به گزارش آتیه‌آنلاین، «مهری آزادی» با اشاره به خطرات ابتلا به عفونت‌های بیمارستانی، افزود: «اولین خطر، افزایش زمان بستری و تحمل درد اضافه بیمار است. برای مثال فردی که برای انجام سزارین مراجعه کرده، ممکن است دچار عفونت ادراری شده یا زخم او دیر خوب شود که در نتیجه، هم متحمل درد اضافه شده و هم مدت‌ زمان بستری او طولانی می‌شود. علاوه بر این بیمار در معرض عوارض بیشتری نیز قرار می‌گیرد و به ناچار باید آنتی‌بیوتیک اضافه مصرف کند. بی‌شک این شرایط از سویی بار هزینه‌های درمان را افزایش داده و از سوی دیگر نارضایتی بیماران را سبب می‌شود. در شرایط حاد نیز حتی ممکن است به مرگ بیماران منتهی شود.»

او با بیان اینکه وزارت بهداشت از سال ۱۳۸۵ با ارائه کتابی در زمینه کنترل عفونت به مراکز درمانی، به طور جدی به این حوزه ورود کرد، گفت: «پیش از این در بیمارستان‌ها چنین مسیری طی نمی‌شد. در بیان اهمیت این اقدام می‌توان گفت؛ همان‌طور که در منزل ظروف و وسایل فردی که دچار سرماخوردگی شده و برای جلوگیری از انتقال عفونت، جداسازی می‌شود، در بیمارستان‌های ۱۰۰ تا ۳۰۰ تخته که هر یک از بیماران با تشخیص‌های جداگانه تحت درمان قرار می‌گیرند، این اقدام بسیار حیاتی‌تر می‌شود؛ زیرا خواه‌ناخواه در مراکز درمانی با حجم بالای بیماران انتقال عفونت صورت می‌گیرد، اما باید دید با چه راهکارهایی می‌توان از گسترش آن پیشگیری کرد.»

پرستار کنترل عفونت بیمارستان ادامه داد: «برای این منظور کارشناسان کنترل عفونت با شرح وظایف تعیین شدند تا با نظارت و رعایت یکسری از دستورالعمل‌ها انتقال بیماری‌ها و خطرات عفونت‌ها را به حداقل برسانند. در این راستا برای مصون ماندن بیماران و حتی کارکنان، مسیرهای مشخصی در نظر گرفته شده که از جمله آن می‌توان به بهداشت دست، استریل کردن ابزار، محدود کردن راه‌های انتقال و رعایت موازین بهداشت محیط اشاره کرد. کارشناسان کنترل عفونت وظیفه دارند تا انجام مناسب این امور را پایش و نظارت کنند. کنترل عفونت بیمارستان‌ها در کشور بر اساس برنامه‌های مدون، نباید از ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یابد؛ به نحوی که از هر ۱۰۰ بیمار بستری در مراکز درمانی کشور، انتظار می‌رود تنها ۱۰ تا ۱۵ نفر با عفونت‌های تعیین شده در چهار گروه اصلی، درخواست درمان کنند.

نحوه کشف عفونت‌

آزادی با اشاره به نحوه کشف عفونت‌ در بیمارستان‌ها، بیان کرد: «برای انجام این شیوه از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. یکی از روش‌ها، آموزش است. ما هنگام ترخیص بیماران سه یا چهار نوع علائم شایع عفونت را برحسب نوع بیماری به آنها یادآور می‌شویم تا در صورت مواجه با آن به مراکز درمانی مراجعه کنند. برای مثال، زخم جراحی باید در مدت ۱۰ روز ترمیم شود. چنانچه این اتفاق رخ ندهد و علائمی مانند قرمزی، تورم، باز شدن بخیه و عفونت ظاهر شود، بیمار باید با مرکز درمانی تماس بگیرد. یکی دیگر از عفونت‌های شایع، مربوط به سونداژ است؛ زیرا بسیاری از بیماران از سوند ادرار استفاده می‌کنند. در این زمینه نیز به بیماران آموزش داده می‌شود که اگر دچار مشکلاتی مانند دل‌درد، تب یا سوزش ادرار شدند، باید به مرکز درمانی مراجعه کنند. همچنین بیمارانی که در (ICU) از لوله‌های تنفسی استفاده کرده‌اند، هنگام ترخیص به آنها یادآوری می‌شود که در صورت بروز اخلاط ریه، تب و عدم بهبودی، به پزشک اطلاع دهند و تحت درمان قرار گیرند. نکته مهم این است که بیماران دارای کارت ترخیص هستند که در پشت این کارت، علائم عفونت همراه با شماره تماس‌های ثابت و موبایل درج شده تا در صورت مشاهده علائم تماس بگیرند.»

او افزود: «شیوه دیگر مربوط به رعایت سنجه‌های استاندارد اعتباربخشی است. بر اساس موازین استاندارد، در هر بخش، دفتر «پیگیری درمان» (فالوآپ) وجود دارد که در این دفتر، اطلاعات بیماران ترخیص شده درج و روزانه با چند نفر از آنها برای بررسی وضعیت سلامت‌شان، تماس گرفته می‌شود. در سال‌های اخیر کنترل عفونت نیز در برنامه‌های فالوآپ قرار گرفته است. علاوه بر آن، در این بیمارستان شیوه‌ای قدیمی برای پایش بیماران وجود دارد که از سال ۸۷ اجرا می‌شود. به این نحو که اطلاعات ۱۰ درصد از بیماران ترخیصی در برگه‌ای به ثبت رسیده و یک هفته پس از ترخیص با آنها تماس گرفته می‌شود تا وضعیت سلامت‌شان بازبینی شود. در این روند، علائم عفونت‌ها نیز جزو برنامه‌های پایش قرار گرفته و برگه‌های مذکور به واحد کنترل عفونت نیز ارسال می‌شود تا در بحث بیماریابی ورود کرده و آمار آن در سامانه‌های مخصوص ثبت شود.»

آموزش‌ کارکنان درمان

پرستار کنترل عفونت بیمارستان درباره آموزش‌های لازم به کارکنان برای کنترل عفونت‌های بیمارستانی، اعلام کرد: «با برگزاری کلاس‌های آموزشی برای کارکنان در طول سال، موارد کنترل عفونت بازآموزی و نکات جدید اعلام می‌شود. همچنین هنگام بررسی وضعیت کنترل عفونت در بخش‌ها، با مشاهده نکات ضعف، کارکنان از آموزش‌های چهره ‌به ‌چهره برخوردار می‌شوند. از سوی دیگر، در مواردی مانند ورود نیروی جدید یا کشف عفونت مکرر در یک بخش، آموزش‌ها در جلسات درون‌بخشی و به صورت ماهیانه ادامه می‌یابد. مبانی آموزش کنترل عفونت، کتاب‌هایی است که وزارت بهداشت در اختیار بیمارستان‌ها قرار داده و برخی از این منابع، ترجمه دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی است و در واقع از استانداردهای جهانی پیروی می‌کنیم.»

آزادی با اشاره به میزان معمول عفونت‌ بیمارستانی، افزود: «مطالعات انجام شده در بیمارستان‌های کشور نشان می‌دهد میزان عفونت‌های بیمارستانی حدود ۱۵- ۱۰ درصد است اما سازمان بهداشت جهانی، این میزان را برای ایران ۸.۸ درصد تعیین کرده است. در مرکز ما ۲ درصد عفونت بیمارستانی برآورد می‌شود.»

او با تأکید بر اینکه کشف عفونت بر اساس پژوهش انجام می‌شود، گفت: «مهمترین ابزار این پژوهش، سامانه (HIS) است. به این نحو که اطلاعات پرونده بیمار مانند درمان، انجام آزمایش‌ها، تجویز داروها و... در این سامانه در دسترس ما قرار دارد و این سامانه کمک می‌کند تا روزانه پذیرش‌ها بررسی و موارد مشکوک به عفونت بررسی شود.»

پرستار کنترل عفونت بیمارستان، درباره تعداد نیروی انسانی فعال در این حوزه، اعلام کرد: «وزارت بهداشت دستورالعمل مربوط به تعداد نیروی متناسب در واحد کنترل عفونت مراکز درمانی را تدوین کرده است. بر این اساس، تعیین شد که در مراکز درمانی با بیش از ۳۰۰ تخت و کمتر از آن چه تعداد کارشناس کنترل عفونت باید فعالیت داشته باشد. بیمارستان تأمین‌اجتماعی خرم‌آباد با دارا بودن ۱۶۵ تخت فعال، دارای یک پرستار کنترل عفونت تمام‌وقت است که مسئولیت آن را برعهده دارم.»

آزادی افزود: «انتخاب کارشناس کنترل عفونت بیمارستان دارای موازینی است و این کارشناسان از میان پرستاران دارای پنج سال سابقه فعالیت انتخاب می‌شوند. ایفای مسئولیت‌ در این عرصه کاملاً برنامه‌ریزی شده و منطبق بر استانداردهای اعتباربخشی انجام می‌شود. در دوران همه‌گیری کرونا این مسئولیت بسیار خطیر بود و ما بررسی‌های میدانی وسیعی انجام دادیم تا تمامی شیوه‌نامه‌های بهداشتی مانند استفاده از دستکش، گان، ماسک و... به طور دقیق اجرا شود.»