پیمان حقیقت‌طلب در گفت وگو با آتیه‌آنلاین گفت: تحصیل دانش‌آموزان فاقد مدرک معتبر فرایندی دارد گام اول این است که خانواده آنها اطلاعات خود را در اداره اتباع ثبت کند و اداره اتباع پس از آن برگ آبی رنگ حمایت از تحصیلی را صادر می‌کند و آموزش و پرورش افراد دارای این برگه را مجاز به ادامه تحصیل می داند.
وی یادآور شد: بسیاری از خانواده‌هایی که در سال‌های اخیر برگه حمایت تحصیلی را دریافت کرده‌اند مهاجران تازه‌وارد نیستند و بخش عمده‌ای از آنها افرادی هستند که مدرک اقامتی آنها منقضی شده و امکان تمدید و ادامه اقامت قانونی آنها وجود ندارد.
لزوم هموارسازی تحصیل رایگان اتباع خارجی
وی تاکید کرد: در دهه شصت و با اجرای سیاست درهای باز دولت، تحصیل کودکان مهاجر در کنار کودکان ایران به شکلی جدی پیگیری شد به شکلی که در سال تحصیلی ۱۳۶۷-۱۳۶۸ تعداد دانش‌آموزان افغانستانی که در مدارس دولتی شهر مشهد ثبت‌نام کرده و مشغول به تحصیل بودند برابر با ۳۵ هزار و ۴۶۵ نفر و تعداد ثبت‌نامی‌های نهضت سوادآموزی خراسان ۲۴ هزار و ۲۵۴ نفر بود. این آمار بیانگر سهولت تحصیل کودکان مهاجر در مدارس ایرانی در دهه ۶۰ است. در دهه هفتاد و با مطرح شدن طرح «بازگشت آوارگان افغانستانی به موطن» که در شورای عالی امنیت ملی مطرح شد، وضعیت به شکل دیگری خودنمایی کرد. در این دوره قطع شدن یارانه آموزش برای مهاجران ورودی بعد از سال ۱۳۷۱ و پولی شدن تحصیل این کودکان در ایران موجب شد تا مدارس خودگردان هم در این دوره پدیدار شوند که بدین ترتیب تحصیل سالانه ۹۰ هزار کودک مهاجر در این مدارس به شکلی جدی پیگیری شد.
این مدیر پژوهش انجمن فعال در حوزه مسایل مهاجرت با اشاره به تغییر سیاست ها در دهه ۸۰ افزود: در این دهه سیاست‌ها باز هم دچار تغییر شد. در این دهه تحصیل کودکان مهاجر در مدارس ایران در سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۵ ممنوع شد و حتی از فعالیت مدارس خودگردان در ایران بر اساس مصوبات وزارت کشور، ممانعت به عمل آمد که این اقدام موجب شد تا تعداد دانش‌آموزان مهاجر در ایران کاهش معناداری را تجربه کند.
حقیقت طلب ادامه داد: دهه نود اما وضعیت بهتری را برای این دانش‌آموزان رقم زد. در این دهه با فرمان رهبر انقلاب و به رسمیت شناخته شدن حق تحصیل همه کودکان مهاجر در ایران، تعداد دانش‌آموزان مهاجر در مدارس ایران افزایش یافته و تعدادی از مدارس خودگردان نیز به رسمیت شناخته شدند. این اقدام موجب شد تا در سال تحصیل ۱۳۹۸-۱۳۹۹ تعداد دانش‌آموزان مهاجر ثبت‌نامی در مدارس ایران به ۵۰۰ هزار نفر هم برسد. از این تعداد۹۵ درصد دانش‌آموزان افغانستانی بوده و حتی یک سوم آنها هم فاقد مدارک قانونی بوده‌اند. این افزایش تعداد ناشی از افزایش پوشش تحصیلی نیز هست. آمار نشان می‌دهد که با این رویکردها، گرچه در سال ۱۳۷۵ تنها ۴۹ درصد کودکان زیر ۱۸ سال مهاجر در ایران مشغول به تحصیل بودند، اما این نسبت در سال ۱۳۹۵ به ۶۹ درصد رسید که از این حیث قابل توجه است.
رشد جمعیت مهاجر غیرقانونی در سایه قوانین مهاجرت
حقیقت‌طلب با تصریح بر اینکه قوانین مهاجرتی ایران بعضا مهاجران دارای اقامت قانونی را تبدیل به مهاجران غیرقانونی می‌کند، افزود: در سال‌های اخیر به دلیل مشکلات داخلی افغانستان شاهد افزایش روند مهاجران جدید و به تبع آن متقاضیان برگه حمایت تحصیلی در کشور هستیم، از سوی دیگر برخی از مهاجران که حضورشان قانونی است بعد از مدتی ناخواسته به جهت غیرقابل تمدید بودن ویزا، فرایند نامناسب تمدید اقامت، تبدیل وضعیت کارت آمایش مشروط به داشتن پاسپورت و گاه تعطیلی ناگهانی سفارت افغانستان، مهاجران در ایران را پادرهوا کرده است چرا که مدرک اقامتی‌شان در ایران باطل شده و از سوی دیگر نیز نمی‌توانند از کشور افغانستان مدرک جدید دریافت کنند و در نهایت ناخواسته به مهاجر غیرقانونی تبدیل می‌شوند.
وی تصریح کرد: سیاست‌ها و بعضا قوانین جاری در خصوص مسایل مهاجرت در کشور نتوانسته پاسخگوی مسایل متعدد حوزه مهاجرت باشد و به نظر می رسد تلاش مسوولان امر بر این است که با برخی مانع‌تراشی ها و یا اهرم «برگه حمایت تحصیلی» از مشکلات در این حوزه بکاهند این است که ثمره پیاده سازی سیاست عدم صدور برگه حمایت تحصیلی برای تازه مهاجران به نوعی راه تحصیل کودکان اتباع خارجی در کشور سد می‌شود.
نظر شما