اجرای بسیج ملی غربالگری و بیماریابی دیابت و فشارخون بالا از بیستم آبان ماه سال ۱۴۰۲ با مشارکت کلیه سازمان‌های مرتبط در سراسر کشور در حال اجرا است و امید است با اجرای موفق این پویش ملی ضمن شناسایی بیماران مبتلا به فشارخون بالا و دیابت، مداخلات لازم انجام گیرد و با افزایش آگاهی عموم جامعه درباره راه‌های پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌ها و تلاش‌های همه‌جانبه، شاهد کاهش بروز بیماری و مرگ ومیر زودرس ناشی از این بیماری‌ها در جامعه باشیم.
بر همین اساس و برای درک بیشتر اهمیت این پویش گفتگوی آتیه‌آنلاین با دکتر کوروش اعتماد، مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را در ادامه می‌خوانید:
لطفا در مورد پویش ملی سلامت توضیحاتی بفرمایید؟
این پویش با هدف شناسایی زودهنگام دو بیماری پرفشاری خون و دیابت از تاریخ ۲۰ آبان ماه سال جاری شروع شده و هدف مهم این پویش ارتقا شاخص‌های سلامت خانواده و پرونده الکترونیک است. گروه هدف این پویش افراد بالای ۱۸ سال در سراسر کشور هستند که بالغ بر ۶۳ میلیون نفر را شامل می‌شوند. انتظار می‌رود که در این پویش با توجه به محدودیت‌های زمانی نیروی انسانی و برخی از محدودیت‌های دیگر ۵۳ میلیون نفر ارزیابی شوند. تا صبح سه‌شنبه بیش از ۳۲میلیون نفردر این پویش مورد ارزیابی و غربالگری قرار گرفته‌اند.
آیا آمار خاصی از ابتلا گروه هدف به این دو بیماری در دست هست؟
۳۲ میلیون و ۵۵۶ هزار نفر غربالگری شده‌اند اما مسئله مهم این است مواردی که شناسایی می‌شوند چه برای فشار خون و چه برای دیابت برای قطعی‌شدن تشخیص حداقل باید یکبار دیگر این اندازه‌گیری‌ها را انجام دهند. از اینرو آمارهای که ارائه می‌دهم تشخیص قطعی نیست. از صبح سه شنبه ۱۲ آبان ماه حدود ۳۲ میلیون نفر غربالگری شده‌اند که از این تعداد ۶۳۷ هزار و ۹ نفر مبتلا به فشار خون جدید هستند که باید قطعی شود و ۳۷۳ هزار و ۱۸ نفر در معرض ابتلا به دیابت جدید هستند. این در حالیست که این افراد از ابتلا خودشان به دیابت و فشار خون اطلاعی نداشتند که در این پویش شناسایی شده‌اند. نکته مهمتر این است که ۳۰ درصد جمعیت یعنی بیش از ۷ میلیون نفر مبتلا به بیش فشار خون بالا هستند به طوری که لب مرز هستند و اگر اقدامات مداخله‌ایی از جمله اصلاح شیوه زندگی را انجام ندهند مبتلا به فشار خون بالا می‌شوند و همینطور بیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر هم در معرض پیش دیابت هستند. این پویش از کارهای ارزشمندی است که حوزه بهداشت با هدف پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌ها انجام داده است و امیدواریم این اتفاق بیفتد و بتوانیم این عزیزان را کمک کنیم که بیمار نشوند.
لطفا در مورد بیش دیابت و بیش فشار خون نیز توصیحاتی بفرمایید؟
ریسک فاکتورهای این دوبیماری یکی است که عبارتند از اضافه وزن، کم تحرکی، مصرف سیگار و رژیم غذایی ناسالم. این در حالیست که اگر بسیاری از این افراد روزانه تنها نیم ساعت ورزش کنند دیگر مبتلا به پر فشاری خون نمی‌شوند. این افراد با تغییر شیوه زندگیشان دیگر به این بیماری‌ها مبتلا نمی‌شوند و ابتلا آنها به دیابت و عوارض آن به تاخیر می‌افتد و این مسئله بسیار اهمیت دارد. در مورد فشار خون می‌توان گفت که در گروه‌های سنی میزان فشار خون متفاوت است. مثلا فشار خون سیستول اگر بین ۱۳۰تا ۱۴۰ ودیاستول بین ۸۰ یا ۹۰ باشد در معرض بیش فشار خون قرار دارند و بالاتر از این اعداد هم که فرد دیگر به بیماری فشار خون مبتلا شده است. در مورد دیابت هم این عدد بین ۱۱۰ تا ۱۲۶ است و بالاتر از ۱۲۶ در معرض بیش دیابت هستند.
لطفا در مورد آمار ابتلا ایرانیان به دو بیماری دیابت و فشار خون توضیحاتی بفرمایید؟
در جمعیت بالای ۲۰ سال کشور، حدود ۳۰ درصد مبتلا به فشار خون بالا و حدود ۱۴ درصد نیز مبتلا به دیابت هستند. اما این آمار در استان‌های مختلف متفاوت است اما نیمی از این افراد از ابتلا خودشان به این بیماری‌ها باخبر و نیمی دیگر بی‌خبر هستند. ما پیش‌بینی می‌کنیم که بیش از ۷ میلیون نفر افراد مبتلا به دیابت در کشور باشند اما تقریبا ۳ میلیون نفر از ابتلا خودشان باخبر هستند و همینطور در مورد بیماری فشار خون انتظار داریم که بالای ۱۲ تا ۱۴ میلیون نفر در کشور مبتلا به این بیماری فشار خون باشند و نیمی از این افراد هم از بیماری خودشان اطلاع دارند. در حالی که یکی از اهداف این پویش این است که به این افراد آموزش و آگاهی داده شود تا بتوانند بیماری خودشان را شناسایی کنند. مسئله دیگری که اهمیت دارد افرادی هستند که از ابتلا خودشان اطلاع دارند. تنها نیمی از آنها دارو دریافت می‌کنند و از مزایایی این پویش این است که وقتی افراد شناسایی می‌شوند مشخصات آنها وارد پرونده الکترونیک می‌شود و آن وقت پرونده به صورت هوشمند مراقبت ماهیانه این افراد توسط مراقبان سلامت و مراقبت پزشک برای حداقل هر ۳ ماه برای این بیماران برنامه‌ریزی می‌شود و بعد برای ارجاعات کلی به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند.
با پیشگیری از این بیمارها چه توصیه‌ای برای مردم دارید؟
مسئله‌ای است که دولت و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تصمیم گرفته است که خدماتی را به طور رایگان برای مردم انجام دهد و از اینرو ما انتظار داریم که مردم مشارکت بیشتری کنند و این در حالی است که علایم بیماری مشخص نیست و علایم خاصی هم ندارد و تنها راه پیشگیری این است که عوامل خطر کنترل شوند و فرد مراقبت‌های دوره‌ای انجام دهد. خواهش ما از مردم عزیز این است که مراقبت‌های دوره‌ایی را برای سلامت خودشان جدی بگیرند و برای سلامت خودشان ارزش قائل شوند. اگرچه این مثال قابل مقایسه با سلامت انسان نیست ولی همانطور که خودروهایمان را سالی یکبار معاینه فنی می‌بریم باید برای سلامت خودمان هم یک مراقبت دوره‌ای سالیانه داشته باشیم. سلامت بزرگترین سرمایه‌ای است که ما داریم پس باید آن را جدی بگیریم و از آن مراقبت کنیم.
نظر شما