سهم شستا را در اقتصاد کشور نمی‌توان نادیده گرفت. در این میان یکی از مهم‌ترین هلدینگ‌های زیرمجموعه شرکت سرمایه‌گذاری تأمین (شستا) شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تأمین یا همان تیپیکو است. میرهاشم موسوی، مدیرعامل تأمین‌اجتماعی در تشریح اهمیت این شرکت تأکید دارد که این حوزه از دو سطح اهمیت برخوردار است؛ نخست از منظر نقشی که در سلامت و تأمین نیازهای درمانی کشور دارد و دیگر از نظر نقش سهام‌داری بازنشستگان سازمان.
موسوی در عین حال نقش مهم حوزه دارو در امنیت و سلامت کشور را مورد تأکید قرار داده و گفت: «تا زمانی که تولید در این حوزه بدون مشکل ادامه دارد، اهمیت این صنعت به خوبی مشخص نمی‌شود، اما وقتی صدای کمبود یک دارو در کشور به گوش می‌رسد، متوجه اهمیت این صنعت می‌شویم.» مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی با تأکید بر اینکه در دولت، وزارت تعاون، تأمین‌اجتماعی و شستا نگاه حمایتی از حوزه دارو وجود دارد، گفت: «صنعت دارو یکی از اولین اولویت‌های ما در سازمان تأمین‌اجتماعی است و در مباحث تأمین مالی سازمان همواره این صنعت در بالاترین سطح قرار دارد. ما نیز از نظر حاکمیتی مسئول برطرف کردن نگرانی‌های مطرح شده در این حوزه هستیم.»
او همچنین برای حل مشکلات نقدینگی و تأمین ارز در حوزه دارو، قول مساعد داده و گفت: «در جاهایی که می‌توانیم، حتماً کمک خواهیم کرد تا چرخ تأمین سرمایه این صنعت را به جلو
حرکت دهیم.»
اصلاح پرتفوی تولید
ابراهیم بازیان، مدیرعامل شستا نیز در این زمینه به مشکلات موجود در زمینه تولید دارو اشاره کرده و تأکید دارد: «متأسفانه به صورت ناخواسته در این حوزه به سمتی حرکت کردهایم که امروز درگیر مشکلات نقدینگی و تخصیص ارز هستیم که بخشی از مشکلات به نوع نگاه حاکم در مجموعه برمیگردد.» او ضمن تأکید بر جهت‌گیری صادراتی در شرکت‌های دارویی، بیان کرد: «یکی از چالش‌های مهم ما عدم تولید متناسب با نیاز بازار است و برای رسیدن به نقطه مطلوب نیازمند اصلاح پرتفوی تولید هستیم و نباید زیر بار تولید هر محصولی برویم.» او از تأمین، تولید، توزیع و مصرف به عنوان چهار بُعد مهم حوزه دارو در تأمین‌اجتماعی نام برد و گفت: «این بخش، اقتصاد قابل‌توجهی دارد که مدیریت اقتصاد این معادله چهار بُعدی سخت است.»
ضرورت وصول مطالبات
مدیرعامل شستا با بیان اینکه امروز برای حل مشکلات دارویی کشور، باید نگاه ویژه‌ای به اقتصاد دارو داشته باشیم، گفت: «بازار دارو فقط تولید نیست بلکه اقتصاد دارو نیز بسیار مهم است. در این زمینه نیاز است شرکت‌های تولیدکننده دارویی مشاور اقتصادی داشته باشند.» ابراهیم بازیان با تأکید بر اینکه باید در موضوع وصول مطالبات شرکت‌های دارویی، یک تأمل جدی صورت گیرد، گفت: «اگر وصول مطالبات در حوزه دارویی کشور به شیوه فعلی ادامه پیدا کند کار بسیار سخت خواهد شد و لازم است این تغییر رویه اساسی از نقطه تحویل و شرکت‌های تولیدی آغاز شود بنابراین این موضوع باید در گروه دارویی تأمین در اولویت قرار بگیرد.»
مدیرعامل شستا همچنین بر اصلاح سبد محصولات دارویی متناسب با نیاز بازار تأکید کرد و گفت: «در این زمینه لازم است برنامه‌ریزی مناسبی صورت گیرد. ما در شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی به دنبال حل مشکلات شرکت‌ها با استفاده از ظرفیت‌های درون مجموعه هستیم.» او در عین حال یکی از راهبردهای جدی شستا را سرمایه‌گذاری در بخش‌های استراتژیک همچون دارو دانست و گفت: «موضوع دارو یکی از بحث‌های مهم و نیاز ضروری و اجتناب‌ناپذیر کشور است و صنعت داروسازی به دلیل ارتباط با سلامت آحاد مردم نیازمند نگاه استراتژیک است.»
نیازهای صنعت دارو
ابراهیم بازیان با بیان اینکه صنعت دارو نیاز جدی به توسعه، نوسازی و بهسازی دارد، افزود: «واحدهای تولیدی دارویی ما جهت بالا بردن سطح بهره‌وری خود، نیازمند توسعه خطوط و روزآمد کردن هستند.» مدیرعامل شستا همچنین با اشاره به جایگاه دارویی ایران در منطقه گفت: «با توجه به شعار سال و تأکید مقام معظم رهبری به رشد تولید، صنعت دارویی ما نیازمند سرمایه‌گذاری و توجه به توسعه تولید دانش‌بنیان دارد که امیدواریم با همدلی و همکاری، بتوانیم تولید این صنعت را که تضمینی بر امنیت و سلامت جامعه است زنده نگه داریم.»
بازیان ادامه داد: «شستا این آمادگی را دارد که در اجرای طرح‌های توسعه‌ای و بهسازی واحدهای تولیدی اقدامات و کمک‌های لازم را ارائه دهد. ما در شستا از طرح‌های توسعه‌ای استقبال می‌کنیم و اگر لازم باشد در خصوص سرمایه‌گذاری‌های جدید نیز آماده همکاری هستیم.»
تولید دانش‌بنیان
منصور نکویی‌نیا، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تأمین (تیپیکو) نیز در صنعت دارویی کشور بر اهمیت رویکردهای نوآورانه و به‌کارگیری دانش و فناوری روز دنیا و سرمایه انسانی شایسته، جهت تأمین داروی باکیفیت و در دسترس آحاد جامعه تأکید دارد. او با بیان اینکه بیش از ۹۵ درصد تولید دارو در داخل کشور انجام می‌شود، به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص رشد تولید و تولید دانش‌بنیان اشاره و بیان کرد: «به یاری خدا و با همت جامعه نخبگان و مجموعه بزرگ نخبه علمی که در اختیار داریم، درصدد بهینه‌سازی روش‌های تولید و فناوری‌های نوین هستیم. در این زمینه ظرفیت افزایش تولید و صادرات به کشورهای دیگر را مورد نظر قرار داده‌ایم و با بالا بردن ظرفیت تولید محصولات دارویی باکیفیت و ارزش افزوده بالا و نیز با آوردن دستگاه‌های جدید و به‌روز دنیا می‌توانیم گام مهمی در عرضه محصولات دارویی و صادرات آن‌ها به بازارهای جهانی داشته باشیم.»
صادرات به ۴۰ کشور
شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تأمین (تیپیکو) در بخش صادرات دارو و مواد اولیه نیز اقدامات متعددی داشته و تولیدات آن به بیش از ۴۰ کشور دنیا صادر می‌شوند و برای توسعه بازار صادراتی آن نیز تلاش‌های متعددی صورت می‌گیرد. به گفته مدیرعامل هلدینگ دارویی تأمین، هم‌اکنون این مجموعه با ۱۱ کشور در قاره‌های مختلف وارد مذاکره شده و هدف نهایی آن ورود به بازار صادراتی کشورهای اروپایی است.
منصور نکویی‌نیا با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری پیرامون توسعه تجارت خارجی، تأکید دارد: «در ساختار جدید شستا که سال پیش تصویب شد مدیریت مبادلات تجاری و امور بین‌الملل در راستای توسعه تجارت خارجی و توجه ویژه به امر صادرات ایجاد شده است. امروز با توجه به وضعیت اقتصاد کشور، صادرات یک ضرورت مهم است.» او افزود: «یک بُعد توسعه تجارت خارجی برنامه‌ریزی و بُعد دیگر آن سرمایه‌گذاری است. باید در تمام شرکت‌ها و زیرمجموعه‌های شستا برنامه‌ریزی لازم جهت مناسب و متناسب‌سازی تولیدات و محصولات جهت ارائه به بازارهای خارجی صورت پذیرد. باید جنس صادراتی تولید کنیم یعنی کیفیت‌بخشی، فناوری برتر، بهره‌وری و دانش‌بنیانی. وقتی جنس صادراتی تولید می‌کنیم باید خودمان صادر کنیم. توجه به توسعه تجارت بین‌الملل از راهبردهای شستاست.»
بهسازی تولید آمپول
در میان اقدامات متعدد تیپیکو، اردیبهشت‌ماه سال جاری نیز پروژه‌های خط سرنگ از پیش پر شده (پریفیلد) و بهسازی بزرگترین سایت تولید آمپول کشور در داروسازی کاسپین تأمین افتتاح شد. این پروژه با هدف بهبود خطوط تولید با تمرکز بر صادرات و افزایش ظرفیت به همراه خط جدید سرنگ از پیش پرشده (پریفیلد) افتتاح شد. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی (شستا) در حاشیه این آیین گفت: «موضوع دارو یکی از بحث‌های مهم و نیاز ضروری و اجتناب‌ناپذیر کشور است و صنعت داروسازی به دلیل ارتباط با سلامت آحاد مردم نیازمند نگاه استراتژیک است.» ابراهیم بازیان با بیان اینکه صنعت دارو نیاز جدی به توسعه، نوسازی و بهسازی دارد، افزود: «واحدهای تولیدی دارویی ما جهت بالابردن سطح بهره‌وری خود، نیازمند توسعه خطوط و روزآمد کردن هستند.» امیدواریم با توجه به ظرفیت‌های خوبی که واحدهای تولیدی ما در بخش دارو دارند، خصوصاً شرکت داروسازی کاسپین تأمین که ۳۰ درصد نیاز آمپول کشور را تأمین می‌کند، توجه ویژه‌ای به توسعه محصول، توسعه بازار و صادرات دارو صورت پذیرد.
معرفی چهار ماده مؤثره
از دیگر اتفاقات مهمی که در یک سال گذشته در مجموعه تیپیکو رخ داده می‌توان به حضور در نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران (اکسپو) اشاره کرد که در این قالب چهار ماده مؤثره بهینه‌سازی و بومی شده توسط متخصصان شرکت دانش‌بنیان تحقیقاتی و مهندسی توفیق دارو به نمایش گذاشته شد و بر این اساس رئیس‌جمهوری نیز به بازدید از این توانمندی‌ها پرداخت.
از دیگر دستاوردهای تیپیکو در یک سال گذشته می‌توان به پایان یافتن عملیات ساخت بزرگترین خط تولید داروی ضدسرطان در سال گذشته اشاره کرد؛ مجموعه‌ای که بزرگترین تولیدکننده داروی ضدسرطان کشور است و با بهره‌برداری از خطوط جدید شرکت داروسازی فارابی، به بزرگترین تولیدکننده داروهای ضدسرطان کشور تبدیل می‌شود. برای تولید این خط نیز از ظرفیت‌های بومی و نخبگان دانشگاهی کشور بهره‌گیری شده و به کمک داروهای تولیدی در این واحد از خروج ارز از کشور جلوگیری شده و علاوه بر آن فعالیت‌های صورت گرفته قابلیت ارزآوری برای کشور دارد. این خط جدید قابلیت تولید تمام داروهای ضدسرطان را دارد و در شرایطی که داروهای مصرفی این حوزه اکثراً وارداتی بودند، توانسته شرایط را به سمتی هدایت کند که بخش مهمی از داروهای ضدسرطان مورد نیاز داخل در این خط تولید شود.
تولید هشت برابری آنتی‌بیوتیک
همان‌طور که اشاره شد با توجه به تأمین حدود یک‌سوم نیاز دارویی کشور در مجموعه تیپیکو، در دوران شیوع کرونا نیز فعالیت‌های این مجموعه دارای اهمیتی خاص بود، به‌گونه‌ای که آبان‌ماه سال گذشته زمانی که پس از محدودیت‌های کرونایی بار دیگر فعالیت‌ها در سطح جامعه به حالت عادی بازگشت، شاهد تولید هشت برابری آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور بودیم. به عبارت دیگر در هفت‌ماهه اول سال گذشته مجموع تولید سوسپانسیون‌های آنتی‌بیوتیکی شرکت‌های تابعه وزارت رفاه به۱۱ میلیون و ۳۱۱ هزار و ۶۹ عدد رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل «رشد هشت برابری» داشت. بر این اساس در شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ دارویی تیپیکو بیش از ۱۲ میلیون عدد از انواع سوسپانسیون آنتی‌بیوتیک تولید شد.
بحث تولید سرم از دیگر موضوعات مهم پیگیری شده در این هلدینگ دارویی بود که حتی وزیر بهداشت در این زمینه تأکید کرده بود که بی‌نیازی از واردات سرم و تولید آن در کشور از مهم‌ترین اولویت‌های دارویی کشور است. در این زمینه کارخانجات داروپخش به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان دارو و سرم کشور هفت قلم از انواع سرم‌ها را تولید می‌کنند و خط جدید سرم این شرکت از فناوری بسیار پیشرفته و کیفیت مطلوبی برخوردار است. از سوی دیگر به منظور تأمین نیاز داخل با وجود نگاه صادرات‌محور در این مجموعه، به هیچ عنوان صادرات سرم انجام نمی‌شود.
مواد اولیه پیش‌ساز دارو
علاوه بر موارد اشاره شده، مجموعه دارویی تأمین از گذشته تاکنون نقش مهمی در بخش تأمین مواد اولیه دارو، تولید دارو و بخش عمده توزیع داروی کشور داشته و در این زمینه شاهد افزایش بیش از ۷۰درصدی تولیدات این بخش بوده‌ایم. در مجموعه دارویی تأمین ۵۰ درصد مواد اولیه پیش‌ساز دارو تولید شده و در نهایت این هلدینگ سهمی۳۰درصدی از تولید داروهای مختلف را به خود اختصاص می‌دهد. به بیان دیگر از ۳۰۰۰ داروی تولید کشور ۱۷۰۰ مورد آن‌ها در این مجموعه تولید می‌شود، این در حالی است که ۹۷ درصد داروی مورد نیاز کشور در داخل تولید می‌شود.
همچنین شرکتی مانند شیمی‌دارو داروپخش بزرگترین تولیدکننده داروهای اعصاب و روان و آنتی‌بیوتیک در کشور به شمار می‌رود که احداث دو خط تولیدی جدید را هم آغاز کرده است.
بحث حمل‌ونقل دارو از دیگر موضوعات مهم زنجیره دارو در کشور است. در گذشته در این حوزه از خودروهای ۶۰۸ و ۸۰۸ استفاده می‌شد که دارای کابینت‌های فلزی بودند و در تمامی مناطق گرمسیر و سردسیر کشور مورد استفاده قرار می‌گرفتند. اما امروزه وجود ایسوزهای مجهز و کامل در صنعت حمل‌ونقل موجب شده توزیع استاندارد و بهینه صورت گیرد. همچنین سیستم حمل‌ونقل دارویی کشور به صورت ترکیبی است و در سیستم غذایی و دارویی نکات و حساسیت‌های ویژه‌ای وجود دارد که توجه به آن‌ها از ضروریات این حمل‌ونقل است.
نظر شما