به گزارش آتیه‌آنلاین، دردسرهای روسیه و آمریکا و شاخ و شانه کشیدن دو طرف برای یکدیگر انگار قرار نیست پایان پیدا کند؛ هرچند که نشست میان رؤسای جمهور دو کشور در ژنو این امید را ایجاد کرده بود که دستکم برای مدتی کوتاه این نزاع‌ها فروکش کند.
اخراج روس‌ها از آمریکا
روز گذشته (سه‌شنبه) سفیر روسیه گفت که ایالات متحده لیستی از ۲۴ دیپلمات را که باید تا سوم سپتامبر از این کشور خارج شوند به روسیه داده است. به گزارش خبرگزاری تاس، «آناتولی آنتونوف»، سفیر روسیه در آمریکا در مصاحبه با مجله نشنال اینترست گفت: «متأسفانه اوضاع به خوبی پیش نمی‌رود. نمایندگی‌های دیپلماتیک روسیه در ایالات متحده همچنان مجبور به کار تحت محدودیت‌های بی‌سابقه هستند که نه تنها به قوت خود باقی است ، بلکه تشدید می‌شود.» آنتونوف در ادامه گفت: «همکاران آمریکایی در این زمینه پیگیر و خلاق هستند. اخراج دیپلمات‌ها به بهانه‌های واهی اجرا انجام می‌شود.»
آنتونوف گفت: «ما لیستی از ۲۴ دیپلمات دریافت کردیم که انتظار می‌رود قبل از سوم سپتامبر ۲۰۲۱ کشور را ترک کنند. تقریبا همه آنها بدون جایگزین خارج می‌شوند، زیرا واشنگتن به طور ناگهانی روش صدور ویزا را سخت کرده است.» سفیر روسیه در آمریکا گفت: «در روزهای اخیر ۲۲ ویزا برای کارمندان سفارت آمریکا در مسکو صادر شده اما در عوض واشنگتن تنها ویزای سرکنسول را تمدید کرده که این واقعاً مسخره است.»
این در حالی است که «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا خبرنگاران را درباره وضعیت حقیقی امور مربوط به فعالیت دیپلمات‌های روسی منحرف کرده است. آنتونوف در مورد اظهارات پرایس گفت که ممنوعیت استخدام روس‌ها و اتباع کشورهای ثالث توسط روسیه شرایط کار دیپلمات‌های ایالات متحده را پیچیده می‌کند. وی ادامه داد: «ما خویشتنداری خود را با وجود بدتر شدن وضعیت و شرایط زندگی دیپلمات‌های روس در آمریکا مدت‌هاست که نشان داده‌ایم. این شامل توقیف املاک و اخراج کارمندان است که به آنها ۷۲ ساعت زمان داده می‌شود تا آمریکا را ترک کنند. این اقدامات از سوی آمریکا در مقصر دانستن روسیه تنها باعث سردرگمی می‌شود.»
به گفته آنتونوف، حدود ۶۰ کارمند به همراه خانواده یعنی ۱۴۰ نفر در حال حاضر در انتظار تصمیم مربوط به درخواست‌های ویزای ارائه شده به وزارت خارجه آمریکا هستند. وی افزود: «این انتظار برای برخی از مه ۲۰۲۰ است. بعضی از این افراد حتی برای مسائل مهم بشری هم نمی‌توانند کشور را ترک کنند و به روسیه بروند. بیش از ۳۰ کارمند جدید به دلیل این مسئله که ویزا آنها در سفارت آمریکا در مسکو صادر نشده، فرصت‌هایشان را از دست می‌دهند.»
از سوی دیگر، هفته گذشته واشنگتن اعلام کرد که از اول آگوست از شمار کارکنانش در دفاتر دیپلماتیک خود در روسیه خواهد کاست. بنا به بیانیه واشنگتن، این اقدام در راستای مقرراتی وضع‌شده از سوی روسیه است که براساس آن واشنگتن نمی‌تواند در دفاتر دیپلماتیک خود از شهروندان روس یا کشورهای ثالث استفاده کند. «جان سالیوان»، سفیر آمریکا در مسکو گفت: «بنا به محدودیت‌های دولت روسیه، شمار کارکنان در دفاتر دیپلماتیک ما در این کشور به ۱۲۰ تن کاهش خواهد یافت و در نتیجه امکان ارائه خدمات کنسولی به طور کامل وجود نخواهد داشت.»
همکاری برای کنترل بحران
این تحولات در حالی روی می‌دهد که دو طرف تلاش دارند در بسیاری از زمینه‌های استراتژیک مانع از بروز فاجعه شوند. وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای به مناسبت سی‌امین سالگرد معاهده کنترل تسلیحاتی موسوم به «استارت ۱» اعلام کرد که یک گفت‌وگوی راهبردی جامع بین مسکو و واشنگتن که مورد توافق رؤسای جمهور آمریکا و روسیه در جدیدترین نشست‌شان قرار گرفت، ممکن است به غلبه بر تضعیف چارچوب کاری جهانی کنترل تسلیحات کمک کند. به گزارش رویترز، در بیانیه روز یکشنبه وزارت خارجه روسیه آمده است: «فدراسیون روسیه به طور مداوم از ارتقای امنیت بین‌المللی و ثبات راهبردی از طریق شیوه‌های دیپلماتیک و سیاسی از جمله از طریق امضای معاهدات و توافقات مربوطه حمایت می‌کند. این مسئله در وضعیت وقوع تلاش‌های عمدی برای تضعیف چارچوب کاری بین‌المللی کنترل تسلیحات و تضعیف بنیادهای آن اهمیت خاصی پیدا می‌کند.»
وزارت خارجه روسیه اعلام کرد: «ما معتقدیم که یک گفت‌وگوی راهبردی دوجانبه مورد توافق رؤسای جمهور آمریکا و روسیه در جدیدترین نشست‌شان در ۱۶ ژوئن ممکن است به غلبه بر این روند شدیدا خطرناک کمک کند.» طبق اعلام این وزارتخانه، معاهده مذکور که در ۳۱ ژوئیه ۱۹۹۱ امضا شد تبدیل به اولین توافق بین‌المللی در تعیین سقف برای زرادخانه‌های تهاجمی راهبردی دو قدرت هسته‌ای بزرگ جهان شد.
در ادامه این بیانیه آمده است: «این معاهده برای یک دهه و نیم نقشی کلیدی در با ثبات کردن روابط آمریکا-روسیه در حوزه موشکی و هسته‌ای و تضمین سطح لازم شفافیت و پیش‌بینی‌پذیری در سیاست‌های دو کشور در حوزه هسته‌ای راهبردی ایفا و به تقویت امنیت در ابعاد منطقه‌ای کمک کرد. در سال‌های ۲۰۰۹-۲۰۱۰ بندهای آن پایه و اساس معاهده استارت جدید شدند که تا پنج سال دیگر و تا فوریه سال جاری تمدید شد.»
این در حالی است که روسیه طی روزهای اخیر از مبانی مشابه زبان دولت آمریکا در زمینه تحولات داخلی خود استفاده کرده است. رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه نسبت به انجام یکسری تحریکات از خارج پیش از انتخابات پارلمانی سپتامبر سال جاری میلادی و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ در کشور هشدار داد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، «سرگئی ناریشکین»، رئیس اطلاعات خارجی روسیه گفت: «مخالفان ما در حال آماده‌سازی اقداماتی پیش از انتخابات سال جاری میلادی و انتخابات ۲۰۲۴ ریاست جمهوری هستند.»
وی در پاسخ به این سوال که چه زمانی این تحریکات ممکن است اجرایی شود، گفت: «هم برای انتخابات پارلمانی سپتامبر و هم برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ این تحریکات ممکن است اجرایی شوند. روسیه اطلاعاتی دارد که چه کارهایی قرار است انجام شود.» رئیس اطلاعات خارجی روسیه ادامه داد: «آژانس‌های خبری ما از این مساله آگاه هستند.»
آمریکا پیشتر بارها ادعا کرده که سرویس‌های خارجی که اکثر آنها از سوی روسیه هدایت می‌شوند تلاش کرده‌اند در انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته میلادی مداخله کنند و برنامه بعدی این سرویس‌ها تاثیرگذاری بر انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس نمایندگان ایالات متحده است. این اتهام‌ها البته از سوی روسیه قویاً رد شده و بی‌اساس شمرده شده است.
به نظر می‌رسد که جدال دیپلماتیک میان روسیه و آمریکا بدل به یکی از ارکان نزاع میان دو کشور شده و می‌توان انتظار داشت که این تحولات در آینده نیز ادامه داشته و حتی تشدید شود.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما