بر اساس آمار ثبت شده در سامانه بیماری‌های نادر معاونت وزارت درمان و آموزش پزشکی حدود ۱۰۰ هزار بیمار مبتلا به ام- اس شناسایی شده‌اند این در حالی است که این بیماری در بسیاری از بیماران، اگر در مراحل ابتدایی، تشخیص داده شود، قابل کنترل است. شیوع روز افزون این بیماری ما را بر آن داشت تا گفتگویی داشته باشیم با دکتر محمد علی صحراییان، متخصص مغز و اعصاب، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و نایب رییس انجمن ام–اس ایران که در پی می‌آید.

- لطفا در مورد بیماری ام – اس و علت ابتلا به آن توضیحاتی بفرمایید؟

ام - اس یک بیماری مزمن است که عمدتا جوانان را درگیر می‌کند. سن شایع این بیماری نیز عمدتا ۲۰ تا ۴۰ سال است. زنان ۳ تا ۴ برابر مردان بیشتر درگیر این بیماری می‌شوند. علت این مساله هنوز ناشناخته است، اما به نظر می‌رسد نقش یکسری هورمون‌ها در ایجاد یا کنترل بیماری نقش دارند. علت این بیماری تاکنون مشخص نشده است اما به طور کلی یک بیماری چندعاملی است که عوامل محیطی، ژنتیک و گاهی ویروس‌ها می‌توانند در ابتلا به آن نقش داشته باشند. معمولا در فردی که ژن مساعد داشته باشد این بیماری بوجود می‌آید. ژن مساعد هم ژنتیکی نیست. هر فرد نقشه ژنتیک منحصر به فرد خود را دارد و ممکن است نسبت به بعضی از بیماری‌ها بسیار حساس باشد، از اینرو این بیماری وراثتی نیست. این بیماری به عنوان یک بیماری خودایمنی شناخته می‌شود. علتش هم این است که سیستم ایمنی بدن به سیستم اعصاب مرکزی (شامل مغز و نخاع) حمله کرده و آن را غیرخودی می‌شناسد.

- شایع ترین علایم این بیماری کدام ها هستند؟

علایم این بیماری بر اساس اینکه این التهاب و حمله در چه نقاطی از سیستم عصبی اتفاق می‌افتد، متفاوت است. یکی از شایع‌ترین علایم بیماری ام - اس تاری دید است که به دلیل التهابی که در عصب بینایی پدید می‌آید معمولا حرکات چشم هم دردناک می‌شوند. از علایم دیگر می‌توان به بی‌حسی اندام‌ها اشاره کرد به‌طوری که فرد دچار احساس گزگز یا سوزن‌سوزن شدن در اندام‌ها می‌شود، بیمار همچنین دچار ضعف در اندام‌های تحتانی یا نیمه بدن و در نتیجه اختلال در حرکت می‌شود. علامت بعدی که کمتر شایع است، اختلال تعادل است که بیمار دچار عدم تعادل یا اختلال در انجام حرکات ظریف می‌شود.

- آیا درمانی برای بیماری ام- اس وجود دارد یا فقط در حد کنترل است؟

بیماری ام - اس یک بیماری مزمن است که محدود به یکی، دو سال نیست. این بیماری، درمانی به صورت قطعی ندارد اما می‌شود به صورت نسبی آن را کنترل کرد. روند این بیماری در افراد و سنین مختلف هم متفاوت است.

- لطفا در مورد جدیدترین یافته های علمی در درمان این بیماری توضیحاتی بفرمایید ؟

مهمترین یافته‌های جدید استفاده از روشهای سلولی است که فعلا در مرحله تحقیقات اولیه هستیم. سلول درمانی و ایمنوتراپی (روشی درمانی برای برخی بیماری‌ها از جمله سرطان است که با تحریک یا سرکوب پاسخ دستگاه ایمنی عمل می‌کند) که در حال تحقیقات هستیم اما مهمترین یافته استفاده از داروهای پرقدرت در مراحل آغازین بیماری است که می‌توان با استفاده از داروها موثرتر عوارض بیماری را کمتر کرد .