آرزو ذکایی‌فر در گفت وگو آتیه‌آنلاین خاطرنشان کرد: سازمان بهزیستی کشور براساس  جزء ۸ از بند پ ماده ۵۷ قانون احکام دائمی به عنوان  متولی سلامت اجتماعی در کشور با اولویت پیشگیری از آسیبهای اجتماعی مشخص شده است و بر همین اساس نیز رصد آسیب‌های اجتماعی را از سال ۱۳۹۰ در دستور کار  قرار داده است  که از این طریق بتواند ضمن شناسایی وضعیت آسیب‌های اجتماعی در کشور، تمرکز و توجه بیشتری به روند تغییر آسیب‌های اجتماعی و عوامل تعیین کننده آن در کشور داشته باشد.

وی در بیان اهداف ماموریتی این دبیرخانه عنوان کرد: شناخت وضعیت موجود و داشتن تصویر روشن از آسیب های اجتماعی  در استان های کشور، روند تغییرات آسیب‌های اجتماعی، شناسایی عوامل تعیین کننده، تبدیل  روند جریان‌ها، مسایل خرد و کلان  آسیب‌های اجتماعی و از همه مهم‌تر طراحی و اجرای برنامه‌های موثر در کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی اولویت دار با لحاظ  وضعیت  اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی هر استان و توجه به عوامل محافظ و خطر در برنامه ریزی های کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی از عمده ترین اهداف این دبیرخانه هستند.

ذکایی فر بااشاره به انجام پیمایش آسیب‌های اجتماعی ۴۷۶ شهرستان گفت: سازمان بهزیستی کشور  وضعیت آسیب‌های اجتماعی اولویت دار تمام استان‌های کشور  را  در سه سال پیاپی  مورد رصد قرار داده است و از اواخر سال گذشته ضمن رصد و مطالعه تمام شهرستان‌های کشور بر اساس آسیب‌های اولویت‌دار، ۴۷۶ شهرستان مورد پیمایش قرار گرفتند و در حال حاضر اطلاعات شهرستان‌ها در حال تحلیل و بارگذاری بر روی سامانه  دبیرخانه است و پس از اولویت بندی ‌آسیب‌های احصاء شده، وارد فاز طراحی و تدوین برنامه‌های مداخلاتی براساس  وضعیت استان و شهرستانها خواهیم شد.

وی با تاکید بر ضرورت بهره‌مندی از ظرفیت استان ها در پیشبرد ماموریت ها  و اهداف دبیرخانه افزود: بر این اساس از سال گذشته دبیرخانه استانی رصد آسیب‌های اجتماعی با حضور  تمام  ذی نغعان ودستگاه‌های مرتبط در حوزه آسیب‌های اجتماعی شکل گرفت و هر استان بطور میانگین سه جلسه  با حضور دستگاه‌های مرتبط با حوزه آسیب‌های اجتماعی در استان ها بمنظور بررسی آسیبهای اولویت دار و تشریک مشاعی و بهره مندی از ظرفیت کلیه دستگاه ها در تدوین پروژه های استانی کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی تشکیل شد.

مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی بهزیستی در معرفی منابع گردآوری اطلاعات آماری و ثبتی دبیرخانه رصد گفت:  مطالعات و  پیمایش‌های سالانه یکی از ظرفیت‌های داده‌ای سازمان بهزیستی در حوزه رصد آسیب‌های اجتماعی است؛ بخش اول آن مطالعات متمرکز بر استان‌ها، بخش دوم بر شهرستان‌ها و بخش سوم داده‌ها از سطح محلات جمع آوری می‌شود که بتوانیم برنامه‌ریزی‌ها  مناسب‌تر و با هدف گذاری بهتری در جهت  کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی انجام دهیم

وی افزود: سامانه‌های ۱۲۳، ۱۴۸۰ و خط ملی اعتیاد از دیگر منابع اطلاعات آماری سامانه رصد است که امیدواریم بزودی تمام این سامانه‌های مرتبط با آسیب‌های اجتماعی به یک سامانه واحد تبدیل جهت رصد مستمر وضعیت موجود و همچنین تدوین و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه محور و مداخلاتی مناسب و موثر ارتقاء یابد.

مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی کشور یادآور شد: در حال حاضر ۳۱ دبیرخانه استانی و  یک دبیرخانه ملی تشکیل شده است. سامانه جامع رصد آسیب‌های اجتماعی که سال گذشته راه اندازی شد در حال حاضر مشغول بروزرسانی و تکمیل بخش‌های مختلف است و به زودی تمام استان‌ها به این سامانه دسترسی پیدا خواهند کرد که بتوانند وضعیت استان‌ را بصورت مستمر رصد کنند و با بهره گیری از ظرفیت دبیرخانه های استانی برنامه های معطوف به زیست بوم اجتماعی استان را بمنظور کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی طراحی و اجرا نمایند.

وی عنوان کرد: داشتن گزارش‌های دقیق و اطلس آسیب‌های اجتماعی بخش بسیار کمک کننده‌ در طراحی برنامه های پیشگیرانه و مداخله ای است که با استفاده از دانش و ظرفیت کارگروه علمی بصورت ۳ سال متوالی اطلس آسیبهای اجتماعی بصورت ملی و استانی در دبیرخانه طراحی انجام شده است.

ذکایی فر تاکید کرد: نکته مهم و حائز اهمیت؛ نحوه استفاده از داده‌ها و منابع آماری چه توسط سازمان بهزیستی و یا در دستگاه‌های است، اینکه بهرحال منابع و داده‌ها متقن و صحیح باشند مسلما جزء الزامات در برنامه ریزی‌ها و تصمیم گیری‌ها است لیکن نکته مهم چگونگی استفاده از این داده‌ها و هدف گذاری مناسب است اقدامی که دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بهزیستی به‌ویژه طی سه سال اخیر انجام داده‌است هدف‌گذاری پروژه‌ها و برنامه‌های ملی و استانی در قالب برنامه‌های آگاه‌سازی و مشارکت اجتماعی بر اساس آسیب‌های اولویت‌دار و عوامل تعیین‌کننده بوده است در جایی به‌عنوان عامل تاثیرگذار و محافظ رشد و تکامل ابتدای کودکی و برنامه پیشگیری محور سطح اول را با تاکید بر سنین ابتدای کودک مورد هدف قرار داده است و در برنامه دیگر خانواده را به‌عنوان مهم‌ترین عامل محافظ در نظر داشته و برنامه آگاه‌سازی خانواده محور را طراحی کرده است که در تمام استان‌ها نیز حدود ۲ سال است که اجرا می‌شود همچنین توجه به ارتقاء و افزایش مهارت‌های فردی را به‌عنوان یکی دیگر از عوامل مهم در نظر داشته و برنامه خودمراقبتی و تاب آوری را در سال گذشته در ۱۴ استان نیازمند به مداخله اجرا کرده است  بنابراین نوع مداخله، سطح مداخله، برنامه و مدل اجرایی آن مسلما بر اساس داده‌های استانی و وضعیت فرهنگی – اجتماعی و بوم شناخنی استان‌ها متفاوت خواهد بود.

وی گفت: سال گذشته به طور مشخص بیش از ۵ میلیون نفر  از آموزش های ما در سطح محلات  در سنین مختلف بهره‌مند شدند ناگفته نماند که در حال حاضر ۲ هزار و ۳۴ نفر تسهیل گر متخصص با ما همکاری دارند افرادی که جژ بخش غیردولتی و عمدتا داوطلب هستند و در طی ۲۰ سال اخیر دوره های آموزشی را از سازمان دریافت کردند  در بانک اطلاعاتی ما وجود دارند و در اجرای برنامه‌های آموزشی نقش موثری را ایفاء می کنند.

ذکایی فر افزود: امیدوارم که با شناخت دقیق مسائل و مهم‌تر از آن عوامل تعیین‌کننده آن و با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های موجود در کشور به ویژه نیروی عظیم و موثر جهادی و داوطلب که همواره نقش موثر را در اجرای برنامه‌های سازمان داشته اند شاهد اثربخشی و مطلوبیت در اجرای برنامه های پیشگیری که همانا پیشگیری مقدم بر درمان است باشیم، چرا که قطعا اجرای برنامه‌های پیشگیری محور از هزینه‌های گزاف مداخلات خواهد کاست.