به گزارش آتیه آنلاین، فرشته ذاکر کارشناسی ارشد روانشناسی و روان‌درمان‌گر پویشی در گفت وگو با آتیه‌آنلاین در پاسخ به پرسش «مادرخوب دارای چه فاکتورهای شخصیتی و رفتاری است»، عنوان کرد: ابتدا لازم است بدانیم مادر شدن چه معنایی دارد تا پس از آن به فاکتورهای مادرخوب برسیم.
مادرشدن آغاز ورود به یک رابطه است
این روان‌درمان‌گر پویشی با اشاره به اینکه مادرشدن به معنای ورود یک رابطه است، افزود: همزمان با مادرشدنِ یک زن، یک مرد هم پدر می‌شود و یک نوزاد هم فرزند می‌شود. پس مادری به یک رابطه اشاره دارد. مادری مانند هر رابطه دیگری، یک نقش مستقل و یک سویه نیست. بنابراین لازم است وقتی درباره مادری صحبت می‌کنیم به این نکته توجه داشته باشیم که مادر تنها یک ضلع رابطه‌ای سه ضلعی است. معمولا در پرداختن به نقش و مسوولیت مادری از این نکته غفلت می‌شود.
ذاکر ادامه داد: بر این اساس وقتی می‌خواهیم به ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری مادر خوب بپردازیم باید ببینیم در بستر چه نوع رابطه‌ای داریم از مادرخوب حرف می‌زنیم. مادری نقشی انتزاعی و مستقل از موقعیت‌های اینجا و اکنونی نیست.
این روانشناس خاطرنشان شد: به زبان روانکاوی می‌توانیم در چهارچوبی کلی بگوییم مادرخوب، مادری است که از سلامت روانی و جسمی نسبتا خوب برخوردار باشد؛ بتواند نیازهای‌کودکش را به موقع تشخیص و به موقع پاسخ دهد؛ مادر ناکام کننده نباشد؛ مادرِ بیش مراقبت‌کننده هم نباشد.
مادرخوب، مادر رویین‌تن نیست
این‌کارشناس ارشد روانشناسی تصریح کرد: مادر موجودی رویین‌تن نیست که بتواند به تنهایی‌خودش و فرزندش را بدون هیچ حمایتی بیرونی، از هر گونه گزند و آسیب در امان نگه دارد.
ذاکر یادآور شد: از منظر نگاه سنتی از مادر انتظار می‌رود موجودی رویین‌تن باشد و نقش مادری بسیار تقدیس می‌شود و به دنبال این تقدیس همه بار رابطه‌ای چندسویه بر دوش او گذاشته می‌شود. نقش مادری به نقشی انتزاعی تبدیل می‌شود.
این روانشناس عنوان کرد: از مادر مستقل از این که خودش در رابطه با کودکش، با والدینش، با همسرش و در روابط اجتماعی آسیب دیده است و یا در معرض آسیب است انتظار می‌رود مسوولیت بارداری، تولد، رشد و پرورش کودک را به نحو احسن به انجام رساند و مساله‌ای که در این نگاه غایب است مسوولیت‌پذیری بخش‌های دیگر این رابطه چندسویه است.
چالش‌های پیش روی مادران
ذاکر گفت: وقتی به نقش مادری اشاره می‌شود ما ردی از این نمی‌بینیم که این مادرِ موردبحث، کودکش از بدو تولد از چه ویژگی‌هایی برخوردار است؟ کودکی است که از سلامت اولیه برخوردار است یا نه، کودکش از سلامت خلقی برخوردار است یا دارای حساسیت‌هایی است که نیازمند مراقبت‌های ویژه است؛ ردی از این نمی‌بینیم که مادر موردبحث در چه نوع رابطه‌ای با همسرش قرار دارد؟ رابطه‌ای حمایت‌کننده، بی‌تفاوت، یا آسیب‌زننده؛ ردی از این نمی‌بینیم که مادر موردبحث در چه نوع رابطه فرزند-والدی قرارداشته است، آیا او در ارتباط با پدر و مادرش از دلبستگی‌ای ایمن برخوردار بوده است یا دلبستگی ناایمن به او آسیب زده است؟ و اگر دلبستگی ناایمن و آسیب‌دیده دارد، اکنون چه حمایت‌هایی را باید دریافت کند و چه نهادهایی مسوولیت پیگیری این حمایت‌ها را بر عهده دارند؟ اساسا آیا مادر به عنوان انسانی پذیرفته می‌شود که بعد از بچه‌دار شدن درجه آسیب‌پذیری‌اش بسیار بالاتر می‌رود؟ برای حمایت از مادر و کنترل‌کردن آسیب‌های‌احتمالی چه تدابیری وجود دارد، چه نهادهایی مسوول این کار هستند؟ کدام نهادهای آموزشی این موضوع را مورد بررسی قرار می دهند؟
این روان‌درمان‌گر پویشی بیان‌کرد: ما نه از سوی جامعه و نه از سوی سیاست‌مداران حساسیت و توجهی قابل اتکاء را نسبت به این موضوع نمی‌بینیم. مادری یک انتخاب فردی به حساب می‌آید که اگر زنی انتخاب کرد مادر شود باید مسوولیت تمام آسیب‌هایی را که خودش و فرزندش در معرض آن هستند به دوش بکشد.
والدگری و بازتولیدچرخه معیوب آسیب های فردی و اجتماعی
وی تصریح کرد: از منظر روانشناختی و از منظر جامعه‌شناختی به تکرار چرخه‌های معیوبی که آسیبهای فردی و اجتماعی را بازتولید می‌کند زیاد پرداخته شده است. یکی از جاهایی که این چرخه معیوب منجر به بازتولید آسیب‌ها می‌شود والدگری است. والد آسیب‌دیده اعم از مادر یا پدر یا مراقب درجه یک این توانایی را ندارد کودکی را پرورش بدهد که از آسیب در امان باشد. توجه داشته باشید مقصودم این نیست اگر فردی در کودکی‌اش آسیب‌دیده باشد حتما در بزرگسالی به کودکش آسیب می‌زند، منظور این است که اگر یک والد نتوانسته باشد آسیب‌هایی که دیده است را ترمیم کند، در چرخه بازتولید آسیب قرار خواهد گرفت. بنابراین اگر سیاست‌گزاران و جامعه به ترمیم آسیب‌هایی که یک مادر دیده است توجه داشته باشند و برای آن اقدامی جدی انجام بدهند این چرخه متوقف خواهد شد و ما کمتر شاهد انتقال آسیبهای جدی از یک نسل به نسل بعدی خواهیم بود.
عوامل موثر در افزایش تعداد مادران خوب در یک جامعه
ذاکر در پاسخ به این پرسش که ره‌آورد خوب بودن مادر برای خانواده‌ها و جامعه چیست، افزود:اگر سیاست‌گزاران و جامعه بتوانند با نگاهی واقع‌بینانه آسیب‌پذیری‌های احتمالی یک مادر را پیش‌بینی کنند و نهادهای آموزش‌دیده و حمایت‌گر آماده حمایت از مادران باشند، ما می‌توانیم امیدوار باشیم تعداد مادران نسبتا خوب در یک جامعه بیشتر شود.
والدین کنترل‌گر خطرناکترین والدین هستند
سهیل‌رضایی مدرس‌خودشناسی در پادکست «خطرناکترین نوع والدین» می‌گوید: عده‌ای از والدین پیش از تولد فرزندانشان در کلاس‌های تربیت فرزند شرکت می‌کنند در صورتی که خطرناکترین والدین، پدران و مادرانی هستند که روانشناسی می‌خوانندکه بتوانند فرزندانشان را کنترل کنند در صورتی که در موقعیت های مختلف در مواجهه با فزرندان شان به گونه ای رفتار می کنند که فرزندشان کاملا تخریب می شود.
والدین دوستدار فرزند در قاب «فرزندخوب»
وی تاکید می‌کند: ما صرفا در جهت یاری خودمان و نه کمک به بچه هامان روانشناسی می‌خوانیم چرا که اگر ما مسیرمان را به درستی پیدا کنیم آنها خود به خود هدایت می‌شوند چرا که یک موضوع شفاف و سالم را می بینند خود حقیقی فرد گاهی حالش خراب و بعضی اوقات خوب می‌شود، در کارهایش مشکلاتی بروز می‌کند اما در مجموع راضی است و می‌داند در زندگی مجموعه‌ای از خوبی‌ها، بدی‌ها، غم و شادی باهم است.
رضایی خاطرنشان می‌شود: والدین خیلی مواقع دوست دارند فرزندانشان در قاب فرزند خوب باقی بمانند که این قاب ظلم به بچه است؛ بنابراین والدین باید بگذارند فرزندانشان حقیقت احساسات و عواطف شان را به درستی بروز دهند که در مسیر زندگی با کتمان‌کردن‌ها و یا بروزات نابجا و نابه هنگام دچار چالش و یا آسیب روانی و جسمی نشوند.
مهارت های موردنیاز مادرخوب
یک مربی روش مونته سوری در آموزش‌کودکان پیش‌دبستانی گفت: داشتن هر مهارتی مستلزم تلاش، صرف وقت، شکیبایی و آموزش است ایفای نقش پدر و مادری مهارت‌هایی می‌خواهد که می‌توان آنها را، تمرین کرد آموخت و در آنها پیشرفت کرد.
هانیه هاشمیان در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین با مروری اجمالی بر ویژگی های برجسته مادران خوب گفت: مادران خوب می دانند چگونه با فرزندان ارتباط برقرار کنند، زمان خود را به درستی مدیریت می کنند، با رهبری عمل می کنند، ثبات عاطفی دارند، همواره خوبی‌ها را برجسته می‌کنند و می‌دانند چگونه به هر چیزی اهمیت لازم را بدهند.
وی عنوان کرد: مادرخوب کسی است که اجازه می‌دهد فرزندش احساسات مختلف را تجربه کند وآنها را سرکوب نمی‌کند. مادرخوب به خودش می‌رسد و سعی می‌کند روحیه و جسمش را سالم نگه دارد و فشار بیش اندازه بر خود متحمل نمی‌کند.
این مربی مونته سوری با تاکید بر اینکه مادران باید همراه و حامی کودک‌شان باشند، افزود: مادران حتی در عین پذیرش اختلاف ها، وارد دنیای کودکی شوند و با آنها همدل و هم بازی شوند.
هاشمیان بر ضرورت ابراز عشق و محبت مادر به فرزندانشان تاکید کرد و بیان کرد: مادران باید اجازه دهند فرزندشان احساسات مختلف را نه تنها سرکوب نکنند بلکه آنها را تجربه کنند و نه تنها خشمش را سرکوب و پنهان نکند بلکه با ابراز ناراحتی و یا عصبانیتش تلاش کند که روش‌های درست کنترل خشم نیز ضمن بکارگیری به فرزندشان آن مهارت ها را آموزش دهد.
این مربی آموزش کودک با روش مونته سوری معتقد است که مادرخوب نیاز و توقعش را مطرح می‌کند و در مقابل شنوای نیاز و توقع فرزندش است.
هاشمیان عنوان کرد: مادر خوب مادری سختگیر است که در عین عشق ورزی نسبت به فرزند و به رسمیت شناختن استقلال او، حد و مرز و قوانین برای او تعیین می‌کند و در اجرای آنها نیز سختگیری می‌کند.
وی گفت: مادران نباید بیش از اندازه مراقب فرزندانشان باشند بلکه باید اجازه دهند بچه مستقل عمل کند حتی اگر اشتباه کند و ضربه ببیند اجازه تجربه شکست و احساس منفی و به هدف نرسیدن را به فرزند می‌دهد. مادرخوب اجازه می‌دهد فرزندش نتیجه انتخاب های نادرستش را ببیند و لاپوشانی نمی‌کند.
این مربی آموزش کودکان پیش دبستانی تاکید کرد: مادر خوب خودش را دوست دارد و دوست داشتن را به فرزندش می آموزد و در حد معقول و متناسب با سن کودک، به او حق انتخاب می‌دهد.
نظر شما