مردم معمولاً از کار کردن در کنار دوستان خود لذت میبرند که در نتیجه همین تمایل، شاهد طرفداری و تبعیض در محل کار هستیم. تأثیرات این سیاست در محل کار منفی است و میتواند قواعد و اخلاقیات کارکنان را نابود کند. اقدامات گستردهای برای ایجاد قوانینی در مورد مقابله با تبعیض در محل کار صورت گرفته که از بروز رفتارهای ناشایست نسبت به گروههای اقلیت جلوگیری میکند؛ با وجود این، هنوز هم بسیاری از افراد بهصورت مداوم با تبعیض و مشکلات آن روبهرو میشوند. در حقیقت، با جستوجوی مختصری در اینترنت، با نمونههای تکاندهندهای از تعصبات مختلف در محیط کار روبهرو میشویم. از آن جمله میتوان به تعصبهای نژادی، تبعیض جنسیتی و غیره اشاره کرد.
البته ممکن است همه انواع تبعیض دیده نشوند؛ به عبارتی ممکن است بسیاری از کارکنان در طول روز، مورد تبعیضهای مختلفی قرار بگیرند؛ تبعیض نژادی، جنسیتی، مذهبی، سنی یا آزارهای مختلف مربوط به معلولیت. این افراد به احتمال زیاد، در طول روز مجبور هستند که سرزنشها، سختیها و اظهارنظرهای نامناسبی را از جانب دیگر کارمندان یا مدیرانشان در محیط کار تحمل کنند. بسیاری از کارکنان هنگام رویارویی با چنین تبعیضهایی گمان میکنند که باید منزوی شوند، در سکوت رنج بکشند یا کار خودشان را ترک کنند، در حالی که راههای دیگری برای مقابله با تبعیض در محیط کار وجود دارد.
مفهوم تبعیض از دیدگاه جامعهشناسی
در فرهنگ لغت واژه تبعیض به عنوان تقسیم و جدا کردن بعضی چیزها از بعضی دیگر، یا شخصی را به شخص دیگر برتری دادن تعبیر شده است. در حقیقت استثنا قائل شدن به موقعیتی گفته میشود که افراد در برابر نقشها و موقعیتهای برابر از مزایای اجتماعی نابرابر برخوردار میشوند. برای فهم بهتر اینکه تبعیض چیست آن را از دیدگاههای مختلف بررسی خواهیم کرد. اگر بخواهیم از دیدگاه حقوق بشری مفهوم تبعیض را مورد بررسی قرار دهیم، آن را ایجاد هرگونه تمایز، محدودیت و اقدامات ترجیحی که بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم صورت میگیرد تعبیر میکنند. مثلاً تفاوت گذاشتن ممکن است بر اساس نژاد، رنگ پوست، تبار خانوادگی، ملیت یا قومیت، مذهب، جنسیت و محل سکونت باشد که به قصد یا هدف محرومیت یا ایجاد محدودیت در برخورداری فرد از حقوق خود بهصورت برابر با دیگران انجام میشود. در جامعهشناسی در حقیقت تبعیض به حالتی گفته میشود که در موقعیتهای یکسان و نقشهای برابر برخی افراد بر دیگر افراد بدون استحقاق برتری داشتن، برتری داده شوند.
آسیبهای تبعیض در محل کار
شما در محل کار خود ممکن است با انواع مختلف تبعیض روبهرو شوید که قطعاً وجود این تبعیضها برای شما آزاردهنده خواهد بود. بیعدالتی در محل کار ممکن است در هر سازمانی و هر پست و مقامی که داشته باشید صورت گیرد.
در حقیقت میتوان گفت عنوانهای شغلی شما را از بیعدالتی رها نمیکند. گاهی ممکن است شغل رؤیایی خود را پیدا کنید و در این زمینه مشغول به کار شوید، اما پس از شروع فعالیت خود با تبعیض در محل کار خود روبهرو شوید که این موضوع به مرور باعث دلسردی و کم شدن انگیزه میشود. تعریف وجود تبعیض در محیط کار کاملاً واضح است: طرفداری از یک نفر در محل کار، نه به خاطر اینکه کارش را به نحو احسن انجام میدهد، بلکه بنا به دلایل غیرکاری و حاشیهای. به عنوان مثالی از تبعیض بین کارمندان، میتوان به این مورد اشاره کرد؛ یک مدیر دائماً پروژههای عالی و سطح بالا را در اختیار یک کارمند خاص قرار میدهد، حتی اگر این فرد در انجام کارهای قبلی موفق نبوده است و گزینههای بهتری وجود داشته باشند. یا اینکه بهرغم حاضر بودن افرادی با سابقه کار بیشتر در کمپانی، فردی خاص از ارتقای شغلی بهره ببرد. اگر مدیران سازمانهای مختلف از این موضوع به درستی آگاه شوند که تبعیض بین کارمندان، راندمان کاری آنها را به شدت کاهش میدهد تا جایی که بتوانند آن را کمرنگ میکنند تا جوی سالم در محل کار ایجاد شود.
اقدامات مؤثر
شما برای اینکه شرایط خود را بهبود دهید تا با همکاران خود به چالش نخورید و رابطه خوبی با آنها داشته باشید، لازم است با رئیس خود صحبت کنید. در واقع او میتواند مسئله را به خوبی برای شما شرح دهد تا سوءتفاهمها برطرف شود. شما باید همیشه از شایستگی موقعیتی که دارید مطمئن شوید که نه حق کسی را پایمال کردهاید و نه در جایگاه اشتباهی هستید. اگر موقعیتی که در آن قرار دارید برای شما خوشایند نیست سعی کنید زود دست به کار شوید؛ مثلاً اگر به شما پیشنهادی برای کار روی یک پروژه داده میشود، در حالی که سرتان شلوغ است به راحتی حتی به رئیس خود «نه» بگویید.
در این راستا شما میتوانید پیشنهاد دهید که مثلاً میتوانید پروژه را بهصورت گروهی انجام دهید. با تقسیم کار کیفیت زندگی خود را بالا میبرید و از تبعیض جلوگیری میکنید. در هر موقعیت حرفهای که قرار دارید سعی کنید به دیگران فرصت دیده شدن بدهید، اما مراقب باشید این فرصت از نظر دیگران عادلانه باشد. این مهمترین موضوعی است که اگر هرکس یاد بگیرد بسیاری از مشکلات و چالشهایش در محل کار حل میشود. مثلاً قرار نیست رابطه شما با رئیستان در محل کار بیش از حد صمیمانه باشد چون چنین رابطهای، مشارکت شما با همکارانتان را دچار مشکل خواهد کرد. باید سعی کنید در محیطهای کاری تا جایی که میشود با همکاران خود مانند یک تیم حرفهای عمل کنید و از حاشیه دور باشید.
سعی کنید انرژی بیشتری برای بهبود شرایط خود صرف کنید. به درستی با تبعیض مقابله کنید و اگر تبعیض به شکل فاحشی در محل کار شما قرار دارد درباره آن با سایرین صحبت کنید تا با همکاری هم با این چالش روبهرو شوید. در نهایت چه قربانی تبعیض هستید و چه از آن سود میبرید باید بدانید مثبتاندیشی و سختکوشی عواملی هستند که ما را در موقعیت شغلی به موفقیت میرسانند.
نظر شما