به گزارش آتیه‌آنلاین، با استناد به برنامه چهارم توسعه که سهم بخش خصوصی، دولت و تعاونی‌ها در اقتصاد کشور مشخص شد، برای بخش تعاون درصد و سهم‌پذیری و اثرگذاری بالایی در حوزه اقتصادی در نظر گرفته شد، اما در هیچ دوره‌ای، این میزان از شش یا هفت درصد فراتر نرفت که با توجه به این شرایط، سهم تعاون از اقتصاد کشور بسیار پایین است.
با نگاه به درصد پایین اثرگذاری تعاون در اقتصاد، این نکته ضروری است که با تدوین و اجرای سیاست‌های متناسب با تقویت بخش تعاون، اقتصاد غیردولتی را در این بخش تجربه کنیم و به تبع آن بخش خصوصی بتواند در راستای سهم‌پذیری در اقتصاد و تولید و ایجاد اشتغال نقش لازم را با استفاده از توانمندی‌هایش داشته باشد.
اگر چه قرار بوده که سهم بخش تعاون در تولید ناخالص ملی ۲۵ درصد باشد اما در حال حاضر سهم این بخش در تولید ناخالص داخلی شش تا هفت درصد است و طبق گفته مسئولان، تعاونی‌های کشور در تمامی عرصه‌های اقتصادی نظیر بخش کشاورزی، صنعت، خدمات، آموزش، دانش‌بنیان و بهداشت و درمان فعال هستند و توانسته‌اند بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار فرصت شغلی مستقیم ایجاد کنند.
اولویت‌ها و نگاه توسعه محور وزارت کار در بخش تعاون
روز گذشته حجت الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پیامی به مناسبت روز تعاون که نشان از تغییر جهت‌گیری این وزارتخانه در بخش تعاون است، تعاونی‌ها را به عنوان قالبی مردم محور و نشات گرفته از خواست و اراده مردم برای غلبه " تأمین نیاز جمعی" بر فردگرایی و اصالت سرمایه دانست.
در بخش دیگری از این پیام آمده است که امروزه تعاون در اقتصاد کشور دارای اهمیتی ویژه و نمایان است که نمود آن را می‌توان در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در خصوص اصل ۴۴ قانون اساسی به خوبی مشاهده کرد و بی‌شک اجرای این سیاست‌ها و ترویج و رونق بخش تعاون در اقتصاد کشور، حضور و بروز اراده مردمی، سهام داری و مالکیت جمعی مردم بر سرمایه‌های خود، نقشه راه و رسالت " وزارت مردم" خواهد بود.
وزیر تعاون، کمک گرفتن از بازار سرمایه، آموزش تعاونی‌ها، تقویت سرمایه بانک توسعه تعاون، حمایت و توسعه صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری بخش تعاون و اجرای سند توسعه تعاون و اصلاح آن در صورت نیاز را از مهمترین اولویت‌ها و برنامه‌های خود در بخش تعاون عنوان کرد و بر تقویت و توسعه فرهنگ تعاون و آموزش تعاونی‌ها تاکید کرد.
وی همچنین توسعه مشاغل خانگی با روش‌های نوین با محوریت راهبران شغلی را از محورهای اصلی این وزارتخانه در حوزه تعاون دانست.
توسعه تعاون و رونق تولید و اشتغال
حمید حاج اسماعیلی، کارشناس و فعال بازار کار پیش از این در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین اظهار کرد: برای توسعه بازار کار و اشتغال، راهی جز توسعه بخش تعاون در کشور نیست و با توجه به سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در خصوص واگذاری‌های اصل ۴۴ قانون اساسی، هدفمندی تعاون مورد اشاره و تأکید قرار گرفته و این سیاست‌ها به گونه‌ای تنظیم شده که اگر بخواهیم سهام شرکت‌های دولتی و اقتصاد دولتی را به بخش‌های خصوصی واگذار کنیم، اولویت با بخش تعاون است.
وی با اشاره به اینکه تعاون، بخشی از حوزه اقتصادی ایران بر اساس تعاریف رسمی و قانونی است و باید جایگاه لازم را پیدا کند، اعلام کرد: به‌رغم تأکید قانون، دولت‌ها در دوره‌های مختلف نگاه جدی به تعاون نداشته‌اند و اهم مشکلاتی که در حوزه تعاون دیده می‌شود در واقع موانع دولتی است. اگر شاهد تغییر نگاه دولت به بخش تعاون با استناد به قانون اساسی باشیم، به طور حتم سهم تعاون در اقتصاد کشور در چهار سال آینده از ۱۰ درصد بیشتر خواهد شد که این نکته می‌تواند اشتغال را افزایش داده و رونق اقتصادی ایجاد کند.
ثبت بیش از ۹۷ هزار تعاونی در کشور
بر اساس جدیدترین داده‌های آماری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حوزه تعاونی‌ها، تعداد شرکت‌های تعاونی ثبت شده در کشور تا مرداد ماه ۱۴۰۰ عدد (۹۷ هزار و ۸۵ تعاونی) را نشان می‌دهد که از این تعداد (۲۷ هزار و ۸۴۳ تعاونی) یعنی (۲۸.۷ درصد) شرکت‌های تعاونی در دست اجرا هستند و (۶۹ هزار و ۲۴۲ تعاونی) به میزان(۷۱.۳ درصد) در قالب شرکت های تعاونی در حال بهره‌برداری به شمار می‌روند.
همچنین گفتنی است که بیشترین تعاونی ثبت شده در کشور با تعداد( ۱۰ هزار و ۹۷۵ تعاونی) متعلق به استان تهران است و در هرکدام از استان‌های مازندران و خراسان رضوی نیز بیش از هفت هزار تعاونی تا مرداد ماه سال جاری به ثبت رسیده و این در حالی است که کمترین تعداد شرکت‌های تعاونی در استان‌های قزوین، البرز و خراسان جنوبی به تعداد کمتر از یک هزار شرکت تعاونی به ثبت رسیده است.
بیشترین و کمترین شرکت‌های تعاونی فعال در کشور
گفتنی است که بیشترین شرکت‌های تعاونی فعال با بیش از ۲۷ هزار تعاونی در حوزه خدمات بهره‌برداری شده است و حوزه فعالیت‌های کشاورزی، صنعتی و مسکن به ترتیب دارای بیشترین فعالیت ثبت شده در بخش تعاونی‌ها هستند. حوزه فعالیت تعاونی‌های سهام عدالت، اعتبار و تامین نیاز صنفی نیز کمترین تعاونی‌های ثبت شده را در حوزه‌های فعالیت تعاونی‌ها در سطح کشور در اختیار دارند.
آمار اشتغال تعاونی‌ها
بر اساس خروجی آمارهای وزارت کار، اشتغال به ثبت رسیده در قالب تعاونی‌ها تا پایان مرداد ۱۴۰۰ به (یک میلیون و ۸۰۶ هزار و سه نفر) رسیده است که به تفکیک شامل، بیش از (یک میلیون و ۳۷۳ هزار نفر) در قالب تعاونی های در حال بهره‌برداری و بیش از ( ۴۳۲ هزار نفر) در قالب تعاونی‌های در دست اجرا می‌شود.
شایان ذکر است که تعداد کل شاغلان در حوزه فعالیت تعاونی ها در سال ۱۳۹۸ عدد (یک میلیون و ۷۷۱ هزار و ۴۰۶ نفر) بوده و این میزان در سال گذشته تعداد (یک میلیون و ۷۹۰ هزار و ۶۹۵ نفر) را نشان می‌دهد و این روند، افزایش نسبی اشتغال در حوزه تعاونی‌ها را در فاصله این سال‌ها نشان می‌دهد.
از سوی دیگر بیشترین تعداد شاغلان حوزه تعاونی‌ها تا مرداد ماه سال جاری در بخش مسکن با بیش از ( ۳۶۹ هزار نفر) و بخش‌های خدمات و کشاورزی نیز به ترتیب با بیش از ( ۳۵۱ و ۲۴۲ هزار نفر) اشتغال به ثبت رسیده و کمترین تعداد اشتغال در حوزه سهام عدالت، معدنی و تامین نیاز صنفی شکل گرفته است.
از نظر تعداد شاغلان حوزه فعالیت تعاونی‌ها نیز بیشترین فعالیت را استان تهران با تعداد ( ۵۸۱ هزار نفر) و کمترین تعداد شاغلان در استان خراسان جنوبی با ( ۹ هزار نفر) در اختیار دارند که سهم اشتغال در تعاونی‌های در حال بهره‌برداری (۸۳ درصد) و سهم اشتغال در تعاونی‌های در دست اجرا نیز ( ۱۷ درصد) ثبت شده است.
