به گزارش آتیه‌آنلاین، میثم حمزه در وبینار آموزشی حوادث ناشی از کار که با حضور روسا و دبیران کل خانه‌های صنعت، معدن و تجارت سراسر کشور و کارشناسان متخصص تامین‌اجتماعی در ساختمان خانه صمت، برگزار شد، در تعریف حادثه افزود: در بند ۸ ماده ۲ قانون تامین‌اجتماعی آمده است، «حادثه یک اتفاق پیش‌بینی نشده است که تحت تاثیر عامل یا عوامل خارجی رخ می‌دهد و در اثر یک عمل یا اتفاق ناگهانی این اتفاق رخ می‌دهد و موجب صدماتی بر جسم و روان بیمه‌شده می‌شود».
وی اظهار کرد: همچنین در ماده ۶۰ قانون تامین‌اجتماعی به موضوع حادثه ناشی از کار اشاره شده و آمده است، «حادثه ناشی از کار حادثه‌ای است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می‌افتد. مقصود از حین انجام وظیفه، تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا موسسات وابسته یا ساختمان‌ها و محوطه آن مشغول به کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام ماموریتی باشد. اوقات مراجعه بیمه شده به درمانگاه یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توانبخشی و اوقات رفت‌وبرگشت بیمه شده از منزل به کارگاه جزو اوقات انجام وظیفه محسوب می‌گردد مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت‌وبرگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد. حادثه‌ای که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه شدگان و مساعدت به آنان اتفاق می‌افتد، حادثه ناشی از کار محسوب می‌شود».
رئیس اداره نظارت فنی و بررسی حوادث سازمان با بیان اینکه با توجه به این قانون، حادثه ناشی از کار دو ویژگی مشخص دارد، گفت: یکی اینکه «حین انجام وظیفه» اتفاق افتاده باشد و ویژگی دوم این است که «به سبب انجام وظیفه» رخ داده باشد و چنان‌چه این دو شرط توام باشد، حادثه به عنوان ناشی از کار تلقی می‌شود.
حمزه در توضیح شرط اول حادثه با عنوان «حین انجام وظیفه»، تصریح کرد: بر اساس ماده قانونی، تمام اوقا شامل اوقاتی است که فرد بیمه شده در کارگاه مشغول به فعالیت است؛ یا اوقاتی است که بیمه‌شده به دستور کارفرما خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام ماموریت است و حتی قانون‌گذار اوقاتی را که بیمه شده بنا به دلایل مجبور می‌شود از کارگاه برای انجام معالجات درمانی به درمانگاه یا بیمارستان مراجعه کند، اگر دچار حادثه شود، این اوقات نیز حین انجام وظیفه تلقی می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین مسیر متعارف رفت‌وبرگشت از منزل به کارگاه و بالعکس هم در قانون حین انجام وظیفه درنظر گرفته می‌شود. از سوی دیگر اگر برای بیمه‌شده‌ای در کارگاه‌های تامین‌اجتماعی حادثه‌ای رخ دهد و فرد دیگری که بیمه شده تامین‌اجتماعی است برای نجات او اقدام کند و خود دچار حادثه شود، همه این موارد حین انجام وظیفه بر اساس ماده ۶۰ تلقی می‌شود.
او درخصوص شرط دوم حادثه که «به سبب انجام وظیفه» است، عنوان کرد: یعنی باید رابطه‌ای بین کار موظف بیمه شده و حادثه اتفاق افتاده وجود داشته باشد که به عنوان حادثه ناشی از کار لحاظ شود.
حمزه افزود: کار موظف، کاری است که بیمه شده به دستور کارفرما یا نماینده او در قبال دریافت وجه، ملزم به انجام آن شده است که این وظیفه به صورت شفاهی یا کتبی در قراردادها در عرف فعالیت کارگاه مشخص شده است.
وی با اشاره به مسئله حادثه ناشی از کار در مواردی که در «مسیر رفت‌وبرگشت از منزل به گارگاه» رخ می‌دهد، اظهار کرد: در این موقعیت، برای لحاظ شدن حادثه ناشی از کار، بازرسان تامین‌اجتماعی مواردی را درنظر می‌گیرند؛ از جمله اینکه ساعت شروع و پایان فعالیت کارگاه، ساعت شروع و فعالیت فرد، فاصله بین محل سکونت بیمه شده و کارگاه و حتی وسیله نقلیه مورد استفاده فرد بررسی شده و در صورت انطباق معیارها، حادثه ناشی از کار لحاظ می‌شود.
وظایف کارفرما در صورت بروز حادثه
رئیس اداره نظارت فنی و بررسی حوادث سازمان با اشاره به وظایف کارفرما در صورت رخداد حادثه برای کارگران گفت: به ستناد ماده ۶۵ قانون تامین‌اجتماعی، کارفرما موظف است ضمن اینکه اقدامات لازم را برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه دیده انجام می‌دهد، از لحاظ درمانی و سایر موارد، باید حداکثر ظرف سه روز کاری، مراتب را به سازمان تامین‌اجتماعی اعلام کند.
وی تصریح کرد: هرچند مواردی دیده شده است که کارفرمایان این زمان قانونی را رعایت نکرده‌اند یا حتی به صورت کلی گزارش حادثه را اعلام نکرده‌اند، اما سازمان تامین‌اجتماعی به دلیل اینکه حقوقی از افراد بیمه شده تضییع نشود، در صورتی که مدارک و مستندات لازم برای بررسی حادثه وجود داشته باشد، درخواست افراد حادثه دیده یا بازماندگان او را بررسی می‌کند.
مدارک مورد نیاز برای بررسی حادثه
حمزه درخصوص مدارک مورد نیاز برای بررسی حادثه، ادامه داد: این مدارک شامل گزارش اعلام حوادث از سوی کارفرما به سازمان، مدارک درمانی، گزارش بازرس کار، گزارش کارشناسان رسمی دادگستری، نظریه پزشکی قانونی و گزارش مقام‌های انتظامی است. همچنین در صورت لزوم، حکم ماموریت یا سایر مدارک مرتبط با حادثه که ارائه می‌شود، مبنای بررسی حوادث و اعلام نظر درخصوص ناشی یا غیرناشی بودن حادثه کار قرار می‌گیرد.
خدمات تامین‌اجتماعی برای حادثه‌دیدگان
وی گفت: پس از اینکه حادثه از سوی بازرسان تامین‌اجتماعی به عنوان حادثه ناشی از کار تلقی شد، خدمات و تعهدات سازمان در قبال بیمه شده ارائه می‌شود. از جمله خدمات درمانی، خدمات دستمزد ایام بیماری، هزینه سفر و هزینه پروتز و اروتز است که در صورت لزوم پرداخت می‌شود.
او افزود: همچنین سایر خدمات مانند مستمری‌های ازکارافتاده جزئی، ازکارافتاده کلی، فوت ناشی از کار و غرمت مقطوع نقص عضو از سوی سازمان ارائه می‌شود.
شرایط برخورداری از مستمری ازکارافتادگی
رئیس اداره نظارت فنی و بررسی حوادث سازمان با اشاره به شرایط برخورداری از مستمری برای بیمه‌شدگان عادی اظهار کرد: در این زمینه یک سری شرایط وجود دارد؛ از جمله اینکه باید قبل از تاریخ تحقق ازکارافتادگی در یک سال اخیر ۹۰ روز سابقه و در ۱۰ سال قبل یک سال سابقه داشته باشد. این شرایط هم برای فوت یا ازکارافتادگی صدق می‌کند.
حمزه گفت: اما در مواردی که حادثه ناشی از کار برای بیمه‌شدگان رخ می‌دهد، برای برقراری مستمری، این شرایط قانونی یعنی داشتن سابقه لحاظ نشده و خدمات قانونی به بیمه شده ارائه می‌شود. حتی اگر حادثه در روز اول کاری بیمه شده رخ دهد که در این صورت می‌تواند از تعهداتی مانند ازکارافتاده کلی، جزئی، غرامت نقص عضو یا فوت، خود یا بازماندگان بهره‌مند شوند.
هزینه‌های پرداختی از سوی کارفرمای مقصر
وی با اشاره به ماده ۶۶ قانون تامین‌اجتماعی درخصوص کارفرمایان، تصریح کرد: در صورتی که ثابت شود وقوع حادثه به طور مستقیم ناشی از عدم رعایت مقررات بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان او بوده است و سازمان تامین‌اجتماعی هزینه‌های مربوط به معالجه، غرامت، مستمری‌ها و سایر موارد را پرداخته است، این هزینه‌ها را از کارفرما مطالبه و وصول خواهد کرد.
او ادامه داد: به عبارت دیگر، اگر مقررات ایمنی و حفاظت فنی از سمت کارفرما در بروز حادثه رعایت نشود و مقصر شناخته شود، به استناد نظریه‌هایی که از سوی بازرسان کار، کارشناسان رسمی دادگستری یا مراجع قضایی اعلام و تعیین درصد می‌شود، سازمان تامین‌اجتماعی متناسب با درصد قصوری که در این گزارش‌ها درج شده است، نسبت به مطالبه این مستمری‌ها و غراماتی که به حادثه دیده پرداخت شده است، اقدام می‌کند.
رئیس اداره نظارت فنی و بررسی حوادث سازمان اظهار کرد: چنان‌چه کارفرمایان بخواهند از این موضوع بری‌الذمه شناخته شوند، به استناد تبصره‌ای که ذیل ماده ۶۶ وجود دارد، با پرداخت معادل ۱۰ سال مستمری به صورت یکجا از این مسئله بری‌الذمه می‌شوند. اخیرا امکان تقسیط مبلغ از سوی سازمان فراهم شده که تا ۳۶ قسط قابل تقسیط است.
حمزه افزود: اما بحثی که وجود دارد، این است که سازمان متناسب با درصدی که از سوی آرای مراجعه قضایی یا بازرسان کار و یا کارشناسان رسمی دادگستری مشخص شده است، نسبت به اعلام هزینه اقدام و وصول می‌کند.
آمار حوادث ناشی از کار
وی با اشاره به آمار حوادث ناشی از کار در فاصله سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۸، گفت: به صورت میانگین سالیانه حدود ۲۰ تا ۲۱ هزار حادثه به عنوان حوادث ناشی از کار گزارش می‌شود. همچنین در سال ۹۸ در اثر حوادث ناشی از کار حدود ۲۸۹ نفر فوت کرده و همه ساله حدود ۱۰۰ نفر ازکارافتاده می‌شوند.
او افزود: در سال‌های مختلف حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر ازکارافتاده جزئی شناخته شده و حدود هزار نفر از این افراد دچار نقص عضو شده‌اند. حدود ۱۷ تا ۱۸ هزار نفر از این افراد در سال‌های مختلف بعد از استفاده از استراحت پزشکی و دریافت غرامت دستمزد، بهبودی کامل پیدا کرده‌اند.
حمزه با بیان اینکه سالیانه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر به دلیل حوادث ناشی از کار فوت یا ازکارافتاده کلی می‌شوند، عنوان کرد: با انجام اقدامات ایمنی لازم قطعا می‌توان به سمت کاهش این تعداد پیش رویم.
بیشترین حادثه در بخش‌های ساختمان و صنعت رخ می‌دهد
رئیس اداره نظارت فنی و بررسی حوادث سازمان همچنین با بیان اینکه بالاترین آمار حوادث در دو بخش ساختمانی و بخش صنعتی رخ داده است، تصریح کرد: بررسی حوادثی که در سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸ اتفاق افتاده و از سوی اداره تحلیل و بررسی اداره‌کل بازرسی وزارت کار بررسی شده است، نشان می‌دهد که تقریبا ۳۸ درصد از حوادث در کل کشور در بخش ساختمان و ۳۵ درصد از حوادث نیز در بخش صنعت رخ داده است.
دلایل وقوع حوادث
حمزه درخصوص دلایل وقوع حوادث در کشور بر اساس گزارش وزارت کار، گفت: ۳۷ درصد حوادث به علت عدم نظارت کارفرمایان بر کارگاه ایجاد می‌شود. همچنین حدود ۲۶ درصد به دلیل بی‌احتیاطی حادثه دیده، ۱۶ درصد به دلیل دستگاه بدون حفاظت و ۱۱ درصد از حوادث به دلیل عدم آموزش ایمنی به کارگران ایجاد شده است.
آمار نحوه وقوع حوادث
وی درخصوص جزئیات و نحوه وقوع حوادث ادامه داد: آمار سال‌های ۹۶ تا ۹۸ نشان می‌دهد که ۳۵ درصد از حوادث کشور به دلیل لغزیدن و سقوط از ارتفاع ایجاد شده، حدود ۲۰ درصد به دلیل گیر کردن داخل اشیا یا ماشین‌آلات رخ داده و حدود ۱۹ درصد هم به دلیل برخورد با تجهیزات اتفاق افتاده است.
رئیس اداره نظارت فنی و بررسی حوادث سازمان اظهار کرد: همچنین ۱۲ درصد از حوادث به دلیل سقوط اشیا و برخورد با کارگران رخ داده، حدود ۳ درصد به دلیل ریزش و ماندن در زیر آوار، ۶ درصد از حوادث به دلیل برق‌گرفتگی و آتش‌سوزی و حدود ۵ درصد از حوادث کشوری به دلیل سایر علل اتفاق افتاده است.
نظر شما