دکتر محمدرضا معدنی در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین که به مناسبت فرارسیدن هفته ملی بدون دخانیات سال ۱۴۰۲ ( ۴ لغایت ۱۰ خردادماه) انجام شد، آماری از مصرف دخانیات در کشور ارائه داد و اضافه کرد: براساس آمارهای اعلام شده در کشور، حدود ۱۳ درصد از عموم مردم تجربه کشیدن سیگار را داشته‌اند، به عبارت دیگر یعنی حدود ۱۰ میلیون نفر مصرف سیگار را تجربه کرده‌اند.

وی افزود: در این میان نکته‌ای که بسیار مهم است و باعث ایجاد دغدغه ملی شده استفاده از دخانیات تا سنین بین ۱۰ تا ۱۳ سالگی است.

دبیر فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس شورای اسلامی در خصوص قوانین بازدارنده مصرف دخانیات در کشور بیان کرد: سال ۸۴ قانون جامع کنترل دخانیات تصویب شد. اما متاسفانه عدم اجرای دقیق و درست این قانون باعث شد که مصرف دخانیات در سنین پایین و بین عموم مردم افزایش یابد به گونه‌ای که امروز شاهد آمار فاجعه‌انگیزی از مصرف دخانیات بین کودکان و نوجوانان باشیم.

معدنی افزود: امسال شعار سازمان بهداشت جهانی، «حفظ سلامت مردم با ممنوعیت جامع تبلیغات دخانیات» است. اما متاسفانه به دلیل عدم اجرای درست و دقیق قوانین و کوتاهی برخی مدیران و مسئولین در حوزه‌هایشان امروز شاهد آمار ناامیدکننده‌ای در کشور درباره مصرف دخانیات هستیم.

وی ادامه داد: به طور مثال بی‌توجهی به سریال‌های خانگی که پوسترهای تبلیغاتی آن در سطح شهر نصب می‌شود و استفاده از سیگار توسط نقش اول این سریال‌ها این به راحتی و به وفور قابل مشاهده است باعث ایجاد اثرات مخربی بر نوجوانان شده و به نوعی استفاده از سیگار را برای نوجوانان عادی‌سازی می کند.

دبیر فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: یکی از ارکان‌های هر جامعه‌ای، سلامت آن جامعه است و زمانی که به هر دلیلی جامعه‌ای سالم نباشد و مصرف دخانیات و عوارض ناشی از آن افزایش یابد، بروز تبعات احتمالی از جمله افزایش ابتلا به انواع سرطان‌ها و بیماری‌ها باعث تحمیل هزینه‌های زیادی به دولت و بیمه‌ها می‌شود و کشور تاوان افراد سیگاری را می‌پردازد.

تبلیغات دخانیات به براساس قانون اکیدا ممنوع است

معدنی بیان کرد: براساس ماده ۳ قانون اساسی تبلیغ دخانیات اکیدا ممنوع است؛ اما متاسفانه ما در فیلم‌ها و سریال‌های خود به طور غیرمستقیم شاهد تبلیغ دخانیات هستیم و حتی کمپانی‌ها بر روی تصاویری که روی پاکت‌های سیگار چاپ می‌شده اعمال نفوذ می‌کنند و سعی شده است که از تصاویر مشمئزکننده استفاده نشود.

وی با اشاره به اینکه سیگار دروازه اعتیاد است و برای کاهش مصرف دخانیات در کشور نیازمند اقدامات فرهنگی هستیم عنوان کرد: لازم است که رسانه‌ها و به‌ویژه صدا و سیما بیشتر روی این موضوع کار کنند؛ چراکه کاهش مصرف دخانیات در نهایت سلامت جامعه را در پی دارد.

دبیر فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس شورای اسلامی افزود: امروزه ما شاهد این هستیم که شرکت‌های آمریکایی در حوزه دارو و هواپیمایی، کشور را تحریم می‌کنند، اما متاسفانه در کشور ما کارخانه‌های دخانیات، تجیهزات تمام اتوماتیک تولید برند سیگار خود را دارند و متاسفانه وزارت صمت در این باره سکوت می‌کند.

عادی سازی مصرف دخانیات، معضل اصلی کشور

معدنی با بیان اینکه معضل اصلی کشور ما عادی شدن و عادی سازی مصرف دخانیات در کافه‌ها، سفره‌خانه‌ها، عدم اجرای درست و صحیح قوانین منع مصرف دخانیات، پیشگیری از مصرف دخانیات و همینطور نظارت درست بر اجرایی شدن این قوانین است اضافه کرد: مبارزه با مصرف دخانیات یک کارِ گروهی و ملی می‌طلبد و اجرایی کردن آیین‌نامه‌ها به عهده وزارت بهداشت به تنهایی نیست و همت همگانی نیاز دارد تا هر وزارتخانه درحوزه اجرایی خود به اجرا و نظارت قوانین کمک کنند و تمام اهرم‌های خود را به کار ببندند تا از روند صعودی استعمال دخانیات در کشور پیشگیری کنیم.

وی در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه آیا افزایش مالیات بر فروش سیگار می‌تواند در منع مصرف این ماده تاثیرگذار باشد؟ گفت: مالیات بر ارزش افزوده‌ای که هر ساله طبق قانونی که وجود دارد برای خرده‌فروشی اعمال می‌شود و نمایندگان مجلس کمک کرده و هرسال آن را افزایش داده‌اند تا شاید این راه کمکی باشد برای منع مصرف سیگار.

دبیر فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اما متاسفانه شرکت‌ها آن مبلغ را پرداخت نمی‌کنند و یا اگر هم پرداخت می‌کنند این مبالغ در حوزه خود صرف نمی‌شود. در خرده مالیاتی که اخذ و به خزانه دولت واریز می‌شود، ۵۰ درصد سهم وزارت بهداشت، ۳۰ درصد سهم وزارت ورزش و ۲۰ درصد سهم وزارت آموزش و پروش است. متاسفانه کار شاخصی در حوزه ورزش و آموزش و پرورش این‌باره صورت نپذیرفته است.

بیمه ها میتوانند در کاهش مصرف دخانیات اثرگذار باشند؟

معدنی در واکنش به این سوال که «در برخی کشورها، سازمان‌های بیمه‌گر، هزینه‌های درمان سوء مصرف دخانیات را پوشش نمی‌دهند؛ زیرا علت بیماری به عامل خود خواسته استعمال دخانیات و استقبال از زیان‌های این ماده باز می‌گردد؛ آیا توجه به این دست از قوانین در کشور می‌تواند عامل بازدارنده استعمال دخانیات باشد؟» بیان کرد: ما ابتدا باید قوانینی را که برای منع مصرف دخانیات در کشور وجود دارد را به خوبی اجرا کنیم و به نظر من دخیل شدن بیمه‌ها در این موضوع می‌تواند موضوع ثانویه‌ای باشد که باید روی آن کار بشود.

وی درباره آثار زیان‌بار جسمانی یا روانی مصرف دخانیات نیز عنوان کرد: مصرف دخانیات بالغ بر ۸۰ نوع بیماری را در پی دارد. بیماری‌های دهان و دندان، بیماری‌های ریوی، کلیوی، کبدی، بیماری برگر(نوعی اختلال انسداد سرخرگ‌ها و سیاهرگ‌ها است) که باعث التهاب و در نهایت سیاه شدن و قطع عضو می‌شود از این جمله‌اند.

دبیر فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس شورای اسلامی افزود: بیش از ۵۰ نوع سرطان در پی مصرف سیگار ایجاد می‌شود. هر بار استعمال سیگار حدود ۴۷۵۰ نوع سم وارد ریه می‌کند که اکثر آنها حاوی آمونیاک هستند. همچنین مسائل روحی و روانی را به دنبال خود دارد و می توان گفت به نوعی دروازه تمام اعتیادها است.

معدنی ادامه داد: در یک کار تحقیقاتی که در زندانه ا انجام شده مشخص شده است بیش از ۹۵ درصد افرادی که در زندان بودند و گرفتار آسیب‌های اجتماعی شده‌اند در ابتدا سیگار می‌کشیدند و سیگار کشیدن زنجیره‌ای را به دنبال خود دارد و آثار زیان‌بار مصرف دخانیات به مثابه آن است که روزانه دو فروند هواپیما با ۲۰۰ سرنشین در کشور به دلیل استفاه از دخانیات سقوط می‌کنند و این یک فاجعه است.