به گزارش «آتیه‌آنلاین»، این نظریه بیشتر در نزد دولتی‌ها طرفدار دارد تا کارشناسان اقتصادی، از سویی با توجه به افزایش تورم به صورت فزاینده در ۵ سال اخیر عملا به نظر می‌سد، نظریه مارپیچ دستمزد و تورم این روزها از اثرش کاسته شده است. البته باید به این نکته اذعان کرد افزایش دستمزدها فراتر از نرخ تورم، می‌تواند سطح عمومی قیمت‌ها را افزایش دهد، اما دو سالی می‌شود که رشد حقوق و دستمزدها حدود نصف نرخ تورم بوده است.
کنترل افزایش دستمزد تا چه حدی امکان دارد؟
در این رابطه وحید شقاقی شهری، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با «آتیه‌آنلاین» با اشاره به اینکه کنترل حقوق و دستمزد به منظور کنترل تورم برای یکی دو سال قابل توجیه است، گفت: در ۶ سال گذشته همواره اعلام شده برنامه اصلی دولت در حوزه اقتصادی کنترل تورم است و برای همین منظور نیز همواره زمانیکه فصل تعیین حداقل دستمزد فرا می‌رسد، این بحث پیش می‌آید که این رقم چه میزان باید باشد، تا تورم افزایش پیدا نکند.
شقاقی افزود: اینکه قرار باشد مدام برای کنترل تورم، دستمزد کارگران متناسب بیشتر نشود، این مسئله سفره آن‌ها را هرسال کوچکتر می‌کند. در سال‌جاری متوسط تورم حدود ۴۰ درصد است اما حقوق و دستمزد ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده، طبیعتا در چنین شرایطی روز به روز قدرت خرید کارگران با افت روبرو می‌شود.
وی ادامه داد: اگر این روند ادامه داشته باشد، شکاف طبقاتی بیشتر شده و این موضوع قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد. در ادامه نیز سطح عمومی تقاضا در اقتصاد کمتر می‌شود که این مسئله در نهایت به تشدید رکود می‌انجامد که نتیجه آن نیز افزایش تعداد بیکاران با توجه به وجود فضای رکود تورمی است.
این استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به اینکه علت اصلی تورم در ایران ناترازی‌هایی است که در اقتصاد کشور وجود دارد، اضافه کرد: ناترازی نظام بانکی، بودجه تراز تجاری، حساب سرمایه و شکاف تولید، ۵ ناترازی هستند که اقتصاد ایران را به وضعیت فعلی درآورده‌اند و به نوعی ریشه‌های اصلی اقتصاد متورم امروز این مسائل هستند.
شقاقی گفت: البته در صورت کلی افزایش حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان نیز در رشد تورم سالیانه تاثیر دارد، اما اثر آن به میزان این عواملی که برشمرده شد، نیست و تا زمانیکه این ناترازی‌های پنج‌گانه به قوت خود باقی بماند، تورم همچنان به صورت فزاینده وجود دارد.
علت تورم مسائل دیگری است
حمید حاجی اسماعیلی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با «آتیه‌آنلاین» با اشاره به اینکه تئوری افزایش تورم در قبال افزایش حداقل دستمزد کارگران غلط است، گفت: با توجه به اینکه ما برای دهه‌های متمادی در اقتصاد کشور با تورم بالا و مزمن روبرو بوده‌ایم. علت این پدیده مربوط به ساختار اقتصادی کشور است و دلایلی بسیاری برای آن می‌توان برشمرد.
وی افزود: سازوکارهای اقتصادی در کشور اولین ایجاد کننده تورم قلمداد می‌شوند و تا زمانیکه اصلاحات در قبال آن‌ها انجام نشود، تورم از بین نمی‌رود. فضای واسطه‌گری و دلالی که در کشور وجود دارد، نیز خود تشدید کننده این وضعیت است. افزایش هر روزه نقدینگی نیز عامل دیگری است که باعث شده ما امروز با یک تورم بالای ۵۰ درصدی روبرو باشیم.
حاجی اسماعیلی ادامه داد: با توجه به رشد نقدینگی در شرایط حاضر بانک‌ها نیز به رشد آن دامن می‌زنند. این مسئله به عامل بزرگی در ایجاد تورم بدل شده است. بنابراین این نظریه را نمی‌توان به صورت مطلق قبول کرد. در حال حاضر فاصله حداقل دستمزدی که کارگران دریافت می‌کنند، با نرخ تورم بسیار زیاد است و این اختلاف هر روز زیاد می‌شود، که لازم است این مسائل در تعیین دستمزد برای سال آینده درنظر گرفنه شود.
این کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: تاثیر افزایش حداقل دستمزد بر روی تورم بسیار ناچیز است و اگر دولت واقعا بخواهد تورم را کنترل کند، باید جلوی خلق بی‌رویه نقدینگی را بگیرد زیرا این مسئله عامل اصلی در افزایش قیمت‌ها هر روزه در بازارهای مختلف است. این کار نیاز به یک برنامه‌ریزی جدی و منسجم دارد، تا تا کنترل تورم به نتیجه برسد.
باید اصلاحات ساختاری در اقتصاد انجام شود
مرتضی افقه عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه چمران اهواز در گفتگو با «آتیه‌آنلاین» با اشاره به اینکه امروز هیچ پدیده‌ای در اقتصاد ایران قابلیت پیش‌بینی ندارد، گفت:به دلایل گوناگون حال امروز اقتصاد ایران بسیار وخیم است که نتیجه آن را در تورم فزاینده مشاهده می‌کنیم، تا زمانیکه ما با اصلاحات ساختاری و واقعی روبرو نباشیم، نمی‌توانیم برای مهار تورم قدمی برداریم.
این اقتصاددان افزود: علت اصلی تورم نیز همین ساختارهای مریض و معیوب اقتصادی هستند، که هزینه‌های زیادی را ایجاد کرده‌اند. ما برای کنترل تورم و آرامش بازارهای مختلف از جمله کالاهای اساسی و مایحتاج روزمره مردم نیاز به یک برنامه منسجم و عملیاتی داریم، تا به وسیله افراد متخصص و کاردان به اجرا درآید و نتیجه‌اش سروسامان یافتن وضعیت اقتصادی باشد.
افقه با تاکید بر اینکه کارگران یکی از اقشاری هستند که در این وضعیت رکود تورمی بیشترین آسیب را دیده‌اند، اضافه کرد: اینکه گفته می‌شود، از طریق عدم افزایش متناسب حداقل دستمزد کارگران تورم کنترل می‌شود، درست نیست زیرا اگه مقدار افزایش تورم در سال جاری را با میزان رشد حداقل دستمزد مقایسه کنید می‌بینید که تورم دلایل دیگری دارد که برخی از آن‌ها اشاره شد.
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: مارپیج دستمزد و تورم از لحاظ تئوری‌های اقتصادی، آن‌هم برای کشور ما که برای دهه‌های زیادی با تورم ساختاری روبرو بوده است، به هیج عنوان سندیت ندارد، تورم دلایل بسیار زیادی دارد که طی سال‌های طولانی ادامه پیدا کرده و امروز متورم و حاد شده بنابراین نباید این بهانه‌ها دستاویزی برای عدم افزایش متناسب حداقل دستمزد کارگران در سال آینده باشد.
نظر شما