علی حسینعلی پور در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین‌ تاکید موسسه حافظان کودکان کار(یاسر) بر توانمندسازی را وجه تمایز این موسسه با دیگر مراکز خواند و گفت: اعتقاد ما بر این است که اگر قرار است یک فرد به کار کاذب مشغول نباشد باید  شغلی مناسب جایگزین آن شود و این موسسه در راستای تحقق این هدف با  تمرکز بر آموزش و تولید، در مسیر توانمندسازی کودکان ماموریتش را دنبال می‌کند. این موسسه خصوصی پذیرش، توانمندسازی و ساماندهی کودکان کار پسر بالای ۱۱ سال استان تهران را به صورت خیریه‌ای و شبانه‌روزی عهده‌دار است. تیم مددکاری، روانشناسی و مربیان شب و روز به صورت مستمر مشغول ارایه خدمات به مددجویان هستند.

وی با اشاره به اینکه کودکان در این موسسه در مدت یک‌ماه باید ساماندهی شوند، افزود: در گام اول پس از شناسایی خانواده و انجام مشاوره‌های لازم،  بازدید از منزل آنها انجام می‌شود و اگر صلاحیت خانواده تایید شود کودکان با اخذ تعهدات لازم قضایی ترخیص و  به خانواده‌ها برگردانده می‌شوند.

سرپرست موسسه حافظان کودکان کار(یاسر)  افزود: اگر بحث پذیرش و ساماندهی کوتاه باشد آموزش‌ها به صورت کوتاه‌مدت است و در صورت پذیرش و ساماندهی بلندمدت، آموزشها نیز بلندمدت خواهندبود؛ کارگاه‌های میناکاری، کیف دوزی، خیاطی و جعبه‌سازی از دوره های آموزشی بلندمدت هستند و کارگاه‌های زیورآلات، پیکرتراشی، خوشنویسی، نقاشی و سوادآموزی نیز  در مدت یک تا دو ماهه برگزار می‌شوند.

حسینعلی‌پور تاکید بر توانمندسازی کودکان را  وجه تمایز این موسسه با مراکز دیگر خواند و گفت: اعتقاد ما بر این است که اگر قرار است یک فرد به کار کاذب مشغول نباشد باید  شغلی مناسب جایگزین آن شود و این موسسه در راستای تحقق این هدف با تمرکز بر آموزش و تولید، در مسیر توانمندسازی کودکان ماموریتش را دنبال می‌کند.

وی ایجاد معاونت اشتغال و درآمدزایی در این موسسه را اقدامی در راستای توانمندسازی کودکان دانست و افزود: با ایجاد این معاونت بر آن هستیم که بستر کاریابی رایگان برای کودکان و خانواده‌هایشان را هموارتر کنیم. نرم افزاری برای تحقق این مهم در حال طراحی است و در صورت تکمیل فرایند آن، هر عزیزی در هر جای تهران توسط مردم به شغل موردعلاقه‌اش  راهنمایی می‌شود؛ به عبارتی موسسه با بهره‌گیری از این نرم‌افزار و به پشتوانه مشاوره روانشناسان این امکان را فراهم می‌آورد که به هر فرد شغل متناسب با علاقه مندی‌ها و استعدادش پیشنهاد کند.

سرپرست موسسه حافظان کودکان کار(یاسر) گفت: این مرکز خوشبختانه توانسته است برای اولین پروانه مرکز نگهداری شبانه‌روزی کودکان کار و خیابان دریافت کند و این اتفاق مهم با افزودن بندی در اساسنامه موسسه به ثبت رسیده است.

وی در خصوص معرفی خدمات موسسه به کودکان عنوان کرد: سوادآموزی کودکان بی‌سواد یکی از اقدامات مهم آموزشی است و ادامه تحصیل افرادی که سواد دارند نیز تداوم پیدا می‌کند، ثبت باشگاه ورزشی در راستای انجام  فعالیت‌های ورزشی نیز به صورت جدی پیگیری می‌شود و در همین راستا تیم فوتبال در مقاطع نونهالان، نوجوانان و جوانان تشکیل شده است. برگزاری اردوهای تفریحی نیز به صورت متناوب برگزار می‌شود و اجرای برنامه‌های فرهنگی- هنری مناسبتی نیز همواره در دستور کار قرار دارد.

توانمندسازی کودکان کار با پرهیز از نگاه صدقه‌ای 

حسینعلی‌پور رویکرد موسسه را توانمندسازی کودکان در راستای حذف نگاه صدقه‌ای به کودکان عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه رویکرد موسسه پرهیز از نگاه صدقه‌ای و نیازمندانه است به همین جهت  تلاش بر این است که شخصیت و اعتماد به نفس کودکان و خانواده‌هایشان حفظ شود. اعضاء این مرکز فعالیت در موسسه را به عنوان شغل دوم اختیار نکرده‌اند، بنابراین همت‌شان بر آن است که اولا موسسه خودکفا باشد و  در مرحله بعد خودکفایی را به کودکان‌ آموزش دهند و در همین راستا به منظور هموارسازی بستر کسب درآمد برای این عزیزان چندین مرتبه غرفه، مکان موقت و یا ثابت از سازمان مترو تقاضا کرده‌ایم و این کودکان و خانواده‌هاشان را استقرار در این مراکز برای خود درآمدی کسب کرده‌اند.

وی افزود: موسسه با اصناف، شرکت هاو کارخانجات مختلف با انجام مکاتباتی شغل‌های متناسب از آنها را برای کودکان درخواست کرده است، رویکرد موسسه بر این مهم متمرکز است که این کودکان و خانواده‌هایشان باید تا بدان سطح توانمندشوندکه بتوانند با ایجاد مشاغلی، زمینه اشتغالزایی را برای دیگران نیز فراهم کنند و خوشبختانه از این کودکان مصادیقی وجود دارد؛ کودکانی که در این مرکز توانمند شدند و  امروز خودشان دارای ۱۰- ۱۵ کارگر هستند و بعضی اوقات بخشی از هزینه‌های و تامین وعده‌های صبحانه و یا عصرانه موسسه را عهده‌دار می‌شوند، یکی دیگر از مددجویان موسسه که کیف دوزی را در کارگاه موسسه آموزش دیده بود الان به آن سطح از مهارت رسیده است که می‌تواند بیرون از مرکز با کف درآمدی بین ۵ تا ۷ میلیون تومان در ماه مشغول به کار شود در این صورت چنین افرادی دیگر نیازی ندارند که دست شان به سوی دیگران دراز باشد.

حسینعلی‌پور تعداد افراد پذیرشی در این موسسه  را بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر سالانه و متغیر اعلام کرد و افزود: با اینکه ظرفیت اقامت شبانه موسسه ۳۰ نفر است اما بین ۴۰ تا ۵۰ نفر  به صورت شبانه‌روزی در این مرکز مستقر هستند از این آمار ۲۰ تا ۳۰ نفر دائمی و مابقی متغیر هستند.

سرپرست موسسه حافظان کودکان کار(یاسر) بیان کرد: طرحی در خصوص ایجاد سه تا چهار مرکز جدید در دست پیگیری است که بتوانیم ظرفیت پذیرش موسسه را به یک هزار نفر در سال افزایش دهیم که اگر این اتفاق بیفتد پیش بینی ما این است که سال اول اجرای طرح ۳۰ تا ۵۰ درصد، سال دوم ۵۰ درصد و سال سوم ۷۵ درصد از آسیب‌های حوزه کودکان کار کاسته خواهد شود.  

حسینعلی‌پور  طرح ساماندهی کودکان کار این موسسه را  بلندمدت خواند و افزود: اگر مسئولان به ما اعتماد کنند و بگذارند طرح موسسه اجرایی شود قطعا با پیش بینی‌های علمی و حساب شده، قطعا به مرور شاهد کاهش روزافزون مساله کودک کار خواهیم بود.  

طرح‌های ضربتی ساماندهی نافرجام هستند

وی ضربتی بودن طرح‌ها را از علل اصلی عدم موفقیت طرح‌های ساماندهی پیشین خواند و افزود: مشاهدات ما نشان می‌دهد که کودکان کار ماهانه چند میلیون بابت اجاره لباس شهرداری به فرد پیمانکار پرداخت می‌کنند، از زباله گردی سالیانه چندین هزار میلیارد تومان پول جابه جا می‌شود و این موضوع را در چند نوبت به وزیر کشور نیز اطلاع داده‌ام. به نظرم مسئولان به این موضوع اشراف دارند و احساس می‌شود نیاز است که بسیار جدی‌تر ورود کنند و نظارت بیشتری بر فعالیت پیمانکاران داشته باشند.

این فعال اجتماعی حوزه کودکان کار گفت: موسسه حافظان کودکان کار تنها مرکز خصوصی در آسیب های اجتماعی کودکان کار هستیم که مجوز و پروانه فعالیت داریم و در حال حاضر ساماندهی، نگهداری و توانمندسازی کودکان با گاه بیش از ظرفیت مشخص در حال انجام است،  در هر صورت  اگر امکان مهارت‌آموزی و توانمندسازی برای این عزیزان فراهم نشود ناگزیر به ساده‌ترین کارها از جمله اسپند دود کردن، جمع‌آوری ضایعات و زباله‌گردی روی می‌آورند.

حسینعلی‌پور جمع‌آوری ناگهانی جمعیت بالای  ۳۰۰ کودک و  انتقال دادن آنها به مراکز موقت و کوتاه‌مدت را آسیب جدی خواند و افزود: رویه رایج این است که به صورت ناگهانی کودکان از سطح خیابان جمع‌آوری شده اند و سپس در مراکزی موقتی مستقر شده‌اند و سپس بدون توانمندسازی دوباره رها شده‌اند بنابراین به مفروض داشتن ایجاد سه مرکز جدید، در سال می‌توان۶۰۰ تا ۷۰۰ نفر را ساماندهی کرد و اگر راه حل‌های پیش‌بینی طرح پیشنهادی موسسه اجرایی شوند می‌توان به کاهش بسیار بالای آمار کودکان کار در سال‌های آینده امیدوار شد.

لازمه حذف کامل مساله کار کودک ریشه‌کنی فقر است

وی حذف کامل مساله کودک‌کار را وابسته به ریشه‌کنی فقر دانست و افزود: جمع‌آوری کودک‌ و خانواده نیازمند از سر چهارراه ها اقدامی بی‌اثر است، بسیاری از خانواده‌ها زمانی که برای تحویل‌گرفتن کودک به مرکز مراجعه می‌کنند علنا اعلام می‌کنند که فرزندشان را مجددا به زباله‌گردی هدایت می‌کنند.

حسینعلی تاکید کرد: ۸۰ درصد کودکان کار و خیابان اتباع هستند اگر قرار است این اتباع رد مرز شوند قانون مشخصی برای رد مرز در نظر بگیرند و اگر قرار است اردوگاهی برای آنها ایجاد شود لب مرز کشور مبداشان اردوگاهی راه اندازی شود و از آنجا به کشورشان بازگردانده شوند که اگر بتوانیم این جامعه آماری را ساماندهی کنیم خود به خود ۸۰ درصد از بار آسیب‌های اجتماعی نوجوانان در کشور کاهش پیدا می‌کند.

پیش‌بینی افزایش آمار کودکان کار و بزه 

وی بااشاره به پیش‌بینی افزایش آمار کودکان کار در ماه‌های آینده، گفت: تورم و فشار اقتصادی روزافزون و تعطیلات مدارس قطعا به افزایش آمار کودکان منجر خواهد شد و به تبع آن آمار بزه در کشور نیز صعودی خواهد شد. بنابراین اگر در خصوص حل مساله کار کودک تدبیر جدی صورت نگیرد ظرف یک یا دو ماه آینده نه تنها آمار کودکان کار تصاعدی می‌شود بلکه بزهکاری نیز روز به روز  عریان‌تر و خشونت بار تر بروز پیدا می‌کند.

این کارشناس حوزه کودکان کار و خیابان برخورد ستادی با مساله کودکان کار را چالش برانگیز خواند و افزود: حل مساله کودک کار با رویکرد ستادی امکان پذیر نیست، این حوزه نیازمند افراد اجرایی قوی و متخصص است. وقتی ۱۶ دستگاه مختلف را در حل این مساله دخیل می‌کنند انتظار شکل‌گیری قرارگاهی در آن دور از ذهن به نظر می‌رسد و قطعا در نبود افراد اجرایی، همکاری همسو و پیش‌رونده ای شکل نخواهد گرفت.

هر کاری  به مردم سپرده شد نتیجه‌بخش بود

حسینعلی پور بر ضرورت ورود نیروهای مردمی در پیشبرد طرح ساماندهی‌کودکان کار تاکید کرد و افزود: هر کاری که به مردم سپرده شد نتیجه‌ بخش بود و در حال حاضر هر اندازه که ساماندهی کودکان کار با کمک نهادهای مردمی با دستاورد قابل‌دفاعی رو به جلو حرکت کند در مقابل کم‌کاری و اهمال برخی  وزارت‌خانه و دستگاه‌ها نمایان‌تر می‌شود. برخی از مسئولان حاضر مرتبط با آسیب‌های اجتماعی و از جمله کودکان کار اصرار دارند که به تمام امور اشراف کامل دارند و از سوی دیگر توقع ما این است که پس از سال‌ها کسب تجربه به جایگاه کارشناسی ما اعتماد شود.

حسینعلی‌پور ادامه داد: اگر طرحی در حوزه کودکان کار اصولی، با روش‌های منطقی، علمی و خداپسندانه اجرایی شود قطعا آن طرح به بار می‌نشیند اما متاسفانه تصمیمات منفعلانه رایجی که که بیشتر برآمده از تحمیل نظر شخصی است نه تنها مفید نبوده‌اند بلکه در شرایط کنونی با تداوم آن رویکردها بیم از دست دادن دستاوردهای برآمده از تلاش‌های کارشناسانه با پشتوانه نیروهای مردمی نیز بیشتر خواهد شد.

سرپرست موسسه حافظان کودکان کار(یاسر) گفت: خیریه‌ای با واریزی ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان در سال که بیش از ۲ میلیارد تومان  هزینه می‌کند و از مربیان کارگاه‌های موجود در موسسه نیز تنها قبوض آب، برق و گاز را دریافت می کند و  روزانه با پخت ۳۰۰ عدد پرس غذا در وعده های مختلف از کودکان پذیرایی می‌کند آیا جوسازی‌ها علیه فعالیت چنین مرکزی با مستمسک قرار دادن این مسایل سنگ‌اندازی بر سر راه مردم و نیروهای مردمی نیست؟