با به سرانجام رسیدن ماجرای طولانی انتخابات ریاستجمهوری ماه نوامبر در آمریکا، اکنون بسیاری توجه خود را بر معضلاتی جلب میکنند که گریبانگیر این کشور و همینطور تبدیل به چالشی بزرگ برای «جو بایدن»، رئیسجمهور جدید ایالات متحده شده است.
۴۰ میلیون نفر
بر اساس گزارش رسانههای آمریکایی، نرخ بیکاری در این کشور (که طبق آمار و ارقام بزرگترین اقتصاد جهان شناخته میشود) در ماههای گذشته به بیش از ۴۰ میلیون نفر رسید و با توجه به اوضاع اقتصادی نابسامان این کشور به دلیل شیوع کرونا و نیز سوءمدیریت دولت «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری پیشین آمریکا به نظر میرسد اکنون این رقم حتی بیش از چند ماه قبل باشد.
این در حالی است که بهبود اوضاع اقتصادی - که طی دوران شیوع کرونا در سراسر جهان به بدترین وضعیت طی سالهای اخیر رسیده - تبدیل به یکی از اولویتهای اصلی دولت بایدن شده است. بایدن پس از ورود به کاخ سفید و طی نطقی عنوان کرد که بحران اقتصادی در این کشور در پی مدیریت نامناسب دولت قبل و همچنین بحران سلامتی رو به وخامت گذاشته است. وی در راستای امضای فرمانهای اجرایی برای مدیریت بحران در این کشور گفت که طبق گزارش دریافتی از تیم اقتصادی دولت جدید از اوضاع و احوال اقتصاد آمریکا، اوضاع رو به بهبود نیست بلکه شرایط در حال بدتر شدن است. به گزارش سیانان، وی در این رابطه افزود: «در تازهترین اخبار مربوط به بیکاریهای آمریکا اعلام شد که ۹۰۰ هزار نفر دیگر به جمع میلیونها بیکار در آمریکا اضافه شده است. در طول دولت چهار ساله دونالد ترامپ، نهتنها اوضاع اقتصادی و اشتغال در آمریکا بهبود نیافت بلکه 3 میلیون فرصت شغلی نیز در این مدت از دست رفت.»
طرح کمک به آمریکاییها
گاردین چندی قبل در گزارشی عنوان کرد که شمار بیکاران در آمریکا رکورد بیسابقهای برجای گذاشته و تنها طی یک هفته و با افزایش 2 میلیون و ۱۰۰ هزار نفر بیکار، مجموع آمار بیکاران در آمریکا به ۴۰ میلیون نفر رسید. این افزایش بیکاری به علت ادامه یافتن و وخیمتر شدن وضعیت کرونا در آمریکا است؛ میلیونها آمریکایی در صفها کاریابی به انتظار ایستادهاند. این امری است که رئیسجمهور جدید آمریکا به خوبی از آن آگاه است. وی قبل از امضای بسته کمکهای مالی موسوم به «طرح کمک به آمریکاییها» گفت: «اکنون شاهد آن هستیم که آمریکاییها با از دست دادن کار خود مواجهاند و برای آنکه کودکان خود را سیر کنند ناگزیرند تا با اتومبیل ساعتها در صف دریافت مواد غذایی از بانکهای غذا در انتظار بمانند، این وضعیت کنونی ایالات متحده آمریکایی است که مردم برای سیر کردن کودکانشان باید در صف انتظار بایستند.» بنا به اظهارات بایدن، با امضای فرمان مذکور وزارت کشاورزی ملزم میشود تا گامهای فوری برای فراهم کردن مایحتاج اولیه غذایی برای آن دسته از خانوادههای آمریکایی که لطمه دیدهاند، بردارد. این در حالی است که نزدیک به 14 میلیون آمریکایی نیز قادر به پرداخت اجارهبهای خود نیستند و این خود چالشی دیگر برای دولت حاضر در کاخ سفید است. از سوی دیگر، نیروهای پلیس، مأموران اطفای حریق، پرستاران و بسیاری از مشاغل حساس در آمریکا با خطر از دست دادن شغل خود مواجه هستند و تنها در سال گذشته میلادی بیش از ۶۰۰ هزار فرد تحصیلکرده دانشگاهی مشاغل خود را از دست دادند. بنا به آخرین آمارها، از هر هفت خانوار در آمریکا یک خانوار، یا به طور دقیقتر، از هر پنج خانوار لاتینتبار و سیاهپوست یک خانوار غذایی برای رفع گرسنگی ندارند که این یعنی نزدیک به ۳۰ میلیون بزرگسال و همچنین ۱۲ میلیون خردسال.
فرمان افزایش دستمزد
بنا به فرمان اجرایی بایدن، افزایش دستمزد مردم آمریکا به حداقل 15 دلار عملیاتی شد؛ اقدامی که به گفته رئیسجمهور جدید بدون آن بیشتر مردم ایالات متحده زیر خط فقر زندگی خواهند کرد. بایدن با اشاره به 400 هزار قربانی کرونا در آمریکا و میلیونها نفر که بیکار شدهاند یا با خطر از دست دادن مسکن روبهرو هستند، گفت بسته کمکی او به احیای اقتصاد کمک خواهد کرد. وی افزود: «ما در یک وضع اضطراری مالی هستیم و باید بر این اساس عمل کنیم. به نظر من، دموکراتها یا جمهوریخواهان نیستند که دارند کارشان را از دست میدهند، بلکه این تمام آمریکاست.»
البته دستورات اجرایی بایدن در زمینه بیکاری، بهبود اقتصادی و تغییرات زیستمحیطی انتقادهایی نیز به دنبال داشته است. یک سناتور جمهوریخواه با مخالفت با این فرمانها گفت به نظر میرسد که رئیسجمهوری در حال کار روی یک استراتژی دوباره بیکار کردن آمریکاییها است و این فرمانها به افت بازار کار در این کشور میانجامد. سیانان گزارش داد که «استیو داینس»، سناتور ایالت نفتخیز مونتانا در مورد دستورات اجرایی بایدن در مورد تغییرات اقلیمی اظهار نگرانی کرد و گفت: «بایدن بیشتر به جای کارگران مونتانا و آمریکایی به فکر کارگران عربستان سعودی است؛ زیرا این اقدامات برای ایالت مونتانا ویرانگر است.» این در حالی است که بنا به فرمان اجرایی بایدن مجوز خط لوله نفتی کی استون که مورد انتقاد شدید گروههای زیستمحیطی بود لغو میشود؛ امری که برخی تحلیلگران حوزه بازار کار آن را ناقض وعدههای بایدن برای بهبود بازار کار در این کشور میدانند. شماری از این تحلیلگران، با انتقاد از تصمیمات جدید بایدن در مورد در مورد از دست دادن درآمد مالیاتی، حذف شغل و کاهش امنیت انرژی و استقلال آمریکا ابراز نگرانی کردند. از سوی دیگر، «جان کری» نماینده ویژه رئیسجمهوری آمریکا در تغییرات اقلیمی هفته قبل در نشست خبری خود - که با موضوع تغییرات آبوهوایی و اقدامات دولت بایدن برگزار شد - گفت: «من فکر میکنم در چهار سال آینده بتوانیم به این مهم دست یابیم که بازار سرمایه، بخش خصوصی و سرمایهگذاران جهانی را به سمت تحقیقات نوآوری سوق دهیم. به این ترتیب هیچ سیاستمداری نخواهد توانست سیاره ما را در چند ماه یا چند سال به عقب بازگرداند.» کری همچنین درباره احتمال از دست رفتن شغل با تعطیل شدن انرژیهای فسیلی گفت: «انتخاب شغل برای انرژی خورشیدی، انتخاب بهتری است. معدنچیان زغالسنگ میتوانند به تکنیسینهای انرژی خورشیدی تبدیل شوند و این امر تأثیری بر بازار کار در آمریکا نخواهد گذشت.»
بسته نجات اقتصادی
بنا به گزارش روزنامه نیویورک تایمز، بسته پیشنهادی نجات اقتصادی رئیسجمهور منتخب نسبت به برنامه محرکی که وی به عنوان معاون رئیسجمهور در سال 2009 به قانون کمک کرد، بیشتر مورد نیاز کشور است. بنا به گزارش این روزنامه، بسته نجات اقتصادی یک تریلیون و 900 میلیارد دلاری ارائهشده از سوی بایدن، به طور قابل توجهی بزرگتر و هدفمندتر از نمونههای پیشین است و بهبود سریع اوضاع اقتصادی و افزایش توان بازار کار از جمله اهداف آن هستند. این بسته با مقررات قابل توضیح، مانند پرداخت مستقیم به افراد و یارانههای دولتی برای مراقبت از کودکان، انباشته شده که میتواند تأثیری مستقیم بر محبوبیت بایدن در قیاس با اقدامهای اصلاحی دولت باراک اوباما داشته باشد.
این روزنامه گزارش داد برنامه بیمه بیکاری آمریکا که در دوران رکود بزرگ اقتصادی طراحی شده بود، به این منظور تشکیل شد که کارگران بیکار و خانوادههای آنها از افت درآمد محفوظ نگاه داشته شوند؛ افت درآمدی که میتواند آنها را به ورطه فقر انداخته و سبب شود برای تأمین غذا، دارو یا دیگر مایحتاج زندگی تمامی دار و ندار خود را از دست بدهند.
با این همه، بسیاری از تحلیلگران معتقدند اساساً برنامه بیکاری تدوینشده در آمریکا فاصله بسیار با واقعیتها اقتصادی داشته و نمیتواند گره چندانی از وضعیت بغرنج طبقات فرودست باز کند. حتی در ایالتهایی که سیستم بیکاری سخاوتمندانهتری نسبت به دیگر ایالت ها دارند، شاهد آن هستیم که بسیاری از مردم کنار گذاشته میشوند. برای مثال، بنا به آمار اعلامشده در ایالت نیوجرسی که بالاترین نرخ پوشش بیمه بیکاری در این کشور را داراست، کمتر از 60 درصد از کارگران بیکار در سال 2019 مزایا دریافت کردند.
افزایش بیکاری
به گفته فعالان حوزه کار، برای کارگران با دستمزد پایین، این برنامه میتواند بیمعنا باشد. «فون واچتر»، تحلیلگر حوزه روابط کار در آمریکا در این رابطه خاطرنشان کرد: «برنامهای که برای تأمین حداکثر نیمی از دستمزدهای ازدسترفته کارگران بیکار طراحی شده، کارگران با دستمزد پایین را در بلاتکلیفی قرار میدهد، اما در بسیاری از ایالتها این مهم نیست، زیرا حداقل شرایط دریافت درآمد برای دریافت مزایا، کارگران با دستمزد پایین را از سیستم خارج میکند.»
خلاء در بزرگترین برنامه بیمه اجتماعی برای آمریکاییهایی که در سن کار هستند، به طور فزایندهای مشکلساز شده، زیرا تغییرات اقتصادی و جمعیتی هم مشخصات نیروی کار و هم ماهیت کار را تغییر داده است. این در حالی است که از دهه 1970 به اینسو، صنعتزدایی و رشد مشاغل خدماتی با دستمزد پایین با افزایش مداوم مدت بیکاری همراه بوده است.
این شروعی خطرناک برای دولت جدید آمریکا است؛ دولتی که مشتاقانه تلاش دارد به تعهد رئیسجمهور برای «ساختوساز بهتر» جامه عمل بپوشاند، اما ابتدا باید با بحران اخراج بیرویه کارگران از سوی کارفرمایان دستوپنجه نرم کند. به گفته «استیون جنت»، استاد دانشگاه ییل، وضعیت بیکاری در ایالات متحده بدل به بمبی ساعتی شده و میلیونها خانوار با خطر گرسنگی یا بیرون رانده شدن از منازلشان دستوپنجه نرم میکنند. به گفته این استاد دانشگاه، برای تقویت اقتصاد، رسیدگی به چالش بهداشت عمومی و کمک به گروههای اجتماعی که بیشترین آسیب را دیدهاند، کمکهای اضافی لازم است و باید این کمکها هرچه سریعتر به ثمر بنشینند؛ چراکه به نظر میرسد وضعیت همهگیری کرونا بنا نیست به این زودیها از میان رفته و همین بر بحران پیش رو به عنوان چشمانداز قطعی روزها و ماههای آتی آمریکا مهر تأیید میگذارد.
نویسنده: کامران برادران
نظر شما