سینماداران شد. یکی از مشکلات اصلی بین سینمادار و صاحب اثر پرداخت پورسانت به صاحبان آثار بود که در این زمینه قرار بود تا از طرف سازمان سینمایی کمک‌هایی صورت بگیرد اما رقم نخورده است. البته هماهنگی‌ها میان سینمادار و تهیه‌کننده برای جلوبردن کار سینما و اکران انجام شد، مثلاً در ارائه تخفیف میان سینمادار و تهیه‌کننده توافق‌هایی صورت گرفت.

وی در ادامه درباره نقش دولت و مدیریت آن برای ماه‌های آتی بیان کرد  مجموعه سینماداران در این مدت با همکاری و هماهنگی با پروتکل‌های بهداشتی و پزشکان محترم کشور تمام آنچه که در توان داشتند را به کار بستند. امیدواریم که این تنها سینما نباشد که خود را موظف به تعامل با دولت و مجموعه کشور بداند و دولت نیز در این تعامل با سینماگران کشور وارد شود و به آنان همفکری بدهد. عدم همکاری و مساعدت با صاحبان فیلم باعث شده است تا صاحبان سرمایه و فیلم از اکران انصراف بدهند.

گزارش از: فرانک رحیمی