به گزارش آتیه‌آنلاین، مروری بر روند طی شده برای متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان در صندوق‌های مختلف نشان می‌دهد سازمان تأمین‌اجتماعی در مردادماه سال ۹۹ اولین مرحله متناسب‌سازی را پیش از دیگر صندوق‌ها انجام داد و از این نظر مدیریت سازمان تأمین‌اجتماعی در بین صندوق‌های بازنشستگی پیشرو بوده است. در مهرماه سال گذشته برای اعضای صندوق بازنشستگان کشوری هم متناسب‌سازی مستمری‌ها انجام شد و چون حداقل‌بگیرهای آن صندوق حتی در اسفندماه سال ۹۸ هم کمتر از حداقل‌بگیرهای تأمین‌اجتماعی دریافتی داشتند، به خاطر همین به یکباره ۷۶ درصد به مستمری آنها اضافه شد، در حالی که برای بازنشسته‌های تأمین‌اجتماعی این رقم ۱۸ درصد بود. این تفاوت و اختلاف ارقام، بعضاً موجب بروز نارضایتی بازنشستگان تأمین‌اجتماعی شد. حرف آنها هم این بود که دریافتی‌های‌شان باید مانند بازنشستگان صندوق کشوری شود؛ لذا مدیران وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان تأمین‌اجتماعی و کانون عالی بازنشستگان تأمین‌اجتماعی ضروری دیدند تا این موضوع را پیگیری کنند تا این احساس تبعیض در جامعه بازنشستگان این سازمان برطرف شود. به منظور اطلاع از فعالیت‌های صورت گرفته طی چند ماه اخیر، با علی‌اصغر بیات، رئیس کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران تأمین‌اجتماعی گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
به نظر می‌رسد از بعد از اجرای مرحله نخست متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان تأمین‌اجتماعی، شما و مدیران سازمان به فکر تأمین منابع مرحله دوم این کار بودید که نهایتاً در لایحه بودجه سال جاری مصوب شد. شما برای این موضوع چه کردید؟
در سال گذشته وقتی لایحه بودجه سال جاری به مجلس رفت، ما پیگیری زیادی کردیم. کانون عالی بازنشستگان تأمین‌اجتماعی با ریاست مجلس، کمیسیون برنامه و بودجه و کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی جلسات متعدد برگزار کرد و سه جلسه نیز با محمدباقر نوبخت، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه داشتیم. در ابتدا دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ مبلغ ۹۰ هزار میلیارد تومان برای چند بخش در نظر گرفته بود که یکی از آنها متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان تأمین‌اجتماعی بود، اما حرف ما این بود که هم‌اکنون نیز سازمان تأمین‌اجتماعی و مستمری‌بگیران آن شرایط خوبی ندارند. نهایتاً آن ۹۰ هزار میلیارد تومان به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرد و سهم تأمین‌اجتماعی از قانون بودجه امسال ۸۹ هزار میلیارد تومان شد.
با شروع مرحله دوم متناسب‌سازی مستمری‌ها، نگاه شریعتمداری و سالاری این بود که به هر طریق ممکن مستمری بازنشستگان ما به بازنشستگان کشوری نزدیک شود تا احساس تبعیض از بین برود. این اتفاق در مرحله دوم متناسب‌سازی افتاد. یعنی حداقل‌بگیران ما تقریباً همسو با حداقل‌بگیران صندوق بازنشستگان کشوری شدند. میانه‌بگیران و سایر سطوح هم با ضریب‌های خاصی به آنها نزدیک شدند.
اخیراً طی نامه‌ای از رئیس‌جمهور خواسته‌اید تا منابع متناسب‌سازی مستمری‌ها را تأمین کند، در حالی که سازمان تأمین‌اجتماعی ردیف بودجه‌ای همانند صندوق بازنشستگی کشوری و لشکری ندارد. خواسته شما از رئیس‌جمهور چه بود؟
من این موضوع را به شکل حضوری در جلسه‌ای برای شخص رئیس‌جمهور نیز توضیح دادم. ایشان سؤال کردند که خواسته بازنشستگان تأمین‌اجتماعی چیست؟ ما هم گفتیم آن ۸۹ هزار میلیاردی را که امسال در بودجه سالیانه از باب رد دیون دولت و پشتوانه همسان‌سازی دیده شده، می‌خواهیم. ما می‌خواهیم آن را بدون گیرودار اداری، هر سال به سازمان بدهند. الان سازمان از منابع خود و بدون دریافت مبالغی از منابع دیگر، متناسب‌سازی را انجام داده است. ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بازنشسته تأمین‌اجتماعی - که با خانواده‌های خود ۱۰ میلیون نفر می‌شوند - از شما درخواست دارند تا این پشتوانه به طور سالیانه تحقق یابد. موضوع دیگری را که من حضوراً مطرح کردم این بود که ما مطلع شده‌ایم سازمان برنامه و بودجه کارگروهی تشکیل داده تا متناسب‌سازی بازنشستگان صندوق کشوری و لشکری را با ارائه لایحه‌ای به مجلس دائمی کند. بازنشستگان تأمین‌اجتماعی نیز این دائمی شدن متناسب‌سازی را می‌خواهند. همچنین نکته دیگری را نیز در آن جلسه مطرح کردم. خواسته ما این است که اگر دولت مجدداً برای صندوق‌های زیرمجموعه خود عدد یا مبلغی را برای متناسب‌سازی در نظر گیرد، جامعه بازنشستگان تأمین‌اجتماعی نیز آن را می‌خواهند.
سرانجام این خواسته‌ها و نامه‌ای که به رئیس‌جمهور نوشتید به کجا رسید؟
نامه‌ای که من از طرف بازنشستگان تأمین‌اجتماعی برای رئیس‌جمهور نوشتم منجر به جلسه‌ای شد که ما روز ۱۸ اردیبهشت‌ماه با معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه داشتیم. در این جلسه آقایان سالاری، مدیرعامل سازمان، دهدشتی، معاون فرهنگی، اجتماعی و امور استان‌های سازمان و تیم کانون عالی بازنشستگان حضور داشتند. همچنین در آن جلسه لایحه دائمی‌سازی متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان صندوق‌های کشوری و لشکری قرائت شد تا بازنشستگان سازمان تأمین‌اجتماعی هم در آن لایحه دائمی‌سازی متناسب‌سازی دیده و لحاظ شوند.
آیا تفاوت صندوق‌های بازنشستگی دولتی و تأمین‌اجتماعی مطرح نشد؟
این موضوع مطرح شد که دولت منابع صندوق‌های کشوری و لشکری و سایر زیرمجموعه‌های خود را از منابع عمومی تأمین می‌کند؛ اما حرف ما این بوده و هست که دولت باید به صندوق تأمین‌اجتماعی نیز کمک کند و قانون هم این موضوع را گفته است. در آن جلسه، دکتر نوبخت گفت ما نمی‌توانیم قول این کمک را به شما بدهیم، اما می‌توانیم هر سال در بودجه سنواتی کل کشور تحت عنوان رد دیون دولت این موضوع را درج کنیم.
بنابراین متناسب‌سازی مستمری‌ها همچنان از منابع مطالبات سازمان از دولت خواهد بود.
برنامه ششم توسعه دولت را ملکف کرده سالانه ۱۰ درصد از کل بدهی سابق و جاری سازمان را در بودجه سنواتی ببیند و پرداخت کند. در سال گذشته تنها تعهد ۳ درصدی جاری دولت مبلغ ۶۷ هزار میلیارد تومان بود و این مبلغ هر سال بیشتر نیز می‌شود. طلب سال‌های گذشته نیز هست. در پایان برنامه ششم نیز این بدهی باید به صفر برسد. البته این قانون اکنون اجرا نشده است. ما در حال حاضر بیش از ۳۵۰ تا ۳۶۰ هزار میلیارد تومان از دولت طلب داریم. سازمان تأمین‌اجتماعی در قبال بیمه‌شده‌ها و بازنشسته‌ها تعهدات زیادی دارد که انجام می‌دهد، اما منابع همه آن را نمی‌تواند دریافت کند. خواسته بازنشستگان این است که دولت مطالبات تأمین‌اجتماعی را هر سال در قانون سالیانه بودجه ببیند.
البته در سال گذشته و امسال رد بخشی از دیون دولت در لایحه بودجه دیده شد.
می‌توان گفت هر نوع همسان‌سازی مستمری بازنشستگان به نوعی با رد دیون دولت گره خورده است. امسال توانستیم با رأی‌زنی با دولت و مجلس و پیگیری زیاد، ۸۹ هزار میلیارد تومان را بابت رد دیون و متناسب‌سازی مستمری‌ها وارد بودجه سنواتی کنیم. این کار بزرگی بود که انجام شد. اول در مبلغ ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی که ابتدا مصوب شد، متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان سازمان تأمین‌اجتماعی را به نوعی در حاشیه قرار داده بودند که ما مصر ایستادیم و گفتیم از این مبلغ ۹۰ هزار میلیارد تومان باید به تأمین‌اجتماعی داده و باید مبلغ آن نیز مشخص شود. نهایتاً ۸۹ هزار میلیارد تومان در قالب رد دیون دولت و پشتوانه متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان تأمین‌اجتماعی که ۶۵ درصد آنها حداقل‌بگیر هستند مصوب شد.
در این لایحه افزایش مستمری‌ها نسبت به شاغلان در دولت و در تأمین‌اجتماعی چگونه دیده شد؟
در لایحه‌ای متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان صندوق‌های زیرمجموعه دولت، میزان متناسب‌سازی را تا ۹۰ درصد همپوشانیِ شاغلان دیده‌اند، یعنی کسی که به جای یک بازنشسته، مشغول به کار شده، هر قدر به حقوق او بسته به درجه و رتبه‌اش اضافه شود ۹۰ درصد آن مبلغ هم به مستمری آن فردی که بازنشسته شده اضافه می‌شود. در بازنشستگی تأمین‌اجتماعی چنین رتبه و درجه‌ای مانند بازنشستگان دولتی وجود ندارد و به همین سبب، ما سال برقراری مستمری را مبنا در نظر گرفته‌ایم؛ بر این اساس سالی که مستمری یک بازنشسته برقرار شده، دریافتی‌اش هرقدر از فرد شاغل فاصله دارد، باید همانقدر حفظ و کمتر نشود. حداقل‌بگیران میز متناسب با بازنشستگان صندوق کشوری مستمری دریافت کنند.
این لایحه اکنون در چه مرحله‌ای است و نهایتاً چه مراحلی را طی خواهد کرد؟
در آن جلسه با دکتر نوبخت مقرر شد در لایحه‌ای که برای دائمی شدن متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان کشوری و لشکری نوشته می‌شود، به همان میزان هم برای بازنشستگان تأمین‌اجتماعی لحاظ شود. این لایحه نخست در هیأت دولت تصویب می‌شود و سپس برای تبدیل شدن به قانون به مجلس می‌رود. ما پیگیر هستیم تا این لایحه در همین دولت مصوب و هرچه زودتر به تصویب مجلس برسد. اگر ان‌شاءالله این فرایند انجام گیرد، قدم بزرگی برای بازنشستگان برداشته می‌شود و دیگر هر سال دغدغه‌ای نداریم؛ چون در لایحه بودجه سالیانه، منابع همسان‌سازی دیده می‌شود.
اخیراً جلسه‌ای ویدئو کنفرانسی با مدیران کل بیمه‌ای و رؤسای کانون‌های بازنشستگان داشتید. دستور کار آن جلسه چه بود؟
علت برگزاری آن جلسه که در آن وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی نیز حضور داشتند، این بود که مرحله دوم متناسب‌سازی را تشریح کنیم. به این دلیل که در حال حاضر احکام جدید بازنشستگان در سایت سازمان تأمین‌اجتماعی وجود دارد. وقتی بازنشسته تأمین‌اجتماعی فیش حقوقی اردیبهشت‌ماه را دریافت می‌کند، آن را با اسفندماه سال قبل مقایسه می‌کند و این ممکن است باعث مراجعه بیشتر به سازمان شود. ما خواستیم قبل از این ازدحام مراجعان، مدیران کل استانی و ۳۵۰ کانون بازنشستگان از طریق رسانه‌ها صحبت و مردم را توجیه کنند که چه کارهایی صورت گرفته است. چون متناسب‌سازی کار زیادی برد و دستاورد بزرگی داشت. وقتی از این طرف مبالغ بسیار زیاد میلیاردی هزینه و پیگیری‌ها زیادی می‌کنیم؛ از طرف دیگر نباید زیر سؤال برویم.
در آن جلسه، آقایان شریعتمداری و سالاری و من، از مدیران کل ۳۱ استان و رؤسای کانون‌های بازنشستگی خواستیم تا وضعیت و شرایط و کارهای انجام شده را برای بازنشستگان تشریح کنند. در همان جلسه، آقای سالاری گفت از اسفندماه سال ۹۸ تا الان حقوق بازنشسته‌های ما ۲ و نیم برابر شده است. محاسبات این‌طور نشان می‌دهد که ما حدود ۱۳۰ درصد عقب‌افتادگی مزدی داشتیم و سعی کردیم از اسفندماه ۹۸ تا الان تا حدودی آن را رفع کنیم.
رضا خراسانی، روزنامه‌نگار
نظر شما