«دانشمند» در پاسخ به این پرسش که با توجه به نقش نیروی انسانی در اقتصاد ایران و همزمان با فرا رسیدن روز کارگر، نقش این قشر زحمتکش در اقتصاد ایران چیست؟ گفت: «با توجه به نیروی انسانی جوانی که در کشور وجود دارد، خوشبختانه از این نظر در کشور کمبودی احساس نمی‌شود. از طرف دیگر با آموزش‎هایی که به کارگران ارائه می‌شود، در زمینه تخصصی نیز در رسته‌های مختلف خدماتی و صنعتی نیازهای کشور در این خصوص مرتفع شده است.»
او افزود: «تا زمانی که نیروی انسانی در کشوری وجود نداشته باشد، اقتصاد آن کشور حرکتی نمی‌کند. ما در ایران با وجود قشر کارگر از این نعمت برخورداریم، اما در کشورها دیگر در این زمینه مشکلاتی وجود دارد. با این اوصاف، امروز اقتصاد ایران با مشکلات مختلفی مواجه است؟ نقص اصلی در سیاستگذاری‌هایی است که در دولت‌های قبل صورت گرفته و آنها در خدمت اقتصاد کشور نبودند، بنابراین نیاز است تا سیاستگذاری‌ها، تغییر یابد تا ما شاهد بهبود وضعیت اقتصادی کشور باشیم.»

ستون فقرات بخش تولید
کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه کارگران ستون فقرات بخش تولید و اقتصاد کشور محسوب می‌شوند، گفت: «با توجه به نیروی انسانی عظیمی که در کشور وجود دارند، باید به نحو شایسته از این پتانسیل استفاده شود. در چنین صورتی هم تورم مهار خواهد شد و هم رشد تولید رخ خواهد داد، اما این کار نیازمند یک برنامه‌ریزی اصولی و مدون است. مقتضی است دولتمردان چنین ریل‌گذاری را ایجاد کنند و اگر چنین اتفاقی رخ دهد، می‌توان بسیاری از مشکلات اقتصادی که پیش پای کشور وجود دارد را از میان برداشت. دانشمند در ادامه با تأکید بر اینکه رشد تولید با وجود تورم بالا امکان‌پذیر نیست، افزود: «در این راستا دولت باید برنامه‌ریزی‌ها را به سمتی سوق دهد که مهار تورم در اولویت باشد. بر این اساس، دولت می‌بایست با امکاناتی که در اختیار دارد، ترمز رشد تورم را در جهت تحقق شعار سال بکشد. از سویی، مهمترین نکته در این رابطه، سیاستگذاری‌های دولت؛ بخصوص در حوزه اقتصادی است. در حال حاضر اگر تغییراتی در این حوزه رخ ندهد، بدون شک بازهم تلاطمات اقتصادی که طی چند سال اخیر شاهد آن بودیم، تکرار خواهند شد. اصلاح سیاست‌های اقتصادی، شاه‌بیت رشد تولید است و در صورت تحقق این موضوع، می‌توان زمینه افزایش صادرات را نیز فراهم آورد. البته انجام این کار الزامات دیگری نیز دارد که آنها هم باید مدنظر قرار گیرند.»
دبیرکل پیشین خانه اقتصاد ایران با اشاره اینکه توسعه روابط با کشورهای دیگر از جمله کشورهای منطقه و همسایه از اهمیت زیادی برخوردار است، گفت: «حجم تجارت خارجی کشور در گذشته با کاهش روبه‌رو بود، طبعاً چنین شرایطی برای اقتصاد کشور نمی‌تواند مطلوب باشد، بنابراین باید در این زمینه اقدامات بیشتری انجام شود. به طور مثال با توجه به قرابت‌های زیادی که کشور ما با عراق دارد، این کشور می‌تواند به هدف نخست صادراتی ایران تبدیل شود، اما با توجه به موانعی که در تجارت خارجی کشور وجود دارد، این موضوع با معضلاتی روبه‌رو است.»

توسعه روابط اقتصادی
دانشمند با بیان اینکه حجم تجارت با عراقی‌ها کاهش یافته، ادامه داد: «در صورتی که دیپلماسی مناسب در جهت برداشته شدن موانع از سر تولیدکنندگان و فعالان اقتصاد دنبال شود، اوضاع اقتصاد کشور می‌تواند در مسیر بهبودی قرار گیرد. قدرمسلم در چنین صورتی هم افزایش میزان صادرات تحقق خواهد یافت و رشد اشتغال عملی خواهد شد و خروجی این دو موضوع نیز رشد تولید خواهد بود.»
او گفت: «در کشور ما این پتانسیل وجود دارد. بسیاری از نیازهای کشورهای اطراف باید از طریق ما تأمین شود، اما این کار نیازمند بسترهایی است که دولت باید در فراهم آوردن آنها اقدام کند. بر این اساس اگر ما خواهان کنترل تورم و رشد تولید هستیم، راهی جز این پیش روی ما قرار ندارد. افزایش اشتغال و رشد اقتصادی تنها در صورتی رخ می‌دهد که پیش‌نیازهای آن نیز مهیا شود.»
این کارشناس مسائل اقتصادی، عادی شدن روابط بانکی و مالی با کشورهای دیگر را لازمه تحقق رشد تولید دانست و گفت: «تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی برای جابه‌جایی و نقل‌وانتقالات مالی با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند که این موضوع هم از جنبه واردات؛ یعنی ورود قطعات و مواد اولیه لازم به کشور و چه در زمینه صادرات کالاها نمود دارد، در صورتی که اگر این مشکلات برطرف شود، اقتصاد کشور یک نفس تازه خواهد کشید و موجبات رشد تولید را فراهم خواهد آورد.»

صادرات؛ محور اقتصاد
دانشمند با اشاره به اینکه یکی دیگر از شروط تحقق رشد تولید این است که اقتصاد کشور بر پایه صادرات برنامه‌ریزی شود، گفت: «در حال حاضر خلق ارزش افزوده در اقتصاد ایران بسیار کم است، در حالی که اگر ما ارزش افزوده‌ای خلق نکنیم، نمی‌توانیم صادرات مطلوبی داشته باشیم. ما باید با استفاده از قابلیت‌ها و مزیت‌های تولیدی که در کشور داریم، خود را در زنجیره تولید ارزش افزوده جهانی جای دهیم، در غیر این صورت نمی‌توان به اقتصاد مولد دست یافت. به عنوان مثال در مورد صنعت سنگ‌آهن، باید این محصول پالایش شده و گندله و در مرحله بعد در کارخانه‌های فولاد و ذوب‌آهن به شمش و ورق و در نهایت کالای فلزی تولید شود. در هر صنعتی باید این زنجیره تولید محصول نهایی انجام شود و محصولی به دست آید که به وسیله آن ارزش افزوده برای کشور خلق شود.»
این کارشناس مسائل اقتصادی با تأکید بر اینکه امروز مهمترین مسأله‌ای که در مورد اقتصاد کشور وجود دارد موضوع توجه به بخش تولید کشور است، افزود: «ما باید موانع تولید و کسب‌وکار را از میان برداریم. راهی جز وجود ندارد، بنابراین خروج اقتصاد کشور از حالت رکود و رشد اقتصاد و تولید، نیازمند الزاماتی است که باید به آنها توجه کرد.»