همه‌گیری‌ کرونا، جنگ‌های تجاری و درگیری‌های ژئوپلیتیکی، چالش‌های زیادی را برای صنعت تولید ایجاد کرده است. نتایج یک نظرسنجی اخیر در بین مدیران تولید نشان می‌دهد که ۴۴ درصد پاسخ‌دهندگان، خطرات زنجیره تأمین را جزو سه نگرانی اصلی خود می‌دانند. به همین خاطر، شرکت‌های تولیدی قصد دارند بخش‌هایی از تولید خود را با هدف افزایش انعطاف‌پذیری در برابر نوسانات بیرونی، اشتراکی کنند. برای مثال، زنجیره خرده‌فروشی اروپایی (C&A)، قصد دارد سالانه ۸۰۰ هزار شلوار جین را در یک کارخانه آلمانی تولید کند و والمارت متعهد شده تا ۳۵۰ میلیارد دلار اضافی تا سال ۲۰۳۰ برای اقلامی که در ایالات متحده ساخته یا مونتاژ می‌شوند، هزینه کند.
با این حال، جابه‌جایی تولید به کشورهایی با هزینه‌ نیروی کار بالا به صرفه نیست. شرکت‌ها نمی‌توانند تنظیمات و فناوری تولید فشرده‌ مورد استفاده در کشورهایی مانند هند، چین و ویتنام را تکرار کنند. تولید مقرون‌به‌صرفه مستلزم سرمایه‌گذاری در خودکارسازی و دیجیتالی کردن فرایندهای تولید است. به عنوان مثال، تعدادی از تولیدکنندگان دوچرخه در اروپا، در حال حاضر قصد دارند تولید قاب را با استفاده از فرایندهای کاملاً خودکار به کشورهای پرهزینه منتقل کنند.
اما در حالی که تولیدکنندگان بزرگ قادر به انتقال سرمایه‌گذاری‌های سنگین مورد نیاز در حجم بالا هستند، تولیدکنندگان در مقیاس کوچک این توانایی را ندارند. آن‌ها نمی‌توانند به‌طور کامل از فرایندهای تولید ماشین‌آلات سنگین استفاده کنند؛ چراکه هزینه‌های زیادی را متحمل می‌شوند. به همین خاطر یک مدل تولید جدید، یعنی تولید به عنوان یک سرویس (PaaS)، به عنوان راه‌حلی برای این مشکل در حال ظهور است.

مالکیت تجهیزات صنعتی
این مدل‌های جدید که به عنوان یک سرویس جدید هم شناخته می‌شوند، استفاده از تجهیزات را از مالکیت آن جدا می‌کنند. در سال‌های گذشته، در ابتدا ارائه‌دهندگان سرویس‌های نرم‌افزاری به یک مدل اشتراکی برای محصولات خود روی آوردند که نمونه‌های موفق آن، پلتفرم‌هایی مانند نتفلیکس یا اسپاتیفای هستند. در محیط‌های صنعتی هم ابتدا مدل‌های خدماتی در سطح اجزای تولید مجزا مورد آزمایش قرار گرفتند که دستگاه برش لیزری یک نمونه از این خدمات اشتراکی مجزاست. اما مدل‌ تولید جدید (PaaS) این رویکرد را به دامنه‌ کل یک کارخانه گسترش می‌دهد. این مدل جدید سه فاکتور تولید انعطاف‌پذیر، اشتراک دارایی و تحول مالی را پشتیبانی می‌کند.
تولید انعطاف‌پذیر به این معناست که در تعداد محدودی از دسته‌های محصولی، کارخانه‌ها می‌توانند چندین محصول مختلف را در یک فرایند تولید بسازند. در واقع یک تولیدکننده قالب‌گیری تزریقی می‌تواند جعبه‌های ذخیره مایعات و پالت‌های صنعتی را با استفاده از ابزارهای مختلف روی یک دستگاه تولید کند. با این حال، در بیشتر موارد، این محصولات نیازمند فرایندهای خاصی هستند که توانایی تغییر تولید را به محصولات کاملاً متفاوت محدود می‌کند، اما کارخانه‌ها همچنان می‌توانند انواعی از همان محصول را تولید کنند. به عنوان مثال، پورشه خط تولید چندگانه‌ای را توسعه داده که می‌تواند قطعات خودور را هم برای پورشه و هم برای سایر برندها تولید کند.
از سوی دیگر، اشتراک دارایی با به اشتراک گذاشتن یک کارخانه، به تولیدکنندگان کوچک‌تر که حجم کافی برای استفاده کامل از ظرفیت تجهیزات تولید خودکار را ندارند، کمک می‌کند تا بتوانند از برخی مزایای تولید کارخانه‌های بزرگ‌تر برخوردار شوند. مطمئناً، به اشتراک گذاشتن تسهیلات با شرکت‌های غیرمرتبط باعث ایجاد خطرات انطباق، ضدانحصار و مالکیت معنوی می‌شود. پس مکانیسم‌های حفاظتی مورد نیاز است، مانند مکانیسم‌هایی که معمولاً در تأمین‌کنندگانی که به چندین مشتری رقیب خدمت می‌کنند، یافت می‌شود. به عنوان مثال، هنگام بازدید مشتریان از سایت‌های تولید، محصولات مهم باید از دید خارج شوند و داده‌های حساس کاملاً از هم جدا شوند.
اما این مدل چه تحول مالی ایجاد خواهد کرد؟ این مدل جدید، استفاده از تجهیزات را از مالکیت جدا می‌کند، چراکه سرمایه‌گذاران خارجی دارایی‌های تولیدی را تأمین مالی و مالکیت می‌کنند. در بسیاری موارد، سرمایه‌گذاران خارجی ممکن است تمایلی به قبول تمام ریسک‌های مرتبط با دارایی، به‌ویژه استفاده‌ بی‌حدوحصر از خط تولید خود را نداشته باشند. از این رو برخی ریسک‌ها را می‌توان به‌گونه‌ای دیگر حل‌وفصل کرد. مثلاً شرکت‌های بیمه می‌توانند از طریق محصولات انتقال ریسک، مانند گارانتی فنی در دسترس بودن، این ریسک را کنترل کنند، یا کاربران می‌توانند ضمانت‌های استفاده‌ درست به کارخانه‌ها ارائه دهند.
این کارخانه‌ها که مدل‌های جدید را ارائه می‌دهند هنوز به‌طور کامل اجرایی نشده‌اند، اما نمونه‌ موفقی از آن در آلمان وجود دارد که می‌توان از آن‌ الگوبرداری کرد؛ شرکت فروشگاه قطعات هوشمند.

فروشگاه قطعات پورشه
تولیدکننده خودروهای اسپرت پورشه برای بهره‌مندی کامل از نوآوری‌های حوزه‌ فناوری در تولید قطعات شاسی، نیاز به دسترسی به یک شرکت تولید قطعات به‌روز داشت، اما کارخانه‌های تولید قطعات برای توزیع هزینه‌های سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف، به استفاده‌ بالا نیاز دارند. پورشه به عنوان یک تولیدکننده کوچک، حجم کافی برای استفاده کامل از یک فروشگاه چاپی جدید را نداشت، به همین دلیل تصمیم گرفت رویکردی غیرمتعارف در پیش بگیرد. این تولیدکننده‌ خودرو، شرکت (Smart Press Shop GmbH & Co) را به عنوان یک سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌ ساخت قطعات تأسیس کرد که با تأمین مالی توسط کنسرسیومی از بانک‌ها پشتیبانی می‌شود. فروشگاه قطعات هوشمند (SPS) یک شرکت بسیار انعطاف‌پذیر است که در تولیدات با اندازه‌های کوچک به‌طور کارآمد تخصص دارد و تولید انعطاف‌پذیر مانند تعویض ابزار کاملاً خودکار، خط خالی لیزری و بسیاری موارد دیگر را امکان‌پذیر می‌کند. سیستم تولید انعطاف‌پذیر این شرکت در ترکیب با ساختار سرمایه‌گذاری مشترک این فرصت را فراهم می‌کند تا ظرفیت اضافی را به دیگر خودروسازان منتقل کند.
از طریق ترکیب تولید و اشتراک‌گذاری انعطاف‌پذیر، فروشگاه قطعات هوشمند می‌تواند الزامات کیفیت پورشه را با هزینه‌های رقابتی برآورده کند. این مدل اشتراک‌گذاری در آلمان به‌طور کامل عملیاتی شده و به عنوان یک تأمین‌کننده‌ مستقل در بازار عمل می‌کند. این شرکت، قطعات بدنه‌ پورشه را تولید می‌کند و انتظار می‌رود به زودی به تأمین‌کننده سطح یک برای سایر خودروسازی‌ها تبدیل شود. این کار شرکت قطعات هوشمند اثبات کرده که این مدل به مقیاس بزرگ هم شدنی است.

مزایای متعدد برای همه
بسیاری از تولیدکنندگان می‌توانند از این مدل تولید جدیده بهره‌مند شوند و مازاد سود خود را در جهت نوآوری مورد استفاده قرار دهند. همچنین این امکان جدید، این فرصت را برای تولیدی‌های کوچک‌تر فراهم می‌کند که دارایی‌های سطح بزرگ‌تری را اداره کنند و ظرفیت‌های خود را توسعه دهند. به‌طور مثال می‌توانند نقاط تماس خود با مشتریان را توسعه و خدمات بهتر پشتیانی به مشتریان ارائه دهند که در بهبود رضایت مشتری بسیار مؤثر است.
علاوه بر این، مدل جدید تولید (PaaS) یک طبقه دارایی جدید برای سرمایه‌گذاران خارجی ایجاد می‌کند. در این روش، سرمایه‌گذاران خارجی به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در دارایی‌های غیرقابل سرمایه‌گذاری دسترسی خواهند داشت و می‌توانند پرتفوی خود را در سایه افزایش عدم اطمینان بازار متنوع کنند. تجزیه و تحلیل بازار نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری خارجی در کارخانه و ماشین‌آلات از طریق مدل (PaaS) به‌طور بالقوه می‌تواند به ۷۲ تا ۹۸ میلیارد دلار در سال بالغ شود، از جمله ۲۲ تا ۲۶ میلیارد دلار در ایالات متحده و چین و ۵ تا ۷ میلیارد دلار در آلمان. علاوه بر این، مدل جدید تولید (PaaS) با حل چالش‌های تولید از طریق امکان اشتراک‌گذاری و فراهم کردن سطوح بالایی از ظرفیت تولید، بازسازی مجدد را از نظر اقتصادی امکان‌پذیر می‌کند. این امر به نوبه‌ خود، طول زنجیره تأمین و انتشار (CO۲) را کاهش می‌دهد و به ایجاد یک صنعت تولید پایدار کمک خواهد کرد.

منبع: CNBC