سازمان تأمین‌اجتماعی برای سربازان وظیفه، بیمه‌ای به نام «بیمه سربازی» ارائه می‌دهد. این بیمه، دو مزیت اصلی دارد:

• جبران خسارت در صورت بروز حادثه
• اضافه کردن سابقه کاری

جبران خسارت

بیمه سربازی، مسئولیت جبران خسارت‌های ناشی از حوادثی را که در طول خدمت سربازی اتفاق می‌افتد، به عهده می‌گیرد. این حوادث می‌تواند شامل این موارد باشد:

• حوادث ناشی از کار
• حوادث ناشی از بیماری
• حوادث ناشی از تصادف

در صورت بروز هر یک از این حوادث، بیمه سربازی هزینه‌های درمانی، ازکارافتادگی و فوت را به عهده می‌گیرد.

اضافه کردن سابقه کاری

یکی دیگر از مزایای بیمه سربازی، امکان اضافه کردن مدت زمان خدمت سربازی به سابقه کاری است. این موضوع می‌تواند در زمان بازنشستگی، مزایای مالی قابل توجهی برای سربازان به همراه داشته باشد.

شرایط دریافت بیمه سربازی

برای دریافت بیمه سربازی باید شرایط زیر را داشته باشید:

• تابعیت ایرانی
• مشمولان خدمت سربازی
• داشتن حداقل دو سال سابقه پرداخت حق‌بیمه تأمین‌اجتماعی

پنج سال است بیمه‌شده اجباری تأمین‌اجتماعی هستم. قبل از بیمه‌پردازی‌، ۲۴ ماه خدمت سربازی انجام داده‌ام. آیا خرید خدمت سربازی به‌ صورت غیرحضوری نیز انجام می‌گیرد؟

بله؛ با توجه به فراهم شدن زمینه اخذ اطلاعات دوره خدمت سربازی بیمه‌شدگان از سازمان وظیفه عمومی به ‌صورت فایل تجمیعی‌، بیمه‌شده متقاضی خرید خدمت سربازی که شروع و پایان خدمت سربازی او بعد از تاریخ 7/5/1385 است علاوه بر مراجعه حضوری‌ می‌تواند در صورت داشتن شرایط مربوطه از طریق سامانه خدمات غیرحضوری سازمان تأمین‌اجتماعی به نشانی (es.tamin.ir) و با ورود به منوی بیمه‌شدگان- امور بیمه‌شدگان - خرید خدمت سربازی‌، نسبت به محاسبه و پرداخت حق‌بیمه مدت سربازی خود اقدام کند. البته لازم به یادآوری است اخذ تقاضای خرید خدمت سربازی در سرویس غیرحضوری سازمان تأمین‌اجتماعی برای افرادی است که در سنوات گذشته درخواست احتساب سوابق سربازی منجر به پرداخت حق‌بیمه آن نشده باشد، لذا بیمه‌شدگانی که قبلاً به ‌صورت حضوری درخواست کرده اما حق‌بیمه مربوطه را خارج از مهلت مقرر پرداخت کرده‌اند و در نهایت برای آن‌ها در سیستم تأمین‌اجتماعی سابقه ایجاد نشده؛ اگر درخواست مجدد برای تجدید محاسبه داشته باشند، باید از طریق مراجعه حضوری به شعبه تأمین‌اجتماعی اقدام کنند.

مقرری‌بگیر بیمه بیکاری هستم‌. در سال ۹۱ الی ۹۲ دو سال خدمت سربازی انجام داده‌ام. در حال حاضر ۵۴ سال سن دارم و چون بعد از اتمام دوره مقرری‌ با احتساب مدت‌زمان دریافت بیمه بیکاری‌ سابقه‌ام به ۱۵ سال می‌رسد، حال سؤالم این است غیر از بیمه‌شدگان اجباری‌، مقرری‌بگیران بیمه بیکاری نیز می‌توانند نسبت به خرید خدمت سربازی خود اقدام کنند؟ و آیا کل حق‌بیمه مربوطه باید توسط بیمه‌شده پرداخت شود؟

طبق مقررات‌، کلیه بیمه‌شدگانی که به هر نحو حق‌بیمه خود را به سازمان تأمین‌اجتماعی پرداخت کرده یا پرداخت می‌کنند از قبیل بیمه‌شدگان اجباری‌، گروه‌های خاص بیمه‌ای‌، مستمری‌بگیران بازنشسته‌، ازکارافتاده و بازماندگان بیمه‌شده متوفی که خدمت سربازی رفته و همچنین مقرری‌بگیران بیمه بیکاری (مانند شما) و... که بعد از تاریخ 7/5/1385 خدمت سربازی انجام داده‌اند، اگر حداقل دو سال سابقه پرداخت حق‌بیمه داشته باشند، مجاز به خرید خدمت سربازی خود هستند. در ضمن 7/30 حق‌بیمه توسط بیمه‌شده پرداخت می‌شود و 23/30 بقیه به عهده دولت است.

۱۸ ماه است سابقه بیمه اختیاری دارم و قبلاً نیز دو ماه بیمه اجباری بودم‌. سه سال قبل نیز به مدت ۲۰ ماه خدمت سربازی انجام داده‌ام. با توجه به اینکه در حال حاضر شاغل و بیمه‌پرداز نیستم، آیا می‌توانم حق‌بیمه دوران سربازی را پرداخت کنم‌؟

حداقل سابقه لازم برای خرید خدمت سربازی دو سال است‌. در ضمن طبق رأی شماره ۱۴۴۱ مورخ 16/10/1399 هیأت عمومی ‌دیوان عدالت اداری‌، شاغل و بیمه‌پرداز بودن متقاضی در زمان درخواست خرید خدمت سربازی الزامی‌ نیست‌، اما با توجه به اینکه سابقه شما هم‌اکنون جمعاً ۲۰ ماه است‌، هنگامی ‌که سابقه پرداخت حق‌بیمه شما به دو سال برسد می‌توانید نسبت به خرید خدمت سربازی به ‌صورت مراجعه حضوری به شعبه تأمین‌اجتماعی و یا از طریق سامانه خدمات غیرحضوری سازمان تأمین‌اجتماعی اقدام کنید.

دو ماه است در یک شرکت تولیدی شاغل و بیمه‌پرداز هستم. قبل از اشتغال در این شرکت مدت ۲۴ ماه به ‌عنوان افسر وظیفه خدمت سربازی را انجام داده‌ام و تصمیم دارم نسبت به خرید سابقه خدمت سربازی اقدام کنم. چون در ایام خدمت سربازی با توجه به تخصص رشته تحصیلی‌ام جمعاً به مدت شش ماه در ساعات غیراداری در یک شرکت تولیدی اشتغال داشتم و کارفرما در این مدت ضمن ارسال لیست برای من حق‌بیمه نیز پرداخت کرده، حال سؤالم این است آیا خرید ۲۴ ماه خدمت سربازی به کسر ایام بیمه‌پردازی دوران خدمت سربازی است؟

با توجه به بند «۲» ماده (۴) قانون تأمین‌اجتماعی و امعان نطر به مواد (۲۱)، (۹) و (۶) قوانین اختصاصی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه مشمولان نظام وطیفه در ایام خدمت سربازی به عنوان پرسنل نیروهای مسلح محسوب می‌شوند و مشمول خدمات بیمه‌، درمان‌، بازنشستگی و... بوده و به طور تمام‌وقت در خدمت نیروهای مسلح هستند؛ لذا پرداخت حق‌بیمه در زمان اشتغال به کار کارکنان وظیفه نیروهای مسلح در ساعات غیراداری فاقد وجاهت قانونی است‌، پس در این ارتباط در مواردی که افراد پس از پایان خدمت سربازی در ردیف بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی قرار گیرند و متقاضی خرید خدمت سربازی خود باشند و پس از بررسی مشخص شود که در طول خدمت وظیفه به اعتبار اشتغال در کارگاه‌های مشمول قانون تأمین‌اجتماعی دارای سابقه پرداخت حق‌بیمه هستند، سازمان تأمین‌اجتماعی بدون کسر ایام بیمه‌پردازی در طول خدمت سربازی‌، نسبت به احتساب کل سوابق خدمت نظام وظیفه اقدام می‌کند. همچنین در مواردی که بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی در طول دوره خدمت سربازی با انعقاد قرارداد، مدتی مبادرت به پرداخت حق‌بیمه مشاغل آزاد یا بیمه اختیاری کرده باشند از تاریخ تحقق همپوشانی‌، مبالغ حق‌بیمه‌های پرداختی به بیمه شده مسترد و به تبع آن سابقه ایجاد شده مربوط به دوره همپوشانی از سیستم حذف می‌شود.

من چندین سال است بیمه‌شده سازمان تأمین‌اجتماعی هستم و در خصوص مقررات این سازمان اطلاعات زیادی ندارم. درباره خرید خدمت سربازی بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی چند سؤال داشتم: آیا خدمت سربازی همه بیمه‌شدگان برای احتساب سابقه بیمه، باید خریداری و مبلغی پرداخت شود؟ در زمان درخواست خرید خدمت سربازی، لازم است فرد بیمه‌شده حتماً پرداز باشد؟ نحوه محاسبه خرید خدمت سربازی به چه صورت است؟

بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی اگر قبل از تاریخ 7/5/85 خدمت سربازی را انجام داده باشند و قبل و بعد از خدمت (هر دو مورد قبل از تاریخ مذکور) دارای سابقه پرداخت بیمه اجباری نزد تأمین‌اجتماعی بوده، صرف‌نظر از اینکه در تاریخ تقاضا بیمه‌پرداز باشند یا نباشند، بر اساس رأی دیوان عدالت اداری و به استناد ماده (۹۵) قانون تأمین‌اجتماعی از پرداخت حق‌بیمه دوران سربازی معاف بوده و در صورت درخواست بیمه‌شده، مدت خدمت سربازی او بعد از تأیید مراجع مربوطه، به عنوان سابقه پرداخت حق‌بیمه در سیستم تأمین‌اجتماعی ذخیره می‌شود، اما چنانچه بیمه‌شده فاقد شرایط لازم در ماده (۹۵) قانون باشد (یعنی قبل از خدمت فاقد سابقه و یا بعد از خدمت فاقد آن باشد) در این صورت باید نسبت به خرید خدمت اقدام کند. همچنین طبق رأی دیوان عدالت اداری اگر انجام خدمت سربازی بعد از تاریخ ۷/۵/۸۵ صورت گرفته باشد، در هر صورت باید مدت زمان خدمت سربازی مندرج در کارت پایان خدمت خریداری شود. در این خصوص قبلاً مقرر شده بود بیمه‌شده در زمان تقاضای خرید خدمت‌، باید بیمه‌پرداز تأمین‌اجتماعی باشد، اما طبق دادنامه شماره ۱۴۴۱ مورخ ۱۶/۱۰/۱۳۹۹ الزام به بیمه‌پرداز بودن متقاضی در زمان تقاضا حذف شده، لذا بیمه‌شدگانی که تمایل به خرید خدمت سربازی دارند، قبل از تاریخ تقاضا باید حداقل دو سال سابقه پرداخت حق‌بیمه داشته باشند، در این حالت شعبه تأمین‌اجتماعی میانگین حقوق و مزایای مشمول کسر حق‌بیمه ظرف آخرین دو سال قبل از تقاضا را ضربدر ۳۰ درصد، سپس ضرب‌در مدت خدمت سربازی، (طبق کارت پایان خدمت) کرده، از حاصل به دست آمده 2330 به عهده دولت و 730 مابقی توسط بیمه‌شده (به صورت نقدی یا اقساط) پرداخت خواهد شد. یادآوری چند نکته نیز ضروری است مبنی بر اینکه بعضی از بیمه‌شدگان فکر می‌کنند با کارت معافیت هم می‌توان خدمت سربازی را خریداری کرد، اما صرفاً افرادی که به سربازی اعزام و خدمت کرده‌اند، می‌توانند از این قانون استفاده کنند. همچنین غیر از مراجعه حضوری، در راستای اجرای طرح خدمات غیر حضوری سازمان تأمین‌اجتماعی، بیمه‌شدگان متقاضی خرید خدمت سربازی می‌توانند در صورت داشتن شرایط مربوطه از طریق سامانه خدمات غیرحضوری هم به نشانی (es.tamin.ir) و با ورود به منوی بیمه‌شدگان - محاسبه خرید خدمت سربازی اقدام کنند.

شوهرم که ۲۸ سال سابقه پرداخت حق‌بیمه داشت اخیراً از دنیا رفته است. او چند هفته قبل از فوت، مراحل خرید خدمت سربازی را انجام داد، اما به علت فوت ناگهانی موفق به پرداخت حق‌بیمه آن نشد. آیا بازماندگان جهت استفاده بیشتر از مستمری متعلقه می‌توانند نسبت به پرداخت حق‌بیمه سربازی متوفی اقدام کنند؟

طبق مقررات اگر بازماندگان تا سه ماه بعد از فوت بیمه‌شده درخواست پرداخت حق‌بیمه خدمت سربازی متوفی را داشته باشند، بعد از اعلام بدهی توسط شعبه تأمین‌اجتماعی به بازماندگان و پرداخت حق‌بیمه، خدمت سربازی بیمه‌شده متوفی به عنوان سابقه آنها در سیستم تأمین‌اجتماعی ذخیره می‌شود. البته اگر درخواست بازماندگان بعد از سپری شدن مهلت سه ماهه مذکور باشد، پرونده جهت اظهارنظر نهایی به اداره کل امور بیمه‌شدگان ستاد مرکزی ارسال می‌شود.

من ۵۹ سال سن دارم و دارای ۱۹ سال سابقه بیمه تأمین‌اجتماعی هستم‌. در شماره قبلی نشریه در خصوص خرید خدمت سربازی به عنوان سابقه پرداخت حق‌بیمه مطلبی مشاهده کردم. در دوران دفاع مقدس در سال ۱۳۶۵ به مدت یک سال به صورت داوطلب در جبهه حضور داشتم. با توجه به اینکه در حال حاضر بیمه‌پرداز نیستم، آیا همانند خرید خدمت سربازی می‌توانم با خرید یک سال خدمت مدت حضور در جبهه، بعد از رسیدن به ۶۰ سالگی تمام و جمعاً با 20 سال سابقه بازنشسته شوم؟

بله؛ کلیه بیمه‌شدگانی که به هر نحو حق‌بیمه خود را به سازمان تأمین‌اجتماعی پرداخت کرده و یا پرداخت می‌کنند، چنانچه در بازه زمانی دوران دفاع مقدس یعنی ازتاریخ 31/6/1359 تا تاریخ 27/5/1367 (آغاز و پایان جنگ تحمیلی) در مناطق جنگی و عملیاتی حضور داشتند (حضور افراد در مناطق امنیتی درگیر و عملیاتی مراقبت از مرزها در خارج از تاریخ‌های مذکور به عنوان سابقه حضور در جبهه محسوب نمی‌شود) با ارائه گواهی لازم از مراجع اعزام‌کننده قبلی، چنانچه قبل از تاریخ تقاضای خرید خدمت حضور در جبهه، حداقل دو سال سابقه پرداخت حق‌بیمه به تأمین‌اجتماعی را داشته باشند، می‌توانند نسبت به خرید مدت مورد نظر خود اقدام کنند. ضمناً قبلاً مقرر شده بود که متقاضی باید در زمان در خواست بیمه‌پرداز باشد، اما طبق دادنامه شماره ۱۴۴۱ مورخ 16/10/1399 دیوان عدالت اداری، الزام به بیمه‌پرداز بودن متقاضی خرید خدمت مدت زمان حضور در جبهه، در زمان درخواست حذف شده است. نحوه محاسبه حق‌بیمه آن نیز عبارت است از: میانگین حقوق و مزایای مشمول کسر حق‌بیمه ظرف آخرین دو سال قبل از تقاضا ضربدر مدت حضور در جبهه ضرب‌در ۳۰ درصد که از کل میزان حق‌بیمه، پرداخت 2330 به عهده دولت و 730 مابقی به صورت نقدی یا اقساطی توسط بیمه‌شده پرداخت می‌شود.