اما شاید برخی از دانش آموزان و والدین سوالاتی در مورد ضرورت و نحوه کمک گرفتن از مشاور تحصیلی داشته باشتد در این مطلب به برررسی وظایف مشاور تحصیلی می‌پردازیم تا اهمیت این موضوع را برای شما روشن کنیم.

وظایف یک مشاور تحصیلی

یک مشاور تحصیلی خوب فردی است که با روش‌های برنامه‌ریزی، شیوه‌ها و تکنیک‌های مختلف درس خواندن و نظریه‌های آموزشی به‌خوبی آشنا باشد و بتواند دانش تئوری خود را در قالب یک برنامه منسجم در اختیار دانش‌آموز قرار دهد. برخی از مهم‌ترین وظایف یک مشاور تحصیلی عبارتند از:

• برنامه‌ریزی اصولی:

داشتن یک برنامه درست و اصولی به دانش‌آموز کمک می‌کند تا بتواند زمان خود را مدیریت کند و در کنار انجام وظایف درسی، زمانی را به تفریح و انجام امور شخصی اختصاص دهد. برنامه‌ای که درست و بر اساس نظریه‌های یادگیری طرح‌ریزی شده باشد، شامل مرورهای منظم، پیش‌مطالعه دروس، روزخوانی و انجام تکالیف است. چنین برنامه‌ای دانش‌آموز را به سمت یادگیری عمیق‌تر هدایت می‌کند و ابزاری قوی برای کمک به چرخه آموزشی است.

• نظارت بر عملکرد دانش‌آموز:

بررسی عملکرد روزانه، هفتگی و ماهانه دانش‌آموز به او کمک می‌کند تا متوجه اشتباهات، نقاط ضعف و نقاط قوت خود شود و برای برطرف مشکلات و تقویت توانایی‌های خود تلاش کند. این فرآیند همچنین در نظم‌پذیری دانش‌آموز نقش دارد و به مرور زمان باعث مسئولیت‌پذیری بیشتر او خواهد شد.

• آموزش روش‌ صحیح مطالعه هر درس:

هر درسی نیاز به روش خاصی برای مطالعه دارد. خلاصه نویسی، نکته‌برداری، حاشیه‌نویسی، کمک گرفتن از مطالعه چند حسی و ... تکنیک‌های مختلفی هستند که برای خواندن دروس مختلف به کار می‌روند و اگر به جا و درست استفاده شوند، تاثیری باورنکردنی در روند یادگیری دانش‌آموز خواهند گذاشت؛ اما متاسفانه در کلاس درس معمولا مجالی برای پرداختن به این روش‌ها نیست و بسیاری از دانش‌آموزان نحوه درست مطالعه دروس خود را نمی‌دانند. به همین دلیل وجود یک مشاور تحصیلی که با توجه به شرایط و ویژگی‌های فردی دانش‌آموز، تکنیک‌های مختلف را به او بیاموزد، اهمیت پیدا می‌کند.

• ایجاد انگیزه و اعتماد به نفس در دانش‌آموز:

هرچند انگیزش درونی تاثیر شگفت‌تری بر افراد می‌گذارد؛ اما نمی‌توان اثر انگیزش بیرونی را نادیده گرفت. عوامل مختلفی مثل صحبت‌های انگیزشی، تاکید روی پیشرفت‌ها و نقاط قوت و هدف‌گذاری درست می‌توانند در افزایش انگیزه و اشتیاق دانش‌آموز برای درس خواندن موثر باشند.

• راهنمایی والدین دانش‌آموز:

بی‌شک والدین در مسیر رشد و پیشرفت دانش‌آموز مهم‌ترین نقش را ایفا می‌کنند. به همین دلیل نیاز است تا با روش‌های اصولی تشویق، تنبیه و هدایت فرزندانشان آشنا باشند. یک مشاور تحصیلی خوب موظف است تا با راهنمایی پدر و مادر دانش‌آموز و ارائه گزارش‌های ماهانه یا هفتگی به آنها در این فرآیند کمک کند.

• کمک به کنترل اضطراب و استرس:

دانش‌آموزان زیادی در مدارس به دلایل مختلف با استرس دست و پنجه نرم می‌کنند. مشاور تحصیلی با ارائه راهکارهای اثبات شده برای مدیریت استرس و اضطراب و کمک برای پیاده‌سازی آنها به کنترل استرس دانش‌آموزان کمک می‌کند. علاوه بر این، داشتن یک برنامه مشخص و درس خواندن اصولی به خودی خود، می‌تواند به کاهش استرس ناشی از عدم انجام درست و به‌موقع تکالیف کمک کند.

• کمک به انتخاب مسیر شغلی و هدف‌گذاری مناسب:

داشتن هدف مشخص برای آینده، نه‌تنها باعث افزایش انگیزه دانش‌آموز می‌شود؛ بلکه باعث جلوگیری از اتلاف انرژی، زمان و هزینه نیز خواهد شد. یک مشاور تحصیلی با بررسی نقاط قوت و ضعف دانش‌آموز و با کمک گرفتن از تست‌های رغبت تحصیلی و شغلی معتبر، به دانش‌آموز کمک می‌کند تا آینده تحصیلی و شغی خود را بر اساس مهارت‌ها و ویژگی‌های خاص خود طرح‌ریزی کند و به‌طور مستمر جهت رسیدن به آن تلاش کند. او در این فرآیند عوامل مختلفی مثل علایق دانش‌آموز، شخصیت او و شرایط موجود را بررسی می‌کند تا بتواند بهترین گزینه‌ها را به دانش‌آموز پیشنهاد کند.

• تشخیص به‌موقع مشکلات و ارائه راهکار برای رفع آن‌ها:

خیلی از مشکلات درسی دانش‌آموزان، مشکلات بزرگی نیستند؛ اما عدم شناسایی به‌موقع این مشکلات کوچک باعث می‌شود که آن‌ها به شکل بدی بروز پیدا کنند یا به دلیل تلنبار شدن روی هم، تاثیری به شدن منفی بر روند درسی بگذارند. مشاوز تحصیلی با تشخیص به‌موقع مشکلات، جلوی این اتفاق را می‌گیرد و به دانش‌آموز کمک می‌کند تا پیش از آن که دیر شود، در صدد حل مشکل خود برآید. او ممکن است به این منظور، راهکارهای مختلفی اعم از اصلاح نحوه و عادات مطالعاتی، استفاده از منابع کمک درسی، تکنیک‌های یادگیری سریع و ... پیشنهاد کند یا به صلاح دید خود پس از مشورت با والدین دانش‌آموز استراتژی خاصی را در برنامه‌ریزی در پیش بگیرد.

• تقویت توانایی حل مسئله در دانش‌آموز:

یک مشاور تحصیلی خوب علاوه بر انجام وظایفی مثل برنامه‌ریزی یا نظارت، با آموزش نحوه مواجه با چالش‌ها مشکلات مختلف، به دانش‌آموز در یادگیری مهارت‌های حل مسئله کمک می‌کند. یک برنامه خوب، برنامه‌ای است که خود دانش‌آموز در شکل‌گیری آن نقش داشته باشد و با مشورت و توجه به نظرات او طرح‌ریزی شده باشد. به این صورت دانش‌آموز خود را در کنترل و مدیریت امور تحصیلی‌اش مسئول می‌داند و حس مسئولیت‌پذیری و نظم در او تقویت خواهد شد.

از مشاور تحصیلی کمک بگیرید

بنابر همه دلایل بالا مشاور تحصیلی یکی از عناصر مهم در چرخه آموزش است که نقش مهمی در فرآیند تحصیلی دانش‌آموز ایفا می‌کند، اما در سیستم آموزشی رایج زیاد به آن توجه نمی‌شود. او با برنامه‌ریزی درست و اصولی، نظارت بر نحوه عملکرد دانش‌آموز، راهنمایی والدین او و ارائه راهکار در زمینه‌های مختلف در پیشرفت و رشد تحصیلی دانش‌آموز موثر است. همچنین یک مشاور تحصیلی با شناخت صحیح نقاط قوت و ضعف دانش‌آموز به او در هدف‌گذاری درست و شخصی‌سازی شده برای آینده مسیر تحصیلی و شغلی‌اش کمک می‌کند و از این طریق در ایجاد انگیزه و جلوگیری از اتلاف وقت و انرژی او موثر است. البته باید توجه داشته باشد که هر فردی نمی‌تواند یک مشاور تحصیلی باشد و باید فردی را انتخاب کنید که دانش تئوری و تجربه عملی کافی را داشته باشد.