به گزارش آتیه‌آنلاین، براساس آخرین بررسی‌های صورت گرفته، هنگامی که فرد در یک محیط‌زیست سالم و بدون آلودگی زندگی می‌کند میزان عشق، محبت و قدردانی ‌او نسبت به اطرافیانش افزایش می‌یابد، از این رو بودن در یک محیط‌زیست سالم تأثیری مستقیم بر روح و روان انسان دارد. به مناسبت هفته سلامت و نامگذاری سومین روز این هفته با عنوان «سلامت خانواده و سلامت زمین» با دکتر هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی شریف و رئیس هیأت مدیره اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

اثرات آلودگی‌های محیطی بر کره زمین تا چه میزان است و این آلودگی از چه زمانی آغاز شد؟

حدود ۸۰ هزار سال است که بشر به شکل امروزی پا به این کره خاکی گذاشته است. این در حالی است که ۵ بار کره زمین در معرض انقراض گونه‌های مختلف جانوری بوده و هر بار که این اتفاق افتاده میلیون‌ها سال طول کشیده تا دوباره به شکل اول خود بازگردد. براساس تغییرات به وجود آمده، دایناسورها در آخرین باری که زمین در معرض خطر قرار گرفت از بین رفتند. متأسفانه طی ۷۰ تا ۸۰ سال اخیر در مقایسه با میلیاردها سال عمر کره زمین، ما انسان‌ها موجودات جدیدی روی کره زمین هستیم، اما چون فکر می کنیم کره زمین متعلق به ماست، هر کاری که بخواهیم می‌توانیم روی آن انجام دهیم. در صورتی که این‌طور نیست و ما میهمانان جدیدی هستیم و با اقدامات خود این کره را برای ششمین‌‎بار در معرض انقراض قرار می‌دهیم. این در حالی است که اگر اقدامات سریع و جامعی انجام نشود باعث از بین رفتن زمین می‌شویم. زمانی که کار را از انسان به ماشین منتقل کردیم و از سوخت‌های فسیلی مانند زغال سنگ و نفت و گاز استفاده کردیم با آلودگی‌های محیطی روبه‌رو شدیم. حدود ۲۵۰ سال همه چیز خوب بود؛ تا اینکه مصرف سوخت‌های فسیلی روز به روز بیشتر شد و همه کشورها نیز به دلیل بالا بودن رشد اقتصادی از این موضوع راضی بودند. اما از حدود ۳۰ تا ۴۰ سال قبل دانشمندان به این نتیجه رسیدند که تغییرات اقلیمی در سطح کره زمین به وجود آمده و متوجه شدند دمای متوسط کره زمین رو به افزایش است. بررسی‌ها نشان داد مهمترین عامل بالا رفتن دمای زمین، استفاده بیش از حد از سوخت‌های فسیلی است. میزان آلاینده‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی آنقدر زیاد شد که دیگر کره زمین نتوانست آن را جذب کند و نتیجه این شد که دمای متوسط کره زمین بالا و بالاتر رفت. در نتیجه در سال ۲۰۱۵ میلادی در کنفرانس اقلیمی پاریس که توسط سازمان ملل برگزار شد، تمام کشورهای جهان قرار گذاشتند تا در زمینه کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی اقدام کنند، به طوری که در پایان سال۲۱۰۰ باید حداکثر افزایش دمای متوسط کره زمین در مقایسه با انقلاب صنعتی ۵/۱ درجه سانتی‌گراد باشد و از این دما بیشتر نشود. این در حالی است که از آن زمان تا به حال فقط ۹ سال گذشته و ۷۵ سال دیگر باقی مانده و ما از ۵/۱ درجه تعیین شده حدود ۳/۱ درجه آن را مصرف کرده‌ایم. از این رو، اگر رویه فعلی در پیش گرفته شود ما موافق نمی‌شویم به اهداف مورد نظر برسیم؛ مگر اینکه اقدامات اساسی در این زمینه صورت گیرد و انرژی‌های تجدیدپذیر جای انرژی‌های فسیلی را بگیرند.

آیا میزان آلایندگی اکوسیستم بر سلامت خانواده نیز تأثیر مخرب بر جای می‌گذارد؟

بله؛ ما با افزایش میزان آلایندگی وضعیت اکوسیستم را برهم زده‌ایم. از نظر سلامت درمانی، ما به جای اینکه به سمت مصرف مواد طبیعی برویم در کشاورزی از انواع کودهای شیمیایی استفاده کرده‌ایم. در دامپروری برای اینکه بیشتر تخم مرغ داشته باشیم مرغ‌هایمان را از فضای آزاد جمع کرده و در قفس کنار هم قرار داده‌ایم. مرغ‌ها فقط دانه می‌خورند و حرکتی نمی‌کنند تا صرفاً برای ما تخم مرغ بیشتری تولید کنند. بعد به آنها مواد شیمیایی هم می‌دهیم تا بیشتر چاق شوند و مرغ‌های گوشتی تولید کنیم و مرغ‌های تخمگذار هم تخم بیشتری بگذارند. این در حالی است که کیفیت این تخم مرغ با کیفیت تخم مرغی که مرغ‌هایش در فضای باز گردش می‌کنند، یکی نیست. از سوی دیگر، کیفیت گوشت گوسفندی که در مراتع چرا می‌کند با گوسفندی که به وسیله انواع مواد شیمیایی رشد می‌کنند، متفاوت است؛ در نتیجه این اقدامات است که آمار سرطان در دنیا روز به روز بالاتر می‌رود و ما شاهد انواع بیماری‌های مختلف هستیم. متأسفانه در بخش درمان نیز بشر امروز در اکوسیستم دخالت کرده و ما جای خود را زیاد و جای حیوانات را که سهمی همانند ما از کره زمین دارند، تنگ کرده‌ایم؛ از این رو زنجیره غذایی از حالت طبیعی خود خارج شده و در نتیجه ما شاهد بیماری‌های بسیار نادر و عجیبی در بخش سلامت نیز هستیم که آمار آن نگران‌کننده است. برخی اوقات این بیماری‌ها به مرحله پاندمیک نیز می‌رسند؛ مانند کرونا. از سوی دیگر، ما از نظر روانی نیز زندگی ماشینی را انتخاب کرده‌ایم و فن‌آوری‌های جدید روز به روز شتاب بیشتری به خود می‌گیرند. درست است که همه این‌ها در زندگی امروز آسایش فیزیکی به همراه می‌آورند، اما آرامش درونی را به هم می‌ریزند. در نتیجه امروزه بین جوانان تقریباً ارتباطات اجتماعی محو شده و به نوعی از بین رفته و این موضوع تأثیرات مخرب قابل توجهی از خود بر جای گذاشته است. به عنوان مثال، در حال حاضر تعریف خانواده نسبت به گذشه تغییر یافته و امروزه موضوعی به نام خانواده دیگر رنگ باخته و عملاً وجود ندارد و تعریفی هم که هم‌نسلان ما از خانواده دارند، رنگ باخته و دیگر همانند گذشته نیست. از سوی دیگر به لحاظ تحولات کره زمین نیز سیستم غذایی و نظام اجتماعی دستخوش تحولات مختلف و منفی شده و گویی همه دست به دست هم داده‌اند تا کره زمین را در ششمین خطر انقراض خود قرار دهند.

در مورد استفاده از انرژی‌های بادی و نقش آن در سلامت خانواده توضیح می‌دهید؟

در حال حاضر برقی که ما در کشور تولید می‌کنیم از حامل‌های انرژی فسیلی تولید می‌شود. بیش از ۹۰ درصد برق کشور توسط نفت، گاز، گازوئیل، مازوت و انواع سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود. هنگامی که ما این سوخت‌ها را در نیروگاه تبدیل به انرژی برق می‌کنیم، آلایندگی‌های زیادی ایجاد می‌شود، به طوری که آمار رسمی در ایران در این زمینه می‌گوید حدود ۲۰ درصد از کل آلایندگی‌هایی که ما در کشور تولید و روانه طبیعت می‌کنیم ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی در نیروگاه‌های برق است. حال اگر بخواهیم این میزان برق را تولید کنیم اما هیچگونه آلایندگی ایجاد نکنیم باید مواد سوختی مصرفی خود را تغییر دهیم و به سمت انرژی تجدیدپذیر برویم. این در حالی است که اگر ما همان مقدار تولید برق را به جای اینکه برویم در نیروگاه‌ها با سوخت فسیلی تولید کنیم، آن را از طریق انرژی بادی یا پنل‌های خورشیدی تولید کنیم، دیگر هیچگونه آلایندگی ایجاد نمی‌شود که در اصطلاح به آن انرژی تجدیدپذیر می‌گویند؛ چون هیچگونه اثر سویی از خود بر طبیعت برجای نمی‌گذارد. اگر ما در کشورمان بتوانیم از این سیستم برای تولید برق مورد نیازمان استفاده کنیم به میزان قابل توجهی از حجم آلایندگی‌های مخرب می‌کاهیم.