قیمت طلا در روز جمعه (اول مارس) و پیش از تعطیلی بازار، بالاترین سطح ماه گذشته خود را حفظ کرد. پس از آن‌که داده‌ها نشان داد تورم ایالات‌متحده به‌تدریج در حال کاهش است، برای دومین هفته افزایش خود را ادامه داد.

درباره علت افزایش نرخ اونس طلا در بازار جهانی، باید نگاهی به تحلیل‌ها و نظرات کارشناسی منتشر شده در رسانه‌های معتبر خارجی انداخت. تحلیل‌های مذکور حاکی از این است که شاخص بازدهی خزانه‌داری ۱۰ساله ایالات متحده و شاخص دلار آمریکا در روز جمعه (اول مارس) پس از اینکه طبق داده‌ها تولید ایالات ‌متحده در فوریه افت بیشتری کرده و هزینه‌های ساخت‌وساز به طرز شگفت‌انگیزی در ژانویه کاهش یافته بود، عقب‌نشینی کرد. ضعیف‌تر شدن دلار آمریکا باعث می‌شود طلا برای سایر دارندگان ارز ارزان‌تر شود، در حالی که بازده اوراق قرضه پایین هزینه فرصت نگهداری شمش‌های بدون بازده را کاهش می‌دهد.

براساس مجموعه دیگری از داده‌ها افزایش سالانه تورم ایالات‌متحده در ژانویه کمترین میزان در حدود سه سال اخیر بوده و کاهش نرخ بهره در ماه ژوئن از سوی فدرال رزرو (بانک مرکزی ایالات متحده) را حفظ کرده است. نرخ‌های بهره پایین جذابیت شمش‌های بدون بازده را افزایش می‌دهد. گزارش اشتغال فوریه اعلام مهم بعدی اقتصادی ایالات‌متحده خواهد بود که در روز جمعه منتشر می‌شود.

همین دلایل سبب شده تا قیمت طلا در روز دوشنبه (چهارم مارس) به بالاترین حد دو ماه اخیر برسد. همچنین پس از آن‌که داده‌های اقتصادی ضعیف ایالات‌متحده در هفته گذشته امیدها را برای کاهش نرخ بهره فدرال رزرو در ژوئن افزایش داد، کاهش دلار و بازده خزانه‌داری را به دنبال آورد.

بنابراین طلا پس از رسیدن به ۲۰۸۸ دلار و ۱۹سنت در نخستین روز از ماه جاری میلادی و پیش از تعطیلی بازار، 0.2درصد کاهش یافت و به ۲۰۸۰ دلار و ۹سنت در هر اونس رسید که البته همچنان در اوج قرار دارد. قیمت طلای آمریکا نیز با 0.3 درصد کاهش به ۲۰۸۸ دلار و ۶۰سنت رسید.

طبق گزارش رویترز، در بازار سایر فلزات ارزشمند، پلاتین 0.3 درصد کاهش یافت و به 884.15 دلار در هر اونس رسید و پالادیوم در 957.88 دلار ثابت ماند، در حالی که نقره با 0.6درصد کاهش به 23.02 دلار رسید.

بررسی علل افزایش قیمت

برخی فعالان بازار طلا در این میان معتقدند که حملات رژیم صهیونیستی به مردم غزه، انتخابات آمریکا، وضعیت جنگ اوکراین و ... جزو مهم‌ترین عوامل مؤثر بر بازار در کنار نرخ برابری ریال و دلار و همچنین نرخ جهانی طلاست. از نظر این کارشناسان به همین دلیل قیمت طلا در بازارهای جهانی دستخوش افزایشی در محدوده دو تا سه دلار در هر اونس شده است. البته در عین حال با افزایش قیمت دلار در بازارهای داخلی روبه‌رو بودیم که این اتفاق در کنار چشم‌انداز افزایشی، زمینه رشد بهای سکه و طلا در بازار داخلی را نیز مهیا می‌کند.

به عبارت دیگر یکی از دلایل افزایش قیمت طلا و سکه در بازار داخلی، افزایش نرخ اونس طلا در بازار جهانی طی روزها و هفته‌های اخیر است. برخی کارشناسان معتقدند که بازار هر روز در حال تغییر است و قیمت‌ها مداوم در حال افزایش هستند. با توجه به تعدد متغیرهای تأثیرگذار و افزایش شدید عوامل مؤثر در بازار امکان پیش‌بینی بازار وجود ندارد. به گفته فعالان بازار پیش از این دو عامل قیمت دلار در ایران و نرخ جهانی طلا، برای رصد بازار مهم بوده که همچنان این عوامل در تعیین قیمت طلا اثرگذارند. اما در شرایط کنونی عوامل بسیار پیچیده شده و همان‌طور که اقتصاد ایران به دلیل تحریم و تشدید تحریم قابل پیش‌بینی نیست، بازار طلا نیز غیر قابل پیش‌بینی شده است.

آثار جهانی بر بازار ایرانی

نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران در روزهای پس از برگزاری اولین حراج سکه درباره وضعیت فعلی بازار طلا و سکه و تأثیر اجرای طرح‌هایی مانند حراج سکه بر این بازار گفت: «نوسانات کاهشی در این روزها آن هم صرفاً در قطعات سکه (و نه طلا) تحت‌تأثیر فرایند طبیعی و دوری از اوجی بود که روز گذشته به خود گرفت، اما هنوز عرضه سکه اثری بر بازار نگذاشته است.»

او افزود: «بازار روال عادی خود را طی می‌کند. عرضه سکه در مرکز مبادله نیز واکنش خاصی بر بازار نداشت. بازار روز یکشنبه نسبت به روز قبل (شنبه) که به یک‌باره قیمت‌ها اوج گرفت، به صورت طبیعی کاهشی شده است.»

رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران ادامه داد: « کاهش یک تا دو درصدی قیمت طلا کاملاً طبیعی و برگشت از اوجی بود که در روزهای گذشته در بازار طلا تجربه شد. البته این کاهش صرفاً در قیمت سکه طرح جدید و قطعات کوچک‌تر بوده، اما طلا افزایشی هم شده است. بنابراین بازار در واکنش به عرضه امروز سکه در مرکز مبادله واکنش خاصی (نه افزایشی و نه کاهشی) نداشته است.

این مقام صنفی درباره علت افزایش قیمت طلا و سکه در بازار داخلی، توضیح داد: «هم‌زمان با آغاز فعالیت بازار در ابتدای هفته، افزایش میانگین ۵۵دلاری اونس طلا را داشتیم که به‌تبع بر قیمت سکه و طلا تأثیر گذاشت. از سوی دیگر بازار داخل نیز با توجه به نوسان نرخ ارز و افزایش چشمگیر اونس جهانی، واکنش داشت و افزایش قابل‌توجهی را تجربه کرد. همچنین قیمت سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در کانال ۳۵میلیون تومان قرار گرفت و طلای ۱۸ عیار سه میلیون تومان را به ازای هر گرم، به خود دید. اما بازار در ساعات پایانی روز دوشنبه (14 اسفند)، قدری از اوج نرخ‌ها در روزهای گذشته برگشته و آرام‌تر شده است. به عنوان مثال سکه در بعدازظهر این روز نسبت به اوجی که صبح گرفته بود، ۵۰۰هزار تومان و هر گرم طلای ۱۸ عیار حدود ۸۰۰۰ تومان کاهش یافت.»

بذرافشان درباره اوضاع بازار طلا و سکه و میزان نوسان قیمتی آن‌، این‌گونه گفت: «در روزهای نخست هفته گذشته سکه تمام بهار آزادی طرح جدید با ۳۵۰هزار تومان کاهش نسبت به اوج قیمتی خود، ۳۴ میلیون و ۴۵۰هزار تومان و سکه تمام طرح قدیم بدون تغییر ۳۲میلیون و ۴۰۰‌هزار تومان، قیمت‌گذاری و معامله شد. نیم‌سکه و ربع‌سکه نیز هرکدام ۵۰‌هزار تومان کاهش قیمت داشتند و به ترتیب ۱۹میلیون و ۲۵۰‌هزار تومان و ۱۲میلیون و ۱۵۰‌هزار تومان معامله شدند. سکه‌های یک گرمی نیز 6میلیون و ۱۰۰هزار تومان در بازار قیمت دارند.»

او اعلام کرد: «در مقابل کاهش قیمت‌ قطعات سکه، بهای طلا به سبب افزایش قیمت اونس جهانی طلا، روند افزایشی را تجربه کرده؛ چراکه در روز دوشنبه، 14 اسفندماه هر گرم طلای ۱۸ عیار با ۵۰۰۰ تومان افزایش به 2 میلیون و ۹۹۳هزار تومان رسید.»