منصوره توسلی، کارشناس ارشد روانشناسی ورزشی وزارت ورزش و جوانان در گفتگو با آتیه‌آنلاین درباره اهمیت حفظ سلامتی در سالمندی توضیحات بیشتری ارائه کرده است:

با توجه به پیرشدن جامعه ایران چه تمهیداتی باید برای سالمندان اندیشیده شود؟

از آنجایی که زندگی سالمندان مواجه با محدویت‌های خاصی است و سالخوردگی باعث اختلال رابطه فرد با محیط می‌شود و با توجه به اینکه روند رو به افزایش پیری جمعیت کشور پیش‌بینی و رفع نیازها از الزامات گوناگون این دوران بیش از هر زمانی شایسته توجه است. به همین دلیل باید سعی شود که در بر نامه ریزی های محیطی سازگارسازی محیط با شرایط خاص سالمندان در نظر گرفته شود این مناسب‌سازی باید ضمن ایجاد تساوی فرصت‌ها و رعایت حقوق افراد سالخورده زمینه‌های لازم برای مشارکت این قشر از جامعه در تعاملات اجتماعی جهت استفاده از فضای شهری را تسهیل و امکان زندگی مستقل را برای سالمندان فراهم کند. به بیان دیگر سالمندان تمایل دارند تا با انجام مسئولیت‌ها و ایجاد روابط اجتماعی با دیگران ثابت کنند که همچنان از توانایی لازم برای انجام اموراتشان برخوردارند.

آیا فضاهای شهری نیازهای سالمندان را برای امنیت بیشتر و جلوگیری از حوادثی که سلامت آنان را تهدید می‌کند مرتفع می‌کنند؟

بدیهی است که پاسخ منفی است زیرا این قشر از جامعه به دلیل عدم برخورداری از محیط مناسب شهری و منزل با مشکلات زیادی روبرو هستند. از اینرو استانداردسازی و طراحی‌ خانه‌ها و محیط شهری می‌تواند باعث سهولت انجام کارها و استقلال فرد سالمند شود. سالمندان نیاز به محیطی دارند که سازگار با ناتوانی‌هایشان باشد. این در حالی است که اکثر منازل برای افراد جوان طراحی می‌شود و این طراحی زندگی سالمندان را با مشکل مواجه می‌کند. ایجاد محیط‌هایی بدون مانع با تسهیل دسترسی برای همه یکی از راهکارهای ارتقاء کیفیت زندگی برای کلیه افراد جامعه به‌ویژه افراد سالمند و ناتوان است. همه افراد جامعه باید قادر باشند آزادانه و بدون خطر در محیط پیرامون خود اعم از خانه و اماکن عمومی شهری تردد کنند واز کلیه حقوق اجتماعی برخوردار شوند.

چه عواملی باعث می‌شود که فرد سالمند در شهر احساس آرامش کند؟

بی‌شک عوامل متعددی مانند کاربری اراضی بافت شهری و دسترسی به مناظر شهری بر طراحی شهری تاثیرگذار است. شهر دوستدار سالمند شهری است که در آن کهنسالان و مردم عادی هر دو به یک اندازه از حقوق شهروندی برخوردار باشند و نه تنها شهر با سالمند غریبه نباشد بلکه باید استانداردهای شهری هم برای آسایش سالمند رعایت شده باشد. تا زمانیکه سالمند به دلیل مشکلات موجود در محیط شهر، خانه و آپارتمان ناچار است به دیگران تکیه کند جامعه نمی‌تواند از همه پتانسیل‌های موجود بهره‌مند شود و در نهایت عدالت اجتماعی هم معنایی نخواهد داشت.

لطفا در مورد نقش حمایتی خانواده هم توضیحاتی بفرمایید؟

خانواده به عنوان یک منبع حمایتی حیاتی به افراد سالمند کمک می‌کند تا تعاملات اجتماعی خود را حفظ و تداوم بخشند و آن‌ها را در مقابل مسائلی مانند احساس تنهایی، انزوای اجتماعی و افسردگی محافظت کند. تعدادی از سالمندان در کنار دیگر افراد خانواده زندگی می‌کنند و همیشه عضوی از خانواده همراه و کنار آنان است تا نیازهای آنان را مرتفع کند ولی گروه دیگری از آنان به صورت تنها در خانه خود زندگی می‌کنند و در صورت بروز هرگونه مشکلی کسی نیست که به آنان کمک کند.

آیا محیط زندگی سالمندان به اندازه کافی امن هست که بتوانند به‌راحتی در آن زندگی کنند؟

باید سالمندان را به ساختمان‌هایی که دارای ضرایب امنیتی است منتقل کنیم. بعضی از راه‌های ایمن‌سازی منازل عبارتند از تغییر شیب‌های شدید و یا پله‌ها بر اساس توانایی فرد سالمند، نصب هشداردهنده‌های دود و آتش‌سوزی نزدیک اتاق خواب‌ها و آشپزخانه و نصب هشداردهنده منواکسیدکربن در هر طبقه. مسیر فرار از آتش را باید طرح‌ریزی کرده و با چراغ‌هایی در موقع سانحه روشن شوند، مسیرهای ورود و خروج به اتاق‌ها باید خالی از هرگونه مانع باشد. وسائل ارتباطی مانند تلفن و زنگ همسایه در صورت امکان در دسترس فرد باشد. اگر سالمند احتیاج به استفاده از ویلچر دارد راهروهای خاصی برای حرکت ویلچر باید به‌وجود آید و شماره تلفن‌های مهم و اورژانس بر روی تابلوی بزرگی نوشته شود تا سالمند به راحتی بتواند آنها را بخواند.

چه توصیه دیگری برای بهبود شرایط زندگی سالمندان دارید؟

با توجه به اینکه سالمندی فرصتی برای استراحت و لذت بردن از زندگی است لازم است با در نظر گرفتن نیازهای اساسی روحی و مراقبتی شرایط مناسب برای سپری‌کردن این دوره از زندگی میسر باشد زیرا که داشتن محیطی امن در زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است.