امروز مراجعه به روانکاو، روانپزشک، روانشناس و مشاوران حوزه‌های مختلف در بین اقشاری از مردم دیگر تابو نیست و نوعی انگ محسوب نمی‌شود، هرچند که هنوز در مقایسه با بیماری‌های جسمی و درمان آن‌ها، نسبت به آن موضع‌گیری وجود دارد. البته باید توجه داشت که دسترسی به خدمات درمانی در این زمینه همچنان برای قشر مرفه و با ارفاق قشر متوسط جامعه امکانپذیر است، چون با وجود هزینه‌های بالای درمان و پیگیری آن، مراجعه به روانکاو برای مردم کشورهای توسعه‌نیافته یا کمتر توسعه‌یافته، همچون کالایی لوکس و غیرقابل دسترس است. با این همه ابزارهای کمکی برای دست یافتن به آگاهی‌های لازم در مورد گستره روان انسان کم نیست. از جمله این‌ها کتاب‌های متعدد، فیلم و سریال و ویدئوهای آگاهی‌بخش بسیاری است که می‌توانند کمک کننده باشند.
یکی از سریال‌های جذاب و اثرگذار در زمینه روانکاوی به نام «تحت درمان» در آمریکا ساخته شده که تماشای آن می‌تواند دریچه تازه‌ای بر شناخت روان انسان بگشاید. بیننده در همان ابتدا و در سکانس اول متوجه می‌شود که با مسئله‌ای جدی و یک جلسه روانکاوی سروکار دارد. دکتر «پاول استون» روانکاوی است که با روش شنیدن و به یاد آوردن ناخودآگاه، مراجع مقابلش را در چالش‌هایی غیرمعمول قرار می‌دهد تا مشکلات بیمار را حل کند. در هر قسمت سریال با یک نمونه یا کِیس مواجه می‌شویم و به ترتیب در جریان مشکلات این چند نفر قرار می‌گیریم. شیوه درمانی روانکاو این مجموعه شنیدن و رونمایی از وجوه پنهانی شخصیت افراد است. چیزهایی که برای افراد آشکار نیستند اما در خفا به کنترل و اداره رفتار آن‌ها مشغول‌اند. این همان چیزی است که فروید در بحث ناخودآگاه به آن می‌پردازد و ناهنجاری‌های شخصیتی را ناشی از تضاد و تعارض بین ایگو(خود/ من) و سوپرایگو(فراخود/ فرامن) می‌داند.
از نکات جذاب این سریال درگیرکردن مخاطب با مسائل افراد مختلف است. افرادی که شاید هرکدام آن‌ها یکی از ما باشیم. لوکیشن ثابت یعنی اتاق دکتر پاول و نبود اکشن، نه‌تنها آزاردهنده و خسته‌کننده نیست بلکه بعد از دیدن چند قسمت حس امنیت روانی را نیز القا می‌کند. در ۳۰ دقیقه‌ای که دکتر با مراجع خود صحبت می‌کند، سکانسی عوض نمی‌شود و نمایش دو چهره روانکاو و مراجعه‌کننده تنها تصویر ما از لنز دوربین است. صحنه‌های خارجی نیز در این سریال نقشی ندارند و فلش‌بک و فلش فورواردی اتفاق نمی‌افتد. تنها کلمات و احساسات افراد است که صحنه را به پیش می‌راند. اینجا جایی است که آدم می‌تواند با خیال راحت از همه ممنوعه‌ها حرف بزند و مطمئن باشد که قضاوت و سرزنش نمی‌شود. درواقع این برش از ساخت سریال کمک به بهبودبخشی دید افراد در رفتن به جلسات روان‌درمانی است. تحت درمان سریالی تماشایی و جذاب است، به‌طوری که با سه فصل جوایز متعدیی از جمله امی، گرمی، جایزه انجمن نویسندگان آمریکا و جایزه انجمن کارگردانان آمریکا را به دست آورده است.
مخاطب این سریال باید توجه داشته باشد که این سریال در ژانر سرگرمی نمی‌گنجد. خیلی زود مخاطب متوجه می‌شود که باید تمام حواس خود را متوجه تصویر و مکالمات بین دکتر و مراجعه‌کننده کند تا دریابد چه اتفاقی در حال وقوع است، سرنخ‌ها را دنبال کند و به نتیجه برسد.
از جذابیت‌های دیگر سریال این است که شخصیت اول داستان یعنی خود روانکاو نیز از آسیب‌ها و مشکلات روانی مبرّا نیست. او هم با چالش‌های متعددی در زندگی شخصی و اجتماعی خود مواجه است که برای حل آن‌ها نزد روانکاو می‌رود و به درمان می‌پردازد. این نوع آشنایی‌زدایی برای آشتی‌دادن مخاطب با جلسه روان‌درمانی بسیار مؤثر است. باور جاگرفته در ذهن افراد این است که روانشناسان نباید هیچ مشکلی داشته باشند و اگر چنین باشد، آن‌ها توانایی حل مشکلات دیگران را ندارند؛ چیزی که در این سریال با عکس آن روبه‌رو هستیم. روانکاوان نیز انسان‌هایی هستند که با وجود اشراف به ناهنجاری‌ها و بیماری‌های حوزه رفتار و روان، خود نیز در جریان زندگی با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
نحوه درمان دکتر پاول آن جمله فروید را به یاد آدم می‌آورد که روانکاوی چیزی همچون باستان‌شناسی است و به همان‌گونه آرام و با دقت فراوان به کشف لایه‌های عمیق سنگواره‌های ناخودآگاه انسان می‌پردازد.
بازی درخشان گابریل برن در نقش دکتر پاول از نقاط عطف ساخت این سریال است. همچنین دایان ویست در نقش جینا، روانکاوی که دوست پاول است و او برای حل پیچیدگی‌های کاری و روانی خود با او مشورت می‌کند، جذاب و دیدنی است.
این سریال برای اولین بار در سال ۲۰۰۸ از شبکه HBO پخش شد و مخاطبان زیادی را به خود جذب کرد اما در کشور ما این سریال نسبت به سریال‌های پرحادثه و گانگستری و درام‌های عاشقانه، کمتر دیده شده و مغفول مانده است. اما اگر به مقوله روانکاوی علاقه‌مندید و دلتان می‌خواهد از فاصله‌ای نزدیک‌تر و البته جدی‌تر با جلسات روان‌درمانی آشنا شوید دیدن این سریال برایتان دلپذیر و خوشایند خواهد بود.
نظر شما