به گزارش آتیه آنلاین، مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی از افزایش ۲۰۰ هزار نفری تعداد بیمه‌شدگان سازمان و همچنین کاهش ۱۵ هزار نفری بیمه‌های بیکاری در سه ماهه نخست ۱۴۰۲ خبر داد و در ارتباط با روند کاهشی مقرری بگیران بیمه بیکاری در سه ماهه ابتدای امسال به نسبت زمان مشابه در سال قبل گفت: «براساس آخرین برآوردهای انجام شده از اطلاعات سال ۱۴۰۱، در این سال برای نزدیک به ۱۷۵ تا ۱۷۶ هزار نفر بیمه بیکاری واریز می‌شد، اما اکنون این آمار در سه ماهه نخست سال جاری با کاهشی ۱۵ هزار نفره به عدد ۱۶۰ هزار نفر رسیده است».

میرهاشم موسوی افزود: در طول دو سال گذشته اشتغال در کشور رونق خیلی خوبی گرفته است، به گونه‌ای که اکنون در آمارهای مربوط به بیمه تأمین اجتماعی و بیمه بیکاری به ترتیب شاهد افزایش و کاهش آن‌ها در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ هستیم.

کاهش مقرری بگیران بیمه بیکاری در دو سال اخیر

رابطه میان «بیمه تأمین اجتماعی» و «بیمه بیکاری» یک رابطه‌ معکوس است به این معنا که هرچه نرخ اشتغال رسمی و بیمه شده در کشور بیشتر افزایش یابد و افراد جویای کار به‌ویژه بیکارشدگانِ ناگهانی بیشتر جذب بازار کار رسمی شوند، از میزان پرداخت مقرری بیکاری و نرخ مشمولان آن کاسته می‌شود.

به این ترتیب، کاهش ۱۵ هزار نفری مقرری بگیران بیمه بیکاری در سه ماهه نخست سال جاری، از یک طرف به معنای کاهش نرخ تعدیل، اخراج و بیکاری کارگران شاغل است و از سوی دیگر، نشان از افزایش فرصت‌های شغلی جدید برای بیکارشدگان و افراد جویای کار دارد.

بنابراین کاهش تعداد مقرری‌بگیران بیمه بیکاری، یک اتفاق مثبت است؛ آمارها نشان می‌دهد مسیر نزول مشمولان بیمه بیکاری از سال گذشته و قبل از آن آغاز شده است. در پایان سال ۹۹ حدود ۲۳۰ هزار نفر از سازمان تأمین اجتماعی مقرری دریافت می‌کردند که این تعداد در ۲ سال گذشته از ۱۷۴ هزار و ۳۰۰ نفر به ۱۶۷ هزار نفر در ۱۴۰۱ کاهش یافته است.

براساس آمارهای رسمی، در اردیبهشت امسال استان اصفهان با ۱۵ هزار و ۴۸۰ نفر بیشترین و استان کهگیلویه و بویراحمد با ۴۷۵ نفر کمترین تعداد مقرری‌بگیران را در میان استان‌های کشور دارند.

بیشترین کاهش بین سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ اتفاق افتاده است؛ براساس آمار و اطلاعات معاونت بیمه‌ای تأمین اجتماعی، تعداد کل مقرری‌بگیران بیمه بیکاری تا پایان آذرماه ۱۴۰۱ به ۱۷۰ هزار و ۶۴۵ نفر رسیده بود که این تعداد به معنای یک نزول جدی در بازه زمانی یک‌ساله است؛ شمار مقرری‌بگیران بیمه بیکاری در سال قبل‌تر (۱۴۰۰) در همین مدت حدود ۱۸۶ هزار و ۴۲۲ نفر بوده است که ۱۳۷ هزار و ۹۴۱ نفر از آنان را مردان و ۸۳ هزار و ۲۸۸ نفر را زنان تشکیل می‌دادند.

هزینه‌های پرداخت بیمه بیکاری برای تأمین اجتماعی

مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری به افراد بیکار شده، بستگی به سابقه پرداخت حق بیمه آنان در زمان فعالیت در عرصه کار و اشتغال دارد، اما در نهایت میزان پرداخت این مقرری برای افراد مجرد از ۳۶ ماه و برای افراد متاهل نیز از ۵۰ ماه بیشتر نخواهد شد. در هر حال، پرداخت مقرری بیمه بیکاری برای سازمان تأمین اجتماعی که نهادی خود-اتکا و بدون وابستگی به خزانه بیت‌المال است، «هزینه جدی» در بردارد.

سازمان تأمین اجتماعی در ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۰۵ هزار و ۴۱۱ میلیارد ریال به مقرری‌بگیران بیمه بیکاری پرداخت کرده است. متوسط جمع مبلغ پرداختی بابت مقرری‌بگیران بیمه بیکاری در هر ماه به میزان ۱۱ هزار و ۷۱۲ میلیارد ریال بوده که در این مدت به افرادی که به طور غیرارادی از کار بیکار شده اند، پرداخت شده است.

تأمین اجتماعی همچنین اقداماتی برای حمایت از افراد بیکارشده انجام داده است. تدوین و صدور بخشنامه مورخ ۲۷ مهرماه ۱۴۰۰ با موضوع «بازنگری فرایند واگذاری بررسی اشتغال مقرری بگیران بیمه بیکاری توسط کارگزاری‌های رسمی سازمان» یکی از اقدامات سازمان برای حمایت از افراد بیکارشده بوده است.

به این ترتیب، کاهش نرخ مقرری بگیرانِ بیکاری به معنای بهبود وضعیت تعادل سازمان و کاهش هزینه‌های مستمر ماهانه‌ آن است؛ به گفته‌ علی‌اکبر عیوضی، عضو هیأت مدیره کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی تهران، هرچه پرداخت مقرری بیمه بیکاری کمتر شود، سازمان منابع و نقدینگی بیشتری برای انجام تعهدات مستمر خود در مقابل بیمه‌شدگان شاغل و بازنشسته در اختیار خواهد داشت.

اثرات مثبت کم شدن مقرری‌بگیرانِ بیکاری

عیوضی در گفت‌وگو با آتیه آنلاین افزود: سازمان باید ماهانه به بازنشستگان و از کارافتادگان و بازماندگان مستمری بپردازد، از سوی دیگر، ارائه خدمات درمانی به بیمه‌شدگان، نیازمند منابع ریالی مکفی است؛ با این حساب، وقتی تعداد مقرری‌بگیران بیمه بیکاری کاهش می‌یابد، منابع سازمان برای انجام تعهدات الزامی آن بیشتر و بهتر حفظ می‌شود و می‌تواند خدمات باکیفیت‌تری به جامعه‌ هدف ارائه دهد.

او اضافه کرد: ضمن اینکه کاهش نرخ مقرری بگیران بیمه بیکاری، یک پیام خوش دیگر هم دارد؛ فضای اشتغال کشور و ایجاد فرصت‌های شغلی برای بیکارشدگان، بهبود نسبی یافته است؛ بیکاری ناگهانی کاهش یافته و بیکارشدگان توانسته‌اند سر کار بروند.

عیوضی، افزایش ناگهانی درخواست‌کنندگان بیمه بیکاری در سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰ را معلول بحران کرونا و تعطیلی‌های ناخواسته آن دانست و گفت: بعد از خاتمه بحران، بازار کار به یک ثبات نسبی دست یافته است و براساس آمارها بسیاری از بیکارشدگان آن دوران توانسته اند، شغل جدید پیدا کنند.

او ابراز امیدواری کرد: روند کاهش مشمولان بیمه بیکاری با شتاب بیشتر ادامه داشته باشد و تا پایان امسال یا سال آینده، ۴۰ یا ۵۰ درصد از نرخ فعلی مقرری‌بگیران صندوق بیکاری کاسته شود.

بیکاری ناخواسته، اتفاقی دردناک برای فرد شاغل است و براساس قانون، سازمان تأمین اجتماعی موظف به حمایت از افرادی است که ناگهانی و برخلاف میل خود بیکار شده‌اند اما هرچه تعداد کمتری ناخواسته بیکار شوند، سربار مالی سازمان کاهش می‌یابد؛ روند فعلی، یک روند مثبت است. تعداد مقرری‌بگیران بیمه بیکاری در طول ۲ سال از بیش از ۱۸۰ هزار نفر در ۱۴۰۰ به حدود ۱۶۰ هزار نفر در ۱۴۰۲ رسیده است؛ با بهبود فضای اشتغال و تامین امنیت شغلی کارگران می‌توان امیدوار بود که در آینده‌ای نه چندان دور، تعداد افرادی که هر ماه مقرری بیکاری می‌گیرند، از ۱۰۰ هزار نفر هم کمتر باشد.