«هادی ابوی» دبیر کل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران در گفت‌وگو با آتیه آنلاین، به بررسی برخی از مهمترین دلایل نبود نیروی کار لازم برای اشتغال در برخی کارگاه‌ها و مشکلات ناشی از این وضعیت پرداخته است.
دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران گفت: «در برخی مشاغل وجود کار و نبود نیروی کار لازم تبدیل به یک چالش برای بازار کار شده است. در واقع برخی مشاغل؛ به‌ویژه در بخش‌های صنعتی و تولیدی با وجود بسترهای مهیای اشتغال، متقاضی اشتغال به‌کار ندارند که این مسأله نیازمند چاره‌اندیشی است».
او اضافه کرد: «علت اصلی کمبود تقاضا برای اشتغال در برخی مشاغل به حقوق و دستمزد پایین مربوط می‌شود. در شرایطی که یک زندگی حداقلی خانوار کارگری در بسیاری شهرها نیازمند دستمزد بیش از ۱۵ میلیون تومانی است، جامعه کارگری با ۵۰ درصد این درآمد به سختی امورات خود را می‌گذرانند».
این فعال حوزه بازار کار ادامه داد: «نیروی کار با اضافه‌کاری و درآمد حدود ۱۰ میلیون تومان به دلیل هزینه‌های بالای تأمین معیشت و دیگر ضروت‌های زندگی، طبیعتاً نباید تمایلی به اشتغال در کارهای با درآمد پایین خواهد داشت. این بخش از نیروی کار در این شرایط، فعالیت در حوزه تاکسی‌های اینترنتی، مشاغل کاذب و غیررسمی را با درآمد بالاتر به فعالیت در حوزه اشتغال رسمی در محیط کار صنعتی را ترجیح می‌دهد».
ابوی در ادامه توضیح داد: «برخی کارفرمایان حتی با وجود درخواست و ظرفیت بالای اشتغال در کارگاه‌ها، قادر به تأمین نیروی کار لازم برای فعالیت، راه‌اندازی و گسترش فعالیت کارگاه نیستند و در این وضعیت، طبیعتاً تعادل عرضه و تقاضای نیروی کار در برخی مشاغل بر هم می‌خورد».
او همچنین افزود: «در این شرایط حتی کاریابی‌ها امکان تأمین نیروی کار لازم برای اشتغال در کارهای مربوطه را ندارند و حتی با وجود ظرفیت‌های موجود در فرصت‌های شغلی، بسیاری کارگران تمایل به کار در این مشاغل ندارند».
جذابیت درآمدی در کارهای غیرحضوری
ابوی در ادامه با اشاره به جذابیت‌های کارهای غیررسمی تأکید کرد: «اکنون بسیاری افراد با اشتغال در کارهای با ماهیت غیرحضوری و با استفاده از بسترهای الکترونیک و مجازی حتی با وجود اشتغال در منزل، درآمدهای مناسبی دارند و از این فرصت‌ها برای درآمدزایی و گذران امور زندگی بهره‌مند می‌شوند. این افراد به هیچ عنوان با وجود دستمزدهای پایین قانونی، اشتیاقی به کار در حوزه‌های صنعتی و تولیدی ندارند و اشتغال غیرحضوری در منزل را به کار در صنایع ترجیح می‌دهند. طبیعتاً آسیب‌ها و سختی کار در کارگاه‌های صنعتی نسبت به برخی مشاغل دیگر با درآمدهای مناسب، بیشتر است؛ به‌ویژه جوانان حاضر به تحمل این شرایط با وجود حقوق و دستمزد پایین نیستند».
او اضافه کرد: «در واقع نیروی کار جدای از منابع و میزان درآمدی مشاغل، فضای کارگاهی و مزایا و معایب شغل‌ها را بررسی کرده و سپس اقدام به اشتغال در یک موقعیت شغلی می‌کند.»
این فعال حوزه کار گفت: «البته صرف هزینه اندک برای راه‌اندازی برخی مشاغل و اشتغال به‌کار در فعالیت‌های غیرحضوری نیز به عنوان یکی دیگر از مزیت‌های تمایل کارجویان به اشتغال در این شغل‌ها و دوری از مشاغل رسمی کارگاه‌های صنعتی و تولیدی است».
شرط اقبال کارجویان به کارهای رسمی
دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ادامه داد: «در حال حاضر دستمزدهای قانونی نیروی کار به اندازه کافی تأمین‌کننده نیازهای معیشتی، مسکن، درمان و دیگر هزینه‌های خانوار کارگری نیست. دولت‌ها باید کمک به تأمین معیشت خانوارهای کارگری را در دستور کار داشته باشند تا از این طریق بخشی از مشکلات این گروه مولد برطرف شود. در این وضعیت است که اقبال گروه‌های کارگری به اشتغال در مشاغل مختلف، ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای بازار کار و تأمین نیروی کار موردنیاز کارفرمایان را شاهد خواهیم بود».
تأثیر کم مهارت در جذب کارجویان
ابوی در ارتباط با تأثیرگذاری موضوع مهارت در راستای به‌کارگیری نیروی کار نیز گفت: «موضوع مطرح شده مهارت در ارتباط با کمبود نیروی کار در برخی مشاغل، تأثیرگذار نیست. در این وضعیت کارفرمایان با وجود راه‌اندازی کارگاه، خلق گسترده فرصت‌های شغلی و تلاش برای برگزاری دوره‌های مهارت‌آموزی در جذب نیروی کار برای اشتغال در کارگاه‌ها موفق نیستند. حتی در این صورت تمایلی به حضور در کارگاه‌ها از سوی کارجویان وجود ندارد و تنها دلیل آن به نبود دستمزدهای عادلانه در حوزه مشاغل رسمی بازمی‌گردد».
او افزود: «در حوزه مهارت‌آموزی نیز خصوصی‌سازی آموزش مهارت در مراکز غیردولتی زمینه عدم تمایل به کسب مهارت و ایجاد برخی اختلال‌ها در حوزه آموزش مهارت، چالش‌هایی را برای تربیت و تأمین نیروی کار ماهر ایجاد کرده است. در این ارتباط همچنین ضعف در حوزه فرهنگ کار و نبود برنامه‌های مربوط به ارتقای مهارت‌آموزی در دهه‌های گذشته، بخشی از مشکلات بازار کار و تناقض در وجود فرصت‌های شغلی و افراد بیکار را موجب شده است».
این کارشناس حوزه کار اضافه کرد: «گسترش بی‌رویه فرهنگ دانش‌محوری و کسب مدارک دانشگاهی بدون توجه لازم به مهارت‌آموزی نیز در ایجاد شرایط کنونی و بازار کار بی‌تأثیر نبوده است. این موارد در کنار عدم پرداخت حقوق و دستمزد کافی به نیروی کار، تشدید عدم تعادل عرضه و تقاضای بازار کار موجب شده است.»
او افزود: «آسیب دیگر ناشی از ترویج بی‌رویه فرهنگ دانشگاه‌محوری به رشد انتظارات و توقعات حوزه اشتغال نیروی کار بازمی‌گردد؛ به این شکل که کارجویان با در دست داشتن مدارک معتبر دانشگاهی و طی کردن مدارج بالای تحصیلات، به درستی انتظار اشتغال در کارهای با ماهیت درآمدی و حتی سطوح پایین اجتماعی ندارند.»
دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران تأکید کرد: «به عبارتی، نبود تعادل و تعامل در حوزه‌های آموزش دانشگاهی و مهارت‌آموزی، بی‌توجهی به کارکرد همزمان این دو مورد و مهیا نکردن بسترهای دو نوع آموزش در کنار یکدیگر، ایجاد و گسترش بخشی از مشکلات بازار کار را فرهم کرده است. در واقع نیروی کار بدون مهارت و دارای تحصیلات دانشگاهی طبیعتاً در بازار کار جایی ندارد و در نقطه مقابل، کارجویان ماهر بدون تحصیلات دانشگاهی نیز مشکلاتی در بازار کار تجربه می‌کنند.»
نظر شما