عصا به فرد نابینا کمک می‌کند تا محیط اطراف خود را بررسی کند و متوجه خطرات احتمالی و موانع محیطی در مسیر حرکت خود شود. افرادی که کاربرد صحیح عصا را می‌دانند، با ترس و دغدغه کمتر و اعتماد به نفس بیشتری در محیط حرکت می‌کنند.

سفید رنگی است که بخوبی دیده می‌شود و همه جوامع رنگ سفید را نماد حیات و صلح و دوستی و مهربانی می‌دانند. عصای سفید شاخص اجتماعی است و در سراسر جهان به رسمیت شناخته شده است و برای افراد نابینا و کم‌بینا نمادی از هویت محسوب می‌شود. نوار شبرنگ قرمز بر روی بخشی از عصای سفید نشانه امنیت و رنگ قرمز در عصای سفید نشانه وجود معلولیت بینایی و شنوایی در فرد است که احتیاط بیشتر را می‌طلبد. محرک‌های صوتی در محیط‌های پر رفت و آمد به نابینایان در تشخیص جهات و موقعیت‌ها کمک می‌کند و فرد نابینایی که محدودیت شنوایی هم داشته باشد در معرض خطرات بیشتری قرار دارد.

قانون عصای سفید می‌گوید این عصا در حکم چراغ قرمز است و زمانی که یک فرد نابینا یا کم بینا برای عبور از عرض خیابان عصای خود را بصورت افقی نگهدارد، رانندگان موظف هستند بطور کامل توقف کنند. عدم آگاهی افراد جامعه از قانون عصای سفید ممکن است منجر به تصادفات و صدمات غیر قابل جبرانی شود. از این منظر استفاده از عصای سفید برای افراد کم‌بینا ضروری‌تر به نظر می‌رسد، زیرا به دیگران هشدار می‌دهد کسی که عصا در دست دارد، از نظر بینایی دچار محدودیت دید است و ضروری است احتیاط‌های لازم در مورد او رعایت شود.

روز جهانی عصای سفید یادآوری حقوق شهروندانی است که نابینا و کم‌بینا هستند. عصای سفید تنها بخشی از حقوق افراد نابینا را که مرتبط با تردد در جامعه است یادآوری می‌کند، زیرا برخورداری از شرایط مناسب در دسترسی به امکانات شهری با رفت و آمد مستقل و ایمن شرط اولیه دستیابی به سایر حقوق آنان از جمله تحصیل، اشتغال و ازدواج است. عصای سفید پرچم استقلال و هویت افراد نابینا و کم بیناست زیرا تحقق سایر حقوق آنان نیازمند فراهم شدن تردد ایمن و مستقل است.