به گزارش آتیهآنلاین به نقل از آتیهنو، وقتی فرد برای چندین ساعت بیحرکت و ساکن باشد، چه در حالت ایستاده یا نشسته، کمکم علائم واریس به طور معمول در پاهای او ظاهر میشود؛ زیرا عضلات به برگشت خون به سمت قلب کمک نکرده و در نهایت با تجمع خون، واریس بروز مییابد. مشاغلی که به واسطه شکل اجرای کار بدن را مستعد ابتلا به واریس میکند، متعدد است؛ کارگران خط تولید در کارخانه، معلمان، پرستاران، پزشکان و کادر درمان، نگهبانان، مشاغل دفتری، آرایشگران، کارگران ساختمانی، نانوایان، فروشندگان، آشپزی و خانهداری، کادر نظامی و بسیاری مشاغل دیگر به واسطه شغلشان در معرض ابتلای به واریس قرار دارند؛ اما از آنجایی که ایجاد واریس کمکم و به صورت بطئی انجام میشود، بسیاری از افراد نسبت به این بیماری بیتوجه بوده و هنگامی به فکر درمان میافتند که درگیر بیماری شده و از ادامه فعالیت روزمره بازمیمانند؛ حال آنکه میتوان با بهکارگیری تمهیدات پیشگیرانه از بروز واریس جلوگیری کرد.
یک متخصص جراحی عمومی و عضو کالج جراحان آمریکا، مهمترین زمینه ایجاد واریس را عوامل ژنتیکی دانست؛ اما ایستادنها و نشستنهای طولانی را که معمولاً خصیصه انجام امور برخی از مشاغل است، در ایجاد این عارضه دخیل عنوان کرد و روشهای پیشگیری و درمان این بیماری را شرح داد.
دکتر فرامرز کریمیان با بیان اینکه واریس به رگهایی اطلاق میشود که به طور غیرطبیعی بزرگ شده باشند، افزود: «به عبارت دیگر، رگهای واریس سیاهرگهای سطحی هستند که گشاد و متسع شده و از زیر پوست دیده میشود. اندازه این رگها از چند میلیمتر تا بیش از یک سانتیمتر و حتی بیشتر نیز میشود.»
وی اظهار کرد: «ایجاد واریس به دلیل داشتن روند آهسته در برخی از موارد با بیتوجهی بیمار مواجه شده و اقدام مؤثری برای درمان آن انجام نمیشود؛ حال آنکه پیشرفت بیماری و افزایش علائم، رفتهرفته انجام فعالیت روزمره را مختل میکند.»
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به تفاوت واریس با برخی از رگهای بدن که قابل مشاهده است، گفت: «معمولاً رگهای دست و پا از مچ به پایین به طور طبیعی قابل مشاهده است که نباید با واریس اشتباه گرفته شود؛ اما چنانچه این رگها از مچ به بالا نمایان شود، نشاندهنده ابتلای فرد به واریس است.»
کریمیان تصریح کرد: «البته در مردانی که دارای عضلات قوی هستند، به دنبال فعالیت بدنی گاهی سیاهرگهای ساعد و بازو درشت و قابل رؤیت میشود که این نیز واریس محسوب نمیشود.»
انواع واریس
وی در خصوص انواع واریس توضیح داد: «واریسهایی وجود دارند که در عمق احشاء داخلی بدن قرار دارند و دیده نمیشوند که به نام واریس عمقی معروف هستند. واریسهای دیگری نیز وجود دارند که ظریف و نازک بوده و قطر آنها کمتر از یک میلیمتر است و اغلب به شکل ستاره دریایی در اندازه بسیار کوچک زیر پوست دیده میشوند که به نام واریس مویرگی شناخته میشوند.»
عضو کالج جراحان آمریکا افزود: «واریسهای مویرگی معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی دوران بارداری یا به دنبال مصرف داروهای هورمونی و نیز در اثر برخی بیماریها مانند نارسایی کبد ایجاد میشود و با واریسهای سیاهرگی درشت متفاوت است.»
کریمیان اظهار کرد: «آنچه که به عنوان واریس شناخته میشود، تقریباً همیشه سیاهرگهای درشت و قابل رؤیتی است که در پاها دیده میشود. البته واریس در ساعد و بازو بسیار نادر است.»
چگونگی ایجاد واریس
وی درباره چگونگی ایجاد واریس با بیان آنکه این عارضه معمولاً به دلیل برعکس شدن جهت جریان خون در سیاهرگ به وجود میآید، گفت: «جهت جریان خون در سیاهرگها به طور طبیعی به سمت قلب است. برای اینکه خون در سیاهرگها از مچ پا، برخلاف جهت جاذبه زمین، به سمت قلب جریان یابد، عوامل مختلفی دخالت میکنند. یک عامل مهم برای جلوگیری از پس زدن خون به سمت پایین، یعنی مچ پا، دریچههای یکطرفهای است که درون سیاهرگها وجود دارد. این دریچهها فقط اجازه میدهند که خون به سمت قلب برود و مانع از برگشت خون به سمت پایین میشوند که به نام دریچههای لانه کبوتری خوانده میشوند. هرگاه این دریچهها دچار اختلال شده و نتوانند مانع از پس زدن خون بشوند، پایینتر از دریچه معیوب، خون داخل سیاهرگ جمع شده و به تدریج سیاهرگها گشاد میشود به گونهای که از زیرپوست قابل مشاهده است و ما آن را به عنوان واریس میشناسیم.»
دلایل ابتلا به واریس
متخصص جراحی عمومی، مهمترین زمینه ابتلا به واریس را عوامل ژنتیکی و ارثی برشمرد و افزود: «واریس بسیاری از اوقات در اواخر دهه دوم زندگی، قبل از ۲۰ سالگی، پدیدار میشود و معمولاً افراد دیگری در خانواده او هم واریس دارند.»
کریمیان تصریح کرد: «ایستادن طولانی و بدون تحرک نیز عاملی برای ایجاد و تشدید واریس حتی در بین افرادی که زمینه ارثی و ژنتیکی ندارند، به شمار میرود. بنابراین بهتر است ایستادن طولانی همراه با قدم زدن باشد.»
شیوههای درمان واریس
وی با بیان اینکه بر اساس شدت واریس درمانهای مختلفی وجود دارد، ادامه داد: «برای درمان واریسهایی با شدت کم، پوشیدن جورابهای واریس توصیه میشود. این جورابها بهگونهای طراحی شده است که بیشترین فشار را در ناحیه قوزک پا ایجاد کرده و به سمت زانو، فشار وارده را به تدریج کم میکند؛ مانند آنکه از پایین به سمت بالا پا دوشیده شود. البته اگر جوراب فشار یکسانی در طول ساق پا ایجاد کند هم مؤثر است.»
متخصص جراحی عمومی افزود: «جورابهای واریس که تا زانو بالا میآید، بیشترین تأثیر را در این زمینه دارد؛ هرچند برخی از جورابها تا ران امتداد دارد، اما جوراب واریس بلند فشار تدریجی کافی در ران ایجاد نکرده و عمدتاً جنبه پیشگیرانه میتواند داشته باشد. لازم به ذکر است تمام جورابهای واریس باید از تمام پا، از نوک انگشتان تا بالا، را بپوشاند. اگر جوراب واریس فقط از مچ به بالا باشد، به اصطلاح ساق باشد، منجر به ورم کردن پشت پا و انگشتان میشود.»
نظر شما